रस्त्यावरून हसत-खेळत जात असताना आपल्यासमोर अचानक एखादा बंदूकधारी आला, तर त्याला गोळी झाडावीच लागणार नाही. कारण नुसत्या हबक्यानंच आपलं हृदय बंद पडेल. कारण आपल्याकडे बंदूक ही क्वचितच दिसणारी वस्तू आहे. बहुतांश वेळा ती पोलीस किंवा एटीएमसमोर बसलेल्या सुरक्षा रक्षकांकडेच दिसते. पोलिसांनी जप्त केलेल्या विनापरवाना शस्त्रांचे फोटो आपल्याला वर्तमानपत्रातच दिसतात. अनेकजण बोलताना “गोळ्या घातल्या पाहिजेत,’ वगैरे हिंसक बोलतात; कारण त्यांनी गोळीबार फक्त पब्जी गेममध्येच पाहिलेला असतो.
काश्मीर वगैरे ठिकाणच्या परिस्थितीवर घरबसल्या बोलण्याची मुभा फक्त याच मंडळींना असते. सांगायचा मुद्दा असा की, सर्वसामान्य माणूस बंदूक या वस्तूला घाबरतो. आता, ही भीती घालवण्यासाठी काय करायचं? तर, संबंधितानं स्वतःच बंदूक हातात घ्यायची. हातात नाही घेतली तरी चालेल; पण खरेदी करून ठेवायची. पटतोय हा सल्ला..? “नॉर्मल’ माणसाला तरी पटणार नाही. कारण या हिशोबानं घराघरात बंदुकाच बंदुका येतील.
एवढं करून भीती कमी होणार नाहीच; कारण प्रत्येक वेळी माणूस बंदूक घेऊन घराबाहेर पडणार नाही. घराबाहेर त्याच्यावर गोळीबार झाला तर घरातल्या बंदुकीचा काय उपयोग? पण “जितक्या बंदुका विकल्या जातील, तितका देश सुरक्षित होईल,’ असं अजब तर्कशास्त्र “महासत्ता’ म्हणून मिरवणाऱ्या अमेरिकेतली “गन लॉबी’ मांडतेय. कुणी नैराश्यापोटी, कुणी करमणुकीखातीर माणसं मारली तरी त्यांचं हेच मत आहे.
टेक्सासच्या एलिमेन्ट्री स्कूलमध्ये साल्वाडोर रामोस या अवघ्या 18 वर्षांच्या पोरानं बेछूट गोळीबार करून 19 मुलं आणि दोन शिक्षकांना ठार मारलं. मरणारी मुलं दुसरी ते चौथी इयत्तेत शिकणारी… म्हणजे कुणी ठार मारावं इतपत वैर कुणाशीच नसणार त्यांचं! शाळेत जाण्यापूर्वी रामोसनं “मुलांनी घाबरलं पाहिजे,’ असं सोशल मीडियावर लिहिलं. नंतर घरात आजीचा मुडदा पाडला आणि मग हे हत्याकांड केलं. सर्वकाही पब्जी गेमसारखंच घडलं. आपण जे करतोय, त्याचे परिणाम रामोसला ठाऊक असावेत का? हा माथेफिरूपणा आला कुठून? असे किती मानसिक रोगी अमेरिकेत “शिकार’ शोधत असतील? तिथले तज्ज्ञ सांगतायत, की सामान्यतः समाजानं नाकारलेली मुलं, वैगुण्य असलेली मुलं असं काहीतरी करतायत.
दोन वर्षांपूर्वी कोविडने जगावर हल्ला केला, तेव्हा अमेरिकेत अचानक बंदुकांची विक्री वाढल्याची बातमी आली होती. ही माणसं विषाणूला बंदुकीनं मारणार होती का? की साथीनंतर निर्माण होणाऱ्या आर्थिक-सामाजिक परिस्थितीला ही मंडळी घाबरली होती? तसं बघायला गेलं तर उत्तरं फार कठीण नाहीत. पण ती शोधण्याची इच्छा आपल्याला आहे का? हा प्रश्न इतर प्रश्नांवर फुली मारतो. म्हणूनच एकाच वर्षात अमेरिकेत अडीच कोटी बंदुका खपतात.
बंदुका खपवणाऱ्यांची अधिरता आणि चालवणाऱ्यांची अगतिकता या दोहोंचा संगम झाल्यामुळे या घटना घडतायत. बंदूक चालवायला परवान्याची गरज नाही. “गन लॉबी’ अध्यक्षीय निवडणुकीत पाचशे कोटींचा खर्च करतेय. अशा परिस्थितीत लोकांचे पेशन्स वाढवण्याचे क्लासेस घेणार का? अर्थात “धंदा’ म्हणून तोही फायद्याचाच आहे. स्पर्धेत कुणी पुढे जाणार; कुणी मागे पडणार. कुणी दुर्लक्षित होणार; डिवचलं जाणार. देशभरात 100 माणसांमागे 120 इतक्या संख्येनं बंदुका! मग दुसरं काय होणार?