देशभरामध्ये आज स्वातंत्र्यदिनाचा उत्साह ओसंडून वाहताना दिसतोय. शाळा, महाविद्यालये, सरकारी-खासगी कार्यालये, चौकाचौकात स्वातंत्र्यदिनानिमित्त सांस्कृतिक कार्यक्रमांची रेलचेल सुरु आहे. देशाची राजधानी असलेल्या दिल्लीमध्ये दरवर्षीप्रमाणे याही वर्षी स्वातंत्र्यदिन दणक्यात साजरा करण्यात आला. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी, ७७ व्या स्वातंत्र्यदिनानिमित्त राजधानी दिल्ली येथील ऐतिहासिक लाल किल्ल्यावरून देशाला संबोधित केलं. पंतप्रधान म्हणून नरेंद्र मोदी यांचं हे सलग १०वं संबोधन ठरलं.
यावेळी पहिल्यांदाच स्वातंत्र्यदिनाच्या निमित्त लाल किल्यावर २१ तोफांची सलामी देण्यात आली. हि सलामी स्वदेशी पाहिल्याने फील्ड गनने देण्यात आली. यासाठी 105 मिमी इंडियन फील्ड गनचा वापर करण्यात आला. यापूर्वी ब्रिटिश काळातील 25-पाउंडर आर्टिलरीचा वापरत करण्यात येत असे.
भारत स्वदेशीकरणाच्या दिशेने वाटचाल करत आहे. विदेशी शस्त्रे आणि उपकरणे स्वदेशी शस्त्रांनी बदलली जात आहेत. लवकरच भारतात सर्व उपकरणे आणि उपकरणे स्वदेशी वापरली जातील. 77 व्या स्वातंत्र्यदिनानिमित्त आपण जाणून घेऊया, ज्या बंदुकींनी सलामी दिली त्यांची ताकद आणि स्टोरी काय आहे.
25-पाउंडर तोफखान्याची जागा घेण्यासाठी, DRDO ची शाखा असलेल्या आर्मामेंट रिसर्च अँड डेव्हलपमेंट एस्टॅब्लिशमेंटने 1972 मध्ये भारतीय फील्ड गन तयार केली. 1984 मध्ये जबलपूरच्या गन फॅक्टरीत उत्पादन सुरू झाले. कानपूरची फील्ड गन फॅक्टरीही मदत करत होती. तिथेही त्याचे बांधकाम सुरू होते.
भारतीय फील्ड गनची अनेक वैशिष्ट्ये ब्रिटिश L118 लाइट गन सारखी आहेत. ही तोफ हलकी असल्यामुळे ती कुठेही नेली जाऊ शकते. विशेषतः डोंगरावर. म्हणजेच गरज पडल्यास ती चीनच्या सीमेवर किंवा पाकिस्तानी सीमेवर तैनात केली जाऊ शकते.
भारतीय फील्ड गनचे तीन मॉडेल आहेत. MK-1, MK-2 आणि ट्रक बसवले. सर्वात कमी वजनाची तोफ 2380 किलो आहे. तर सर्वात वजनदार 3450 किलो आहे. त्याची लांबी 19.6 फूट आहे. त्याची नळी 7.7 फूट आहे. रुंदी 7.3 फूट आणि उंची 5.8 फूट आहे.
हे 105×371 मिमी आर शेलमध्ये बसते. त्याचा गोल अर्धा किलोमीटर प्रति सेकंद वेगाने वाढतो. त्याची रेंज 17 ते 20 किलोमीटर आहे. ही तोफ दर मिनिटाला सहा गोळे मारू शकते. या तोफेमध्ये उणे २७ अंश सेल्सिअस ते ६० अंश तापमानापर्यंत काम करण्याची क्षमता आहे. ही बंदूक कुठेही नेणे सोपे आहे. कारण त्याचे दोन-तीन भाग आहेत जे तुटून पडतात. ते अजूनही युद्धभूमीत वापरले जाऊ शकतात. आता यामध्ये सेल्फ प्रोपेल्ड व्हेरियंटही आले आहेत.