Ramlala Idol: 22 जानेवारीला अयोध्येच्या भव्य राम मंदिरात रामललाच्या मूर्तीची प्रतिष्ठापना मोठ्या उत्साहात करण्यात आली. यावेळी संपूर्ण देशात उत्सवाचे वातावरण होते. प्रत्येक मंदिरात आणि घराघरात रामाच्या नावाचे दिवे लावून दिवाळी साजरी करण्यात आली. म्हैसूरचे प्रसिद्ध शिल्पकार अरुण योगीराज यांनी कृष्णशिलावर साकारलेली मूर्ती मंदिराच्या गर्भगृहात स्थापित करण्यात आली आहे.
गर्भगृहात रामललाच्या मूर्तीची स्थापना करण्यासाठी तीन मूर्ती तयार करण्यात आल्या होत्या. निलंबुजम् श्यामम् कोमलंगम्… असे शास्त्रात वर्णन आहे… म्हणूनच श्रीरामाच्या गडद रंगाच्या मूर्तीला गर्भगृहात स्थान देण्यात आले आहे. उत्तर भारतात बहुतेक मूर्ती पांढऱ्या संगमरवरी किंवा अष्टधातुपासून बनवल्या जातात, परंतु दक्षिण भारतात मूर्ती काळ्या रंगाच्या असतात.
शिल्पकार सत्य नारायण पांडे यांनी घडवलीय ही दुसरी मूर्ती –
गर्भगृहात स्थापित करण्यासाठी निवडल्या जाऊ न शकलेल्या उर्वरित मूर्तीं पहिल्या मजल्यावर स्थापित केली जाऊ शकते. ही मूर्ती सत्य नारायण पांडे यांनी बनवली आहे.
गर्भगृहात स्थापन करण्यासाठी कोरलेल्या तीन मूर्तींमध्ये त्या मूर्तीचा समावेश आहे. परंतु, कर्नाटकातील शिल्पकार अरुण योगीराज यांच्या मूर्तीची गर्भगृहासाठी निवड करण्यात आल्यानंतर आता उर्वरित दोन मूर्तींना मंदिरात अन्य ठिकाणी स्थान देण्यात येणार आहे.
दुसऱ्या मूर्तीच्या चित्रात ती पांढऱ्या रंगाची असल्याचे दिसते. यामध्ये हनुमानजीही प्रभू रामाच्या चरणी विराजमान आहेत, तर चहुबाजूंनी भगवान विष्णूचे अवतार साकारले आहेत. यामध्ये भगवान विष्णूच्या 10 अवतारांच्या – 1- मत्स्य, 2- कूर्म, 3- वराह, 4- नरसिंह, 5- वामन, 6- परशुराम, 7- राम, 8- कृष्ण, 9- बुद्ध आणि 10 वा कल्की अवतार आहेत.
तिसऱ्या मूर्तीचे चित्र अद्याप समोर आलेले नाही –
तिसर्या मूर्तीची प्रतीक्षा आहे. कर्नाटकच्या गणेश भट्ट यांनी ती बनवली आहे. तिसरी मूर्तीही तयार आहे, मात्र त्याचे चित्र अद्याप सार्वजनिक करण्यात आलेले नाही. ती राम मंदिरात बसवली जाणार असल्याचे सांगण्यात येत आहे.
यामुळेच मूर्तीची उंची ५१ इंच ठेवली –
राम मंदिराच्या गर्भगृहात बसवण्यात आलेल्या मूर्तीची उंची अत्यंत विचारपूर्वक ५१ इंच ठेवण्यात आली आहे. साधारणपणे, भारतात ५ वर्षाच्या मुलाची उंची ५१ इंच असते. तसेच ५१ हा शुभ अंक मानला जातो. त्यामुळेच गर्भगृहात स्थापन करण्यात येणाऱ्या मूर्तीचा आकारही ५१ इंच ठेवण्यात आला आहे. गाभार्यात बसवलेली मूर्ती शालिग्राम पाषाणात कोरलेली आहे.
शालिग्राम हा एक प्रकारचा जीवाश्म दगड आहे जो सहसा नद्यांच्या तळाशी आढळतो. श्याम शिला यांचे वय हजारो वर्षे आहे. हे पाणी प्रतिरोधक आहे. त्यामुळे चंदन-रोळी लावल्यानंतरही वर्षानुवर्षे मूर्तीची चमक कमी होत नाही.