स्थळ – राजभवन वेळ – वाईट
एक मनुष्य रुदन करताना बघून देवी प्रकट झाली व आत्मियतेने विचारपूस करू लागली.
“बालका, काय झाले आहे? काही हवे आहे का, की काही गमावलेस म्हणून हा विलाप सुरू आहे तुझा?’
“आपण कोण? म्हणजे माझ्या बाजूने की विरोधातल्या?’ तो मनुष्य उद्विग्न होऊन म्हणाला.
“बालका, असा अविश्वास का दाखवतोस? अनेक वर्षांपूर्वी एक लाकूडतोड्यासुद्धा असाच रडत बसला होता त्याची कुऱ्हाड विहिरीत पडली होती म्हणून. मीच त्यास चार कुऱ्हाडी भेट दिल्या होत्या. तू पण मला तुझे दुःख सांग बालका.’
“प्रणाम देवी, माझेही दु:ख त्या लाकूडतोड्यासारखेच आहे.’
“म्हणजे? नीट सविस्तर सांग बाळा.’
“देवी, मी पण खूप मेहनत घेतली, पाच वर्षे राबराब राबलो. रात्रीचा दिवस करून लोकांची सेवा केली. जनतेला सुखी ठेवले. पण हाय रे देवा, एके दिवशी घात झाला आणि माझा पण लाकूडतोड्या झाला’.
“अरेरे… काय झाले असे, सांग बरे.’
“पंचवीस वर्षे जुन्या सहकाऱ्याने दगा दिला आणि आजची ही वेळ ओढवली देवी…’
“असं…! आपली परंपरा कृष्ण सुदामाची, कर्ण दुर्योधनाची आहे आणि तुझे मित्र?’
“देवी, कलियुग आहे हे. माझ्या मित्राला माझ्या जागी दोन मित्र मिळाले अन् घात झाला.’
“एकाच्या जागी दोन? अरेच्चा! म्हणजे मी एकावर तीन कुऱ्हाडी फ्री दिल्या तसे?’
“हो देवते, अगदी तसेच. तो लाकूडतोड्या पण “नाही’ म्हणाला नाही व माझा मित्र पण “नाही’ म्हणाला नाही.’
“ओह… म्हणजे माझ्या अगोदर त्याला पण देवता प्रसन्न झाली तर…!’
“हो, पण ती देवता पृथ्वी तलावर राहते, पुण्याजवळच.
“अस्सं…! नवलच आहे हं. बरं, आपण गप्पा काय मारत बसलो? एवढी सारी चौकशी केली, पण तू काय करत होतास पोट भरण्यासाठी, तुझा तो मित्र कोण हे तर तू मला सांगितलेच नाही. मी एका कुऱ्हाडीच्या बदल्यात तीन कुऱ्हाडी देते, लक्षात आहे ना’.
“हो देवते, पण तशी “स्किम’ मला देऊ शकणार नाही तू?’
“वत्सा, मला “चॅलेंज’ करतोस? मी देवी आहे, मला सारे शक्य आहे. सांग पटकन’.
“एक तर देवी, मी माजी महाराज, खूप मेहनत केली मी पाच वर्षे. पण एके दिवशी खुर्ची माझ्यापासून हिरावून घेतली आणि म्हणूनच मी दररोज इथे राजभवनात येत असतो. आता कर माझी मदत. एकाऐवजी चार खुर्च्या. एक चांदीची, एक सोन्याची व एक माझी ओरिजनल…’
त्याचे बोलणे ऐकून देवता निःशब्द होते आणि मी कशाला लाकूडतोड्यासारखे वरदान दिले, असे म्हणत अंतर्धान पावते…
– धनंजय एकबोटे