सहसा मोठ्या इन्स्टिट्यूटमध्ये शिकणाऱ्यांना प्लेसमेंट लवकरच मिळते मिळते. मात्र खरा संघर्ष हा छोट्या संस्था किंवा छोट्या शहरातील विद्यार्थ्यांना करावा लागतो..नोकरीसाठी दारोदारी भटकावे लागते मात्र हाती यश मिळत नाही. त्यामुळे ते बेरोजगार राहतात. परंतु, अशा बेरोजगारांच्या हाताला काम देऊन त्यांच्या आयुष्यात नवीन उमेद निर्माण करणारे देखील असतात. आजच्या Success Storyच्या भागात आज आम्ही तुम्हाला बेरोजगारांना रोजगार उपलब्ध करून देणाऱ्या काजल मलिक आणि विद्यार्थी बद्दिरेड्डी यांच्या प्रेरणादायी आणि संघर्षाची कहाणी सांगणार आहोत…
‘गिग वर्कर’ हा शब्द काही वर्षांपूर्वीपर्यंत भारताला माहिती नव्हता. पण गेल्या काही वर्षांत भारताने परदेशातील संस्कृतीला आत्मसाद करण्याचा प्रयत्न केला आहे. सुरुवातीला ‘गिग वर्कर’ ला फक्त कॅब ड्रायव्हर आणि डिलिव्हरी बॉय यांसारख्या नोकऱ्यांसाठी नियुक्त केले जात होते. पण आज अनेक क्षेत्रात या ‘गिग वर्कर’ने पाय पसरले आहेत. सध्या असे बरेच लोक ‘गिग वर्कर’ म्हणून काम करत आहेत, ज्यांना कोणत्याही उद्योगात नियमित नोकरी मिळाली नाही किंवा ते अभ्यास, प्रशिक्षण किंवा इतर काही काम करत आहेत आणि गिग वर्किंगसाठी थोडा वेळ काढतात. आज आपण अशा व्यक्तीबद्दल बोलत आहोत ज्याने आपली नोकरी सोडून गिग वर्कर्सचा स्टार्टअप तयार केला आणि आज तीन लाखांहून अधिक लोकांना त्याच्या कंपनीत ‘गिग वर्कर’ म्हणून रोजगार दिला आहे.
बेरोजगारांना पाहून झाला त्रास
दिल्ली विद्यापीठाच्या फॅकल्टी ऑफ मॅनेजमेंट स्टडीज (FMS) मध्ये शिकणाऱ्या काजल मलिक आणि विद्यार्थी बद्दिरेड्डी यांची ही कहाणी आहे. तेथून एमबीएची पदवी घेतली आणि कॅम्पस प्लेसमेंटनंतर कामाला सुरुवात केली. त्याने चांगल्या संस्थेतून शिक्षण घेतले होते त्यामुळे त्याला चांगली नोकरी मिळाली. पण बेरोजगारांची संख्या पाहून त्यांना कुठे तरी वाईट वाटत होते. त्यांच्यासाठीही काहीतरी केले पाहिजे, जेणेकरून त्यांना उपजीविकेचे साधन किंवा जास्त उत्पन्न मिळावे, असे त्यांना वाटले आणि काही तरी वेगळे करत ‘पिकमायवर्क’ नावाच्या स्टार्टअपचा जन्म झाला.
2017 मध्ये स्टार्टअपची स्थापना झाली
त्यांनी 25 जून 2017 रोजी ‘PickMyWork’ नावाचा स्टार्टअप सुरू केला. कंपनीची स्थापना झाली असली तरी कंपनीला उभारी मिळाली ती खऱ्या अर्थाने 2019 . यानंतर त्यांची व्याप्ती वाढली कारण त्यांनी बहुराष्ट्रीय आणि राष्ट्रीय स्तरावरील कंपन्यांना अत्यंत कमी ग्राहक संपादन खर्चावर (CAC) ग्राहक देण्यास सुरुवात केली. आणि हे शक्य झाले ते केवळ ‘गिग वर्कर’मुळे. हा स्टार्टअप येण्यापूर्वी मोठ्या कंपन्यांना ग्राहक वाढवण्यासाठी कायमस्वरूपी कर्मचाऱ्यांची नियुक्ती करावी लागत होती. त्याचा पगार जास्त होता. शिवाय खर्चही जास्त होता. PickMyWork अस्तित्वात आल्यानंतर त्यांचा खर्च कमी झाला. त्याचबरोबर स्टार्टअप्सचा आवाकाही वाढला.
