– ऍड. मेघना कालेकर
प्रिय नीरज, मीराबाई, सिंधू आणि स्पेनचा इव्हान सर्वांचेच अभिनंदन. अशा प्रियजनांची यादी लांबलचक होते. सातासमुद्रापलीकडे यंदाची टोकियो ऑलिम्पिक अनेक कारणांनी स्मरणीय ठरली. अनेक आपत्तीचा जीवघेणा सामना करून सर्व आयोजक, खेळाडू इतर सर्वच टोकियोत पोहोचले. दिवसेंदिवस नवनवीन, देश-विदेशातील खेळाडूंची उदाहरणे पाहण्यास मिळाली. त्यात आपापल्या देशाचे प्रतिनिधित्व होते आणि राष्ट्रप्रेमसुद्धा.
सर्वसामान्य व्यक्ती म्हणून नेहमी प्रश्न पडतो की, या सर्व प्रियजनांच्या परिवाराला काय वाटत असेल? हा पराक्रम सोहळा- क्षणांचे सर्व देशच कौतुकाचा वर्षाव करतो, हेच ते जादुई क्षण म्हणता येतील.
या खेळाडूंच्या आयुष्यात कधी निराशेचे क्षण नाही आले का? कधी तारुण्यसुलभ आकर्षण नाही वाटले का? अनेक प्रकारची प्रलोभने हाकेच्या अंतरावर असतानाही त्यांनी हे यश मिळविले. आपल्या एवढ्या मोठ्या लोकसंख्येच्या देशात फक्त हाताच्या बोटावर मोजण्याइतकेच नावलौकिक उंचावतात बाकी सगळे आहेत कोठे?
लहानपणापासून जीवघेणी स्पर्धा, त्यातून येणारे नैराश्य मग टोकाचे पाऊल. ठराविक विद्याशाखा, ठराविक खेळ यांनाच प्रतिष्ठा का आहे? समाजासाठी आवश्यक घटक असलेल्या इतर विद्याशाखा, इतर खेळ-कला यांना काहीच फारसे महत्त्व राहिले नाही असे दिसते. राष्ट्रप्रेमापेक्षा इतर गोष्टी महत्त्वाच्या ठरल्या जातात, असे दिसते.
शिक्षण, नोकरी, अनेक अडथळ्यांची शर्यत पार करूनसुद्धा मनासारखे न होणे, आयुष्यात
सर्वोच्च ठिकाणी पोहोचल्यावर काय काय करायचे याचे ठरवलेले मनोरे क्षणार्धात ढासळतात, आईवडिलांवरील कर्जांच्या ओझ्याखाली दबून जातात.
आपला प्रतिस्पर्धी खेळाडू न जाणवलेल्या अवस्थेमुळे हारत आहे हे पाहिल्यावर स्वतःचा विजय निश्चित असताना त्याला विजयापर्यंत ढकलून पहिल्या क्रमांकाची संधी देणारा स्पेनचा इव्हान. किती मोठे संस्कार आहेत त्याच्यावर. आम्हाला प्रतिस्पर्धी नकोच, माणूस म्हणून आम्हाला पाहिजे, हेच त्याने कृतीतून दाखवून दिले.
कतारच्या बरेशीमने आपल्या उंचउडीत सुवर्णपदकामध्ये तंबेरीला दिलेले बरोबरीचे स्थान, अशी उदाहरणे आपल्यासाठी नक्कीच प्रेरणादायी ठरतात. मीराबाईला तिच्या सरावाच्या स्थानापर्यंत कित्येक ट्रकचालकांनी विनामूल्य सोडले त्या गोष्टीचे मूल्य आज आपण पाहतच आहोत. खेळ संपला पण लक्षात राहिला तो त्यांचा संघर्ष. इव्हानने म्हटल्याप्रमाणे “दुसऱ्यांच्या दुर्बलतेचा किंवा त्यांच्या अज्ञानाचा फायदा न घेता त्यांना मदत करण्याची आईची शिकवण आहे’. म्हणूनच थोडा हैं… थोडे की…