लंडन – अमेरिकेत झालेल्या कृष्णवर्णियाच्या हत्येच्या निषेधार्थ युरोपभर भडकल्यानंतर युरोपात “ब्लॅक लाईव्हज मॅटर’ या नावाने आंदोलन सुरू झाले आहे. युरोपातील अनेक शहरांमध्ये कृष्णवर्णियांवरील अत्याच्याराविरोधात निषेध मोर्चे निघायला सुरुवात झाली आहे. ब्रिटनमध्ये ब्रिस्टल बंदरामध्ये
वसाहतवादाच्या इतिहासात राबवल्या गेलेल्या गुलामगिरीचे प्रतिक असलेल्या पुतळ्यांची तोडफोड केली गेली. एडवर्ड कोल्स्टन यांच्या पुतळ्याला दोर बांधून आंदोलकांनी हा पुतळा जमिनदोस्त केला. या पुतळ्याच्या मानेवर गुडघ्याने उभे राहून आंदोलकांनी जॉर्ज फ्लॉईडच्या हत्येचा निषेध नोंदवला. मिनियापोलिसमध्ये पोलीस अशाच प्रकारे जॉर्ज फ्लॉईडच्या मानेवर उभा राहिल्याने फ्लॉईड याचा मृत्यू झाला होता. कोल्स्टन यांचा पुतळा अखेर समुद्रात फेकून देण्यात आला.
ब्रुसेल्समध्ये, निदर्शक माजी राजे लिओपोल्ड द्वितीय यांच्या पुतळ्यावर धडकले. या पुतळ्याच्या परिसरात “शेम-शेम’ असे रंगवण्यात आले. लिओपोल्डने 10 दशलक्ष कॉंगोली लोकांच्या सामूहिक मृत्यूच्या आधारे राज्य केले असे म्हटले जाते. हे तथ्य गृहित धरून हा निषेध नोंदवण्यात आला. लंडनमध्ये अमेरिकेच्या दूतावासाच्या परिसरात हजारो जण सलग दुसऱ्या दिवशी एकत्र झाले. केवळ अमेरिका आणि फ्लॉईडच्या हत्येचा निषेध करण्यासाठी सर्वजण जमलेले नव्हते. तर वंशभेदालाच विरोध करण्यासाठी सर्व एकत्र आले असल्याचे उपस्थितांनी सांगितले.
रविवारच्या आंदोलनादरम्यान 14 पोलीस जखमी झाले होते. त्यामुळे आज अधिकचा बंदोबस्त ठेवण्याच्या सूचना पंतप्रधान बोरीस जॉन्सन यांनी दिल्या होत्या. मध्य मॅंचेस्टरमध्येही हजारो आंदोलकांनी निषेध मोर्चे काढले.
हॉंगकॉंगमध्ये कृष्णवर्णियांच्या समर्थनार्थ 20 जणांनी अमेरिकेच्या दूतावासावर मोर्चा काढला. तेल अवीवच्या मध्य रबीन चौकातही काही डझन आंदोलकांनी मोर्चा काढून निषेध नोंदवला. रोममध्ये पीपल्स चौकात काढलेला मोर्चा मात्र तुलनेने शांततेच होता. कृष्णवर्णियांच्या समर्थनार्थाच्या घोषणांचे फलक त्यांनी हातात घेतले होते.
इटलीची आर्थिक राजधानी मिलानमध्ये हजारोंच्या मोर्च्याने उग्र निदर्शने केली. इटलीत जन्मलेल्या विदेशी नागरिकांच्या अपत्यांना नागरिकत्व न देण्याच्या स्थानिक कायद्याविरोधातही यावेळी निदर्शने केली गेली.
स्पेनमध्ये बार्सिलोना आणि मद्रिदमध्ये अमेरिकेच्या दूतावासाबाहेरही हजारो नागरिकांनी निदर्शने केली.
या बहुतेक मोर्च्यांमध्ये सोशल डिस्टन्सिंगचे पालन केले गेले नाही पण बहुतेकांनी सर्जिकल मास्क घातलेले होते. त्यांनी सर्वप्रथम एक गुडघा उंचावून वंशभेदाविरोधात लढणाऱ्यांना पाठिंबा दर्शवला. यामध्ये महाविद्यालयीन युवक,युवती आणि नोकरदार वर्गातील नागरिकांची संख्या लक्षणीय होती.
चर्चिल यांच्या पुतळ्याची तोडफोड
शनिवारी लंडनमधील आंदोलनादरम्यान निदर्शकांनी वेस्टमिन्स्टर येथे युद्धकालीन पंतप्रधान विन्स्टन चर्चिल यांच्या पुतळ्याची तोडफोड केली. “चर्चिल वंशभेद करणारे होते.’ अशा आशयाच्या घोषणा निदर्शकांनी दिल्या आणि पुतळ्याची मोडतोड केली. मात्र याच निदर्शकांपैकी काही जणांनी पुतळ्याचे रक्षण करण्याचाही प्रयत्न केला. ऐतिहासिक “डी-डे’च्या 76 व्या वर्धापनदिनीच चर्चिल यांच्या पुतळ्याची मोडतोड व्हावी, हा दुर्दैवी योगायोग ठरला.