हनुमान जन्मोत्सवानिमित्त कोथरूड परिसरातील राहुलनगर येथे असलेल्या हनुमान मंदिरात जाण्याचा योग चैत्री पौर्णिमेला आला होता. मंदिराचे पुजारी प्रभाकर गळंगे आणि त्यांच्या प्रतिभा नावाच्या सौभाग्यवती दोघेही भेटले.
हनुमंताचा सुंठवडा आणि मोतीचूर लाडू त्यांनी प्रसाद म्हणून दिले. “आता आमच्या घरी चला. जवळच राहतो आम्ही. तुम्हाला आमच्या घरातील आर्ट गैलरी दाखवायची आहे’, गळंगे म्हणाले. मंदिरापासून पायी चालत साधारणपणे चार मिनिटांच्या अंतरावर असलेल्या त्यांच्या घरात पोहोचलो आणि इथे आलो नसतो तर ती माझी खूप मोठी चूक ठरली असती असे वाटू लागले.
घराच्या सभोवती सुंदर फुलझाडे लावलेल्या असंख्य कुंड्या. लोखंडी कुंपणावर छोट्या छोट्या वेली चढलेल्या दिसत होत्या. दर्शनी भागात असलेल्या जागेत गळंगे काकांनी एक आर्ट गैलरी तयार केली आहे. त्यांनी स्वत: चितारलेली चित्रे अत्यंत खुबीने तिथे लावली होती. चित्रांचे प्रकार वेगवेगळे होते. निसर्ग चित्रे, व्यक्तिचित्रे, वारली चित्रे, तैलचित्रे, आफ्रिकन चित्रे, झाडे, फुले, माणसे, प्राणी, पक्षी, वस्तू, घरे इत्यादींचा समावेश असलेली चित्रे बघता बघता मी भान हरपून गेलो.
“केव्हापासून काढताय चित्रे?’ मी विचारले. “माझे वय सध्या 82 वर्षे आहे. करोनाच्या काळात बाहेर कुठेही पडता येत नव्हते त्यामुळे घरातच थांबावे लागत होते. अचानक तीन वर्षांपूर्वी ब्रश हातात घेतला आणि चित्रे काढू लागलो. विशेष म्हणजे या आधी कधीही चित्रे काढली नव्हती. चित्रे साकारण्यात रमू लागलो. वेळही छानपैकी जात होता. हळूहळू सवय झाली आणि हातून एकेक अशा चांगल्या सुंदर कलाकृती साकारल्या गेल्या. करोनाचा संक्रमण काळ निघून गेल्यावर घरी येणाऱ्या लोकांची संख्या वाढू लागली.
हनुमान मंदिराची देखभाल करण्याचे काम मी करत असल्याने येणाऱ्या भक्त मंडळींना तसेच मित्र मंडळी व पाहुण्या रावळ्याना घरी आणून एक एक करून सगळी चित्रे दाखवू लागलो. अनायासे छानशी जागा उपलब्ध होती. सौभाग्यवतीच्या सल्ल्याने पन्नास-साठ चित्रांच्या फ्रेम्स लावता येतील अशी आर्ट गॅलरी घराच्या आवारातच तयार केली. लोक येतात. चित्रे बघतात. जाताना बाजूला ठेवलेल्या वहीत अभिप्राय लिहितात. लोकांच्या चेहऱ्यावरचा आनंद पाहून आणि त्यांनी लिहिलेले अभिप्राय वाचून आम्ही दोघेही सुखावतो’. गळंगे भरभरून सांगत होते.
वाहिनीही गप्पात सामील झाल्या. आयुष्याच्या अंतिम टप्प्यावर पतीला ईश्वर कृपेने लाभलेला प्रतिभेचा अविष्कार आणि त्यातून त्यांच्या हातून साकारलेल्या अनेक कलाकृतींच्या त्या प्रत्यक्ष साक्षीदार होत्या.
खरं म्हणजे कला आणि कलाकार याचं नातं अतूट असतं. कुणाला ते उपजत प्राप्त होतं तर कुणाला आयुष्याच्या कोणत्याही क्षणी प्राप्त होतं. मला आठवतंय, सातारा येथील संगीता माने नावाच्या एक महिला पोलीस कॉन्स्टेबल आहेत. पाच-सहा वर्षांपूर्वी त्या निद्रानाशाच्या व्याधीने त्रस्त होत्या. जवळजवळ दोन वर्षे त्या झोपल्याच नाहीत. या काळात त्यांनी भरपूर वाचन केले आणि अचानकपणे त्यांना छान छान कविता लिहिता येऊ लागल्या.
आज मितीला त्यांचे दोन कवितासंग्रह प्रकाशित आहेत. पुण्यातही श्यामला पंडित नावाच्या कवयित्री आहेत. 2016 साली जागतिक महिला दिनाच्या दिवशी म्हणजे 8 मार्च रोजी पहाटे चार वाजता त्यांच्या हातून एक सुंदर अशी कविता लिहिली गेली. त्यानंतर अगदी न चुकता दररोज पहाटे एक कविता त्या आजतागायत लिहीत आहेत.आतापर्यंत त्यांचे सोळा कविता संग्रह पुस्तक रूपाने प्रकाशित झाले आहेत. परमेश्वराची लीला अगाध आहे, असे म्हणतात ते खरे आहे.