तीन लाखांहून अधिक लोकांना रोजगार उपलब्ध करून दिला
PickMyWork ग्राहकांना देशांतर्गत आणि परदेशी डिजिटल कंपन्यांना अत्यंत कमी CAC वर पे-पर-टास्क मॉडेलवर देत होते. मोठमोठ्या कंपन्यांना हे काम आवडू लागले, त्यामुळे हळूहळू त्यांची व्याप्ती वाढत गेली. आज त्यांची पोहोच देशातील 120 हून अधिक शहरांपर्यंत पोहोचली आहे. तसेच तीन लाखांहून अधिक टमटम कामे त्यांच्याशी निगडीत आहेत. म्हणजे त्यांनी तीन लाखांहून अधिक लोकांना रोजगार दिला आहे. त्याचबरोबर कंपनीचे उत्पन्नही झपाट्याने वाढू लागले.
स्टार्टअपची प्रेरणा कशी मिळाली?
विद्यार्थी आणि काजल यांनी आपल्या स्टार्टअपच्या सुरु करण्याची गोष्ट सांगताना, “जेव्हा ते एमबीए करत होते तेव्हा ते कॉलेजच्या प्लेसमेंट टीममध्ये होते. त्या वेळी त्यांच्या लक्षात आले की विद्यार्थ्यांच्या प्लेसमेंटचे व्यवस्थापन करण्यासाठी कोणतेही तंत्रज्ञान नाही. कॉलेज आणि कंपनी या दोघांसाठी प्लेसमेंटचे काम सोपे होईल असे सॉफ्टवेअर असावे असे त्याला वाटले. या संदर्भात त्यांनी सॉफ्टवेअर तयार केले. यामुळे त्यांना त्यांच्या कामातच मदत झाली नाही तर नवीन स्टार्टअप्सची स्थापना करण्यातही मदत झाली. त्यामुळेच 2020 सालापर्यंत आयआयएम, आयआयटी सारख्या अनेक मोठ्या संस्था त्यात सामील झाल्या.
छोट्या शहरातील बेरोजगारांना अधिक फायदा
आपल्या स्टार्टअप विषयी बोलताना काजल म्हणाल्या,”जेव्हा तिने टियर-2 आणि टियर-3 शहरांमध्ये पाऊल ठेवले तेव्हा तिला कळले की केवळ काही कंपन्या प्लेसमेंटसाठी येतात. त्यामुळे तेथील बहुतांश विद्यार्थी बेरोजगार राहतात. मग विद्यार्थी आणि काजलच्या मनात विचार आला की या बेरोजगारांसाठीही काहीतरी केले पाहिजे. यानंतर, दोघांनी 2019 मध्ये गिग वर्किंग प्लॅटफॉर्म ‘पिकमायवर्क’ सुरू केले. आता त्यांच्याकडे लहान शहरांतीलच जास्त कामगार आहेत. याचा फायदा दोघांना होत आहे.
नुकतीच एक दशलक्ष डॉलर्सची गुंतवणूक आली आहे
PickMyWork स्टार्टअपने अलीकडेच SOSV च्या ऑर्बिट स्टार्टअप्सच्या नेतृत्वाखाली $1 दशलक्षची बीज फेरी उभारली. या फेरीत Soonicorn Ventures, Upaya Social Ventures, Blume Founders Fund, Venture Catalyst, Mumbai Angels, 888 Network, Imperier Holdings और WeFounderCircle सारख्या गुंतवणूकदारांनी त्यात पैसे गुंतवले आहेत.
असे म्हणतात जो दुसऱ्याचे चांगले होण्याचे चिंततो देव त्यांचेही चांगलेच करतो, अशीच अनुभूती काजल आणि विद्यार्थी यांना आली असल्याचे दिसून येत आहे. कारण दोंघांनाही चांगला जॉब असताना त्यांनी दुसऱ्या बेरोजगार तरुणांविषयी विचार करून त्यांच्यासाठी आशेचा किरण निर्माण केला त्याचेच आज त्यांना गोड फळ मिळत आहे.