नवी दिल्ली – जगासोबतच भारतही गेल्या काही वर्षांपासून कोरोना महामारीशी लढा देत आहे. कोरोना महामारीनंतर जगभरातील मंकीपॉक्सने चिंता वाढवली असून आता एका नवीन आजाराने दार ठोठावले आहे. हँड फूट माउथ डिसीज (एचएफएमडी), ज्याला टोमॅटो फिव्हर असेही म्हणतात, हा आरोग्य तज्ञांसाठी चिंतेचा विषय बनला आहे.
कारण तो मुलांमध्ये झपाट्याने पसरतो. लॅन्सेट रेस्पिरेटरी जर्नलमधील अभ्यासानुसार, केरळमध्ये 6 मे 2022 रोजी टोमॅटो फ्लूचा पहिला रुग्ण आढळला होता आणि आतापर्यंत 82 प्रकरणे नोंदवली गेली आहेत. हा ताप एक ते पाच वर्षे वयोगटातील मुले आणि रोगप्रतिकारशक्ती कमकुवत असलेल्या प्रौढांना पडतो.
लॅन्सेट अभ्यासात असे म्हटले आहे की “आम्ही कोविड-19 च्या चौथ्या लाटेच्या संभाव्य धोक्याचा सामना करत असताना, टोमॅटो फ्लू म्हणून ओळखला जाणारा एक नवीन विषाणू भारतातील केरळ राज्यात 5 वर्षांपासून लहान मुलांमध्ये दिसून आला आहे. आतापर्यंत 82 प्रकरणे नोंदवली गेली आहेत.”
आता अशा परिस्थितीत टोमॅटोच्या तापापासून दूर राहण्यासाठी टोमॅटो फ्लू किंवा टोमॅटो फिव्हर म्हणजे काय हे जाणून घेणे अत्यंत आवश्यक आहे? त्याचा प्रसार कसा होतो? लक्षणे कोणती आहेत आणि ते कसे टाळता येईल?
टोमॅटो फ्लू म्हणजे काय?
लॅन्सेट अभ्यासात असे म्हटले आहे की,’टोमॅटो फ्लूची लक्षणे कोविड-19 व्हायरससारखीच आहेत. परंतु हा विषाणू SARS-CoV-2 शी संबंधित नाही, तो पूर्णपणे वेगळा आहे. चिकुनगुनिया किंवा डेंग्यू तापानंतर मुलांमध्ये टोमॅटो फ्लू होऊ शकतो. या फ्लूचे नाव टोमॅटो फ्लू आहे कारण यामुळे संपूर्ण शरीरावर लाल आणि वेदनादायक फोड येतात. या फोडांचा आकार टोमॅटोएवढाही असू शकतो.’
टोमॅटो फ्लूचा धोका कोणाला आहे?
“मुलांना टोमॅटो फ्लूचा धोका वाढतो कारण विषाणूजन्य संसर्ग या वयात मुलांपेक्षा जास्त होतो,” असे लॅन्सेट अहवालात म्हटले आहे. पाच वर्षांखालील मुलांना या स्थितीचा सर्वाधिक फटका बसत असल्याचा इशारा डॉक्टरांनी दिला आहे.
टोमॅटो फ्लूची लक्षणे काय आहेत?
टोमॅटो फ्लू असलेल्या मुलांमध्ये दिसणारी प्राथमिक लक्षणे चिकुनगुनिया किंवा डेंग्यू तापासारखीच असतात. लक्षणांमध्ये उच्च ताप, पुरळ, सूजलेले सांधे, मळमळ, अतिसार, निर्जलीकरण, तीव्र सांधेदुखी यांचा समावेश होतो. शरीर दुखणे, ताप आणि थकवा ही इतर लक्षणे कोविड-19 रूग्णांनी अनुभवली आहेत. काही प्रकरणांमध्ये, रुग्णांच्या त्वचेवर फोडांचा आकार लक्षणीय वाढला होता.
टोमॅटो फ्लूचे विशिष्ट कारण शोधण्यासाठी शास्त्रज्ञ अजूनही संशोधन करत आहेत, परंतु सध्या हा विषाणू संसर्गाचा एक प्रकार मानला जात आहे. डेंग्यू किंवा चिकुनगुनियाचा हा दुष्परिणाम असू शकतो, असेही काहींनी सुचवले आहे. शास्त्रज्ञांच्या म्हणण्यानुसार, त्याचा स्रोत हा व्हायरस आहे, परंतु तो कोणत्या विषाणूचा प्रसार करत आहे किंवा कोणत्या विषाणूशी संबंधित आहे याबद्दल अद्याप माहिती समोर आलेली नाही?
टोमॅटो फ्लू उपचार
टोमॅटो फ्लूपासून दूर राहण्यासाठी डॉक्टर स्वच्छ राहण्याचा सल्ला देतात. हा विषाणू पाच वर्षांखालील मुलांसाठी अधिक असुरक्षित असल्याचे मानले जाते. तुमच्या मुलामध्ये वरीलपैकी कोणतीही लक्षणे दिसल्यास, लवकरात लवकर डॉक्टरांशी संपर्क साधा. लहान मुले किंवा लोक ज्यांना संसर्ग झाला आहे त्यांनी फोड फोडणे आणि खाजवणे टाळावे. जास्त पाणी प्या. जर एखाद्याला कोणतीही लक्षणे दिसली तर त्याचा अर्थ असा नाही की त्याला टोमॅटो ताप आहे.