लंडन – करोना विषाणू महासाथीने संपूर्ण जगाला वेठीस धरलं आहे. अतिशय संसर्गजन्य असलेल्या या विषाणूने जगभरात लाखो लोकांचे जीव घेतले आहेत. या विषाणूचा संसर्ग रोखण्यासाठी सध्या सर्वच देश लसीकरण मोहीम राबवताना दिसतायेत. असं असतानाच आरोग्य जगतातील लॅन्सेट या नामांकित जर्नलमध्ये करोना प्रतिबंधक लसीमुळे शरीरात निर्माण होणाऱ्या अँटोबॉडीजबाबत (प्रतिपिंडे) एक धक्कादायक संशोधन प्रसिद्ध करण्यात आले आहे.
युनिव्हर्सिटी कॉलेज लंडन येथील संशोधकांनी केलेल्या दाव्यानुसार, फायजर व अॅस्ट्रॅजेनेका निर्मित करोना लसींचा संपूर्ण डोस घेतल्याच्या ६ आठवड्यानंतर शरीरातील अँटीबॉडीजचे प्रमाण कमी होण्यास सुरुवात होते. १० आठवड्यांच्या कालावधीमध्ये लसीमुळे निर्माण झालेल्या अँटीबॉडीज ५० टक्क्यांनी घटतात, असा धक्कादायक दावा देखील करण्यात आला आहे.
या संशोधनामुळे करोना प्रतिबंधक लसीच्या दीर्घकालीन परिणामकारकतेवर प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले आहे. तसेच जर अँटीबॉडीज याच वेगाने कमी होत राहिल्या तर लस करोनाच्या नव्या अवतारांपासून (व्हॅरियंट) रक्षण करू शकेल काय? असाही प्रश्न उपस्थित होत आहे.
युनिव्हर्सिटी कॉलेज लंडनच्या संशोधकांनी,’ जर अँटीबॉडीजचे प्रमाण याच गतीने कमी होत राहिले तर लसीमुळे मिळणारे संरक्षण देखील कमी होत जाईल’ अशी भीती व्यक्त केली आहे.
मात्र यासाठी (लसीची परिणामकारकता) कमी होण्यासाठी नक्की किती वेळ लागेल याबाबत आताच सांगता येणार नसल्याचं संशोधकांनी सांगितलं आहे.
या अभ्यासामध्ये, फायजर लसीचे दोन डोस घेतल्यानंतर शारीरामध्ये तयार होणाऱ्या अँटीबॉडीजचे प्रमाण हे अॅस्ट्रॅजेनेका लसीचे दोन डोस घेतल्यानंतर निर्माण होणाऱ्या अँटीबॉडीजपेक्षा अधिक आहे. असं सांगण्यात आलंय. अॅस्ट्रॅजेनेका लस भारतामध्ये कोव्हीशील्ड म्हणून ओळखली जाते.
याबाबत बोलताना संशोधक मधुमिता शोत्री सांगतात, “फायजर अथवा अॅस्ट्रॅजेनेका लसीचे दोन्ही डोस घेतल्यानंतर शरीरामध्ये निर्माण होणाऱ्या अँटीबॉडीजचे प्रमाण खूप जास्त असते. यामुळेच लस घेतल्यानंतर करोनाचा गंभीर संसर्ग होत नसल्याचं आढळतं.”
“मात्र संशोधनामध्ये आम्हाला असं आढळून आलंय की, २ ते ३ महिन्यांच्या कालावधीमध्ये अँटीबॉडीजच्या संख्येत मोठी घट होते.” असंही शोत्री यांनी स्पष्ट केलं.
या संशोधनातील निष्कर्ष १८ वर्षांवरील ६०० जणांचा अभ्यास केल्यानंतर मांडण्यात आले आहेत.