हिरव्या गुलाबी श्रावणाने
रंग उधळला फुलांवर
वसुंधरेचे रिझवाया मन
रंग घेऊनि तळहातावर
श्रावण म्हटलं की मन हळवं होतं. झोपळ्यावाचून झुलायला लागतं. पाऊस सृष्टीला, चराचराला नवचैतन्य देणारा आणि त्यामध्ये हा श्रावणमास म्हणजे जणू मधूमास!
श्रावण का बरं इतका लाडका? वर्षातल्या बारा महिन्यातला हा एकच महिना का इतका असेल आगळा वेगळा? कारण तो सजलेला, नटलेला असतो म्हणूनच! संपूर्ण महिना आनंदाचा, उत्साहाचा अन् नावीन्यतेचा, मनमोहक. नजर जाईल तिथं दूरवर माळावर पसरलेला हिरव्यागार तृणांचा शेला अन् त्यावर वाऱ्याने डुलणारी इवली इवली असंख्य गवतफुले… पिवळी, जांभळी, निळी, गुलाबी. ते दृश्य मनात साठवण्याससाठी एक जन्म जणू अपुराच. त्याहून सुंदर त्यावर आनंदाने बागडणारी इवली इवली सुंदर फुलपाखरे. वाऱ्याच्या मंद मंद झुळुकी सरशी हेलकावे खाणारे गवत पाहिले की कुणी मलमल पसरत असल्याचा भास होतो. झाडे वेली पाऊस पिऊन तृप्त झालेली. वेळूच्या बनात अखंड शीळ घुमत रहाते अन् गुराख्यांचा मंजूळ पावा… आसमंतात भरून उरलेला तो हिरवाकंच गंध.
रस्त्याच्या कडेला दुतर्फा उगवलेला हिरवागार झाडोरा… गवत अन् त्यावरील किडे टिपणारे असंख्य छोटे छोटे पक्षी. शेतात तर श्रावणाने सौंदर्याची लयलूटच केलेली असते जणू. जागोजागी खळखळ वाहणारे ओघळ, मातीच्या रोमरोमातून निथळणारे पाण्याचे प्रवाह. पाखरांचे प्रियाराधन, मोरांचे नृत्य, मधूनच इकडून तिकडून सावधपणे कानोसा घेत उडणाऱ्या टिटव्या… हिरव्यागार पिकांतून हळूच डोकावणारे कळ्याचे गुच्छ… फुलोऱ्यांचे तुरे… सळसळणारी गुडघाभर पिके अन् गच्च हिरव्यागार कुंपणात विसावू पाहणारे मधमाश्यांचे पोळे… आहाहा! लाखो रुपये मोजले तरी असे विविधरंगी, वेगवेगळे नजारे एकाच ठिकाणी मिळणे दुर्मिळच! पाठशिवणीचा खेळ खेळणारा ऊन आणि पाऊस… मधूनच अवतरणारे इंद्रधनू… अन् परसात फुललेली फुलझाडे.
खरेच या आकाशाची धरणीशी असलेली प्रीत विलोभणीयच म्हणावी लागेल. काय काय करतो तो तिच्या वरील प्रीतिसाठी, प्राजक्ताचा सडा टाकतो पहाटे अन् प्रसन्न करून टाकतो तिचा दिवस. रात्रीच ब्रह्मकमळे उमलवतो अन् रात्र धुंद करतो तिची.म्हणूनच की काय कृष्णाने सत्यभामेला ही प्राजक्ताची सुगंधी भेट दिली नसेल ना?
श्रावण आणि अध्यात्म यांचे तर एक अतूट नाते आहे. श्रावणी सोमवार शंकराचे खुलभर दुधाच्या कहाणीचे… उत्सव, सण अन् पुरणपोळीचे. मंगळवार शुक्रवार महालक्ष्मी अन् अंबामातेचे. चुरचुरीत थालीपीठ अन् परसातली ताजी भाजी खायचे. मंदिरात विणा सप्ताह, हरिनाम अखंड जप… एक ना अनेक! सर्वांच्या लाडक्या कृष्ण जन्माष्टमीचा अन् गोपाळकाल्याचा उत्साहाचा सण.
नववधूला माहेरी पंचमीला जाण्याची ओढ लावणारा. पण तिकडे पतीच्या विरहाची हुरहूर लावणारा, प्रेमिकांना विव्हळ करणारा, भावाला राखी बांधून बहीण भावाचे नाते दृढ करणारा, श्रुष्टीला चैतन्य अन् मांगल्याचे वाण देणारा अन् गौरी-गणपतीची वार्ता देणारा, हसरा, लाजरा, जरासा बावरा, आनंदाच्या झुल्यावर झुलायला लावणारा प्रीतसरींची हलकीच बरसात करणारा असा हा श्रावण प्रदूषण आणि दुष्काळात हरवला असला तरी मनात तो हिरवाकंचच आहे.
– सुचित्रा पवार