प्रभात वृत्तसेवा पुणे, दि. 1 – व्रत म्हणून व्यंगचित्र काढत आलो आहे. व्यंगचित्रकाराकडे जादूचा चष्मा असतो, तो माझ्याकडेही आहे. त्यामुळे मला व्यक्तीच्या मागील बाजूही दिसते, ती विनोदाची असते. प्रत्येक व्यंगचित्रकाराची शैली वेगळी, अनाकलनीय असते. शब्दांसह, शब्दविरहित असे चित्रांचे प्रकार असले तरी त्यात तुलना होऊ शकत नाही. आशय व्यक्त होण्यासाठी शब्दांची आवश्यकता असते, चित्राखाली ओळ हवीच, असे माझे मत आहे, असे प्रतिपादन ज्येष्ठ व्यंगचित्रकार विजय पराडकर यांनी केले.
ज्येष्ठ व्यंगचित्रकार शि. द. फडणीस यांचा वाढदिवसानिमित्त आयोजित तीन दिवसांच्या कार्यक्रमातील शेवटच्या दिवशी पराडकर यांनी “भाषा रेषांची’ या विषयावर संवाद साधला. त्यावेळी त्यांनी नोकरी ते व्यंगचित्रकार असा प्रवास उलगडला. पराडकर यांच्याशी “कार्टूनिस्टस् कम्बाइन’चे अध्यक्ष संजय मिस्त्री आणि सचिव योगेंद्र भगत यांनी संवाद साधला.
व्यंगचित्रकाराकडे अपघाताने वळलो, असे सांगून पराडकर म्हणाले, “”लहानपणापासून विनोदी साहित्य वाचनाची तसेच चित्र काढण्याचीही आवड होती. वेगवेगळ्या प्रकारची चित्र काढत होतो. स्पर्धेत पाठविलेल्या चित्राला पारितोषिक मिळाल्यानंतर या कलेकडे पाहण्याचा दृष्टीकोन बदलला. नोकरी करता करता व्यंगचित्र काढत होतो. निवृत्त झाल्यानंतर सन 1996 नंतर पूर्ण वेळ या कलेला वाहून घेतले.” चित्र काढण्याची कल्पना कशी सुचते, हे सांगता येत नाही; पण हाती कागद घेतला की चित्र कागदावर उतरतात. दीड-दोन तासात 17 चित्रे काढल्याची आठवण त्यांनी सांगितली.
शाळेतील आठवणीला उजाळा
शिक्षकांनी चित्र काढायला सांगितले होते, सगळी मुले चित्र काढत असताना मी वाकड्या-तिकड्या रेषा काढून चित्र काढत होतो. त्यावेळी शिक्षक माझ्या शेजारी कधी येऊन बसले ते मला कळलेच नाही. चित्र पाहून ते चिडतील असे वाटले; पण त्यांनी माझ्या चित्राचे कौतुक केले, अशी शाळेतील आठवण पराडकर यांनी सांगितली.