पिंपरी- अलिकडच्या काळात ट्रस्ट फ्रॉड नावाचा प्रकार वाढत आहे. फोनवर बोलण्यातून अथवा मेसेजद्वारे विश्वास संपादन करत मोठ्या परताव्याचे आमिष दाखवून पैसे गुंतवणूक करण्यास भाग पाडले जाते. पिंपरी-चिंचवड शहरात अशा प्रकारे अनेकांची फसवणूक होत असून भलीमोठी रक्कम स्वतःहून ट्रान्सफर करुन फसवणूक करुन घेताहेत. त्यानंतर ती रक्कम परत मिळविण्यासाठी अनेकजण सायबर पोलिसांकडे धाव घेत आहेत. शहरात अनेक लोकांची लाखो रुपयांची अशा प्रकारे फसवणूक झाली आहे आणि होत आहे. लोक अशी गुंतवणूक करतातच कशी? असा प्रश्न पोलिसांनाही पडत आहे.
अनोळखी व्यक्तीने मेसेज, फोनद्वारे संपर्क केल्यानंतर गुंतवणुकीची स्कीम सांगून मोठ्या परताव्याचे आमिष दाखवले जाते. गुंतवणूक करत असताना ती कुठे करतोय आणि कोणत्या योजनेत करतोय, याची काहीही माहिती नसताना डोळेझाकपणे अनेकजण गुंतवणूक करतात. सायबर सेलकडे आलेल्या एका तक्रारदार तरुणीची फसवणूक झाली. तिला पैसे पाठवण्याचे कारण विचारले असता, समोरच्या व्यक्तीने पैसे पाठवायला सांगितले म्हणून मी पाठवले, असे निरागस उत्तर तक्रारदार तरुणीने पोलिसांना दिले. तर दुसऱ्या एका व्यक्तीला त्याची फसवणूक होत असल्याचे माहिती असताना देखील त्याने अगोदर गुंतवलेले पैसे परत मिळतील या आशेने सातत्याने पैसे पाठवले. स्वतःजवळील पैसे संपताच त्याने सायबर पोलिसांकडे धाव घेतली.
कोणतेही आर्थिक व्यवहार करताना चौकशी करणे आवश्यक असते. अनेक दिवसांपासून अस्तित्वात असलेली कंपनी अचानक बस्तान गुंडाळते आणि हजारो नागरिकांच्या कोट्यावधी रुपयांचा चुराडा होतो. अनेकांच्या स्वप्नांचाही त्यासोबत चुराडा होतो. विश्वास संपादन करून गुंतवणूक करण्यास भाग पाडण्याचे प्रकार वाढत आहेत. त्यामुळे गुंतवणूक करताना खातरजमा करा, असा सल्ला पोलीस देतात.
उदाहरण 1
एका तरुणीला विदेशातील नंबरवरून अनोळखी व्यक्तीने व्हाट्सअपवर मेसेज केला. त्या मेसेजमध्ये दुसऱ्या अनोळखी व्यक्तीला इंस्टाग्रामवर मेसेज करा, ते तुम्हाला गुंतवणुकीच्या टिप्स देतील असे सांगितले होते. त्यानुसार तरुणीने दुसऱ्या अनोळखी व्यक्तीला इंस्टाग्रामवर संपर्क केला. अनोळखी व्यक्तीने तरुणीला गुंतवणूक करण्यास सांगितले आणि क्षणाचाही विचार न करता तरुणीने हजारो रुपये अनोळखी व्यक्तीला ऑनलाइन माध्यमातून पाठवून दिले. आपण कुठे, कशासाठी गुंतवणूक करत आहोत, समोरच्या संस्थेबाबत कोणतीही माहिती न घेता तरुणीने पैसे पाठवून दिले. त्यानंतर तिची फसवणूक झाल्याचे तिच्या लक्षात आले आणि तिने पोलिसात धाव घेतली.
उदाहरण 2
पिंपरी मधील एक व्यक्ती ऑनलाइन फसवणुकीबाबत मित्रांना मार्गदर्शन करीत असे. त्याच व्यक्तीला एक दिवस अनोळखी व्यक्तीचा फोन आला. फोनवरील व्यक्तीने गुंतवणुकीची चांगली स्कीम असून चांगला परतावा मिळेल असे आमिष दाखवले. हा फसवणुकीचा प्रकार आहे, हे माहीत असूनही आपल्याला चांगला परतावा मिळेल, या भ्रमात त्या व्यक्तीने पैसे पाठवले. पहिल्या गुंतवणुकीवरील नफा देण्याच्या बहाण्याने दुसऱ्यांदा गुंतवणूक करण्यास सांगितले. असे करता करता व्यक्तीने पाच वेळा पैसे पाठवले. अखेर मोठ्या रक्कमेची फसवणूक झाल्यानंतर त्या व्यक्तीने पोलिसांकडे धाव घेतली.
निनावी कॉल, मेसेजवरून मिळणाऱ्या गुंतवणुकीबाबतच्या माहितीवर विश्वास ठेऊ नये. गुंतवणूक करताना संबंधित संस्थेची संपूर्ण माहिती घेऊन, खात्री करूनच गुंतवणूक करावी.
-डॉ. संजय तुंगार, वरिष्ठ पोलीस निरीक्षक, सायबर सेल