नारायणगाव -अहमदाबाद येथील फिजिकल रिसर्च लॅबोरेटरी, पुण्यातील नॅशनल सेंटर ऑफ रेडिओ स्ट्रोफिजिक्स टाटा इन्स्टिट्यूट ऑफ फंडामेंटल रिसर्च आणि ऑक्सफर्ड युनिव्हर्सिटीच्या खगोल शास्त्रज्ञांनी सुदूर अवकाश सर्वेक्षणाच्या आधारे काही रेडिओ आकाशगंगा शोधल्या आहेत. रेडिओ आकाशगंगांच्या निरीक्षणासाठी खोडद (ता. जुन्नर) येथील जायंट मीटरवेव्ह रेडिओ टेलिस्कोप (जीएमआरटी) ही जगातील सर्वात शक्तिशाली दुर्बीण वापरण्यात आली.
खगोल विज्ञानात रेडिओ आकाशगंगा किंवा त्यांचे अवशेष शोधण्याचे खास महत्त्व आहे. या केवळ रेडिओ निरीक्षणाद्वारे ओळखल्या जातात. त्या मोठ्या प्रमाणात रेडिओ प्रारण उत्सर्जित करतात. हे प्रारण आकाशगंगेच्या मध्यभागी दोन ध्रुवांमधून उत्सर्जित करणारे असते. उच्च तापमानाचे आयनीकृत प्रारण लाखो प्रकाश वर्षांचा अंतराळ अंतराळात प्रवास करतात ही विश्वातील सर्वात मोठी संरचना तयार करतात. यजमान आकाशगंगेच्या मध्यभागी असलेल्या सूपमासिव्ह ब्लॅक होलवर सामग्रीच्या वाढीमुळे जेट्स चालविले जातात.
आणि सक्रिय गॅलेक्टिक न्यूक्लियसची उपस्थिती दर्शवतात. गॅलेक्टिक न्यूक्लियसची सक्रियता थांबली की प्रारण उत्सर्जित होत नाही; परंतु सक्रिय गॅलेक्टिक न्यूक्लियसच्या रेडिओ प्रारण प्रारणांच्या अवशेषामुळे अदृश्य रेडिओ आकाशगंगा शोधल्या जाऊ शकतात. एक प्रकारच्या मरणासन्न स्वरूपातील रेडिओ आकाशगंगा शोधण्यासाठी संशोधकांनी भारतातील जीएमआरटी, नेदरलॅंडमधील लो फ्रिक्वेन्सी रे (लोफर) दुर्बीण आणि यूएसएमधील व्हेरी लार्ज रे (व्हीएलए), ड्रीप मल्टी फ्रिक्वेन्सी रेडिओ सर्वेक्षणाचा वापर केला.
मोठ्या संख्येने रेडिओ आकाशगंगांच्या प्रतिमा आणि स्पेक्ट्राचा अभ्यास करून संशोधक जवळपास दोन डझन रेडिओ आकाशगंगा ओळखण्यात यशस्वी झाले. “न्यूटन लार्ज स्केल स्ट्रक्चर’नामक अवकाश निरीक्षण पद्धतीनुसार एका लहान आकाशगंगा समूहामध्ये या मृत आकाशगंगांचा शोध घेण्यात आला.