Padma Awards 2024 Winner List : केंद्र सरकारने २६ जानेवारी प्रतिष्ठेच्या पद्म पुरस्कारांची घोषणा केली आहे, ज्यामध्ये विविध श्रेणींमध्ये चांगले काम करणाऱ्या व्यक्तींच्या नावांचा उल्लेख करण्यात आला आहे.
1. पार्वती बरुआ
– ‘हत्तींची राणी’ म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या पार्वती बरुआ यांचाही पद्म पुरस्कारांसाठी नामांकन झालेल्यांमध्ये समावेश आहे. त्या भारतातील पहिल्या महिला माहुत आहेत. परंपरेने पुरुषांचे वर्चस्व असलेल्या क्षेत्रात त्यांनी ठसा उमटवला. सरकारने त्यांना हा पुरस्कार सामाजिक कार्यासाठी (प्राणी कल्याण) देण्याची घोषणा केली. वयाच्या १४ व्या वर्षापासून या कामात गुंतलेल्या पार्वतीने अनेक हत्तींचे प्राण वाचवले आहे. इतकंच नाही तर तिनं तीन राज्यांच्या सरकारला जंगली हत्तींचा सामना आणि पकडण्यात मदत केली आहे.
2. जोगेश्वर यादव
– आदिवासी कल्याणकारी कार्यकर्ता जोगेश्वर यादव यांचाही केंद्र सरकारच्या पद्म पुरस्कारासाठी निवड झालेल्या गायक नायकांमध्ये समावेश आहे. आर्थिक अडचणी असूनही, जागेश्वर यादव यांनी आदिवासीबहुल छत्तीसगडमधील उपेक्षित बिरहोर आणि पहारी कोरवा लोकांच्या उन्नतीसाठी आपले जीवन समर्पित केले. त्यांनी जशपूरमध्ये एक आश्रम स्थापन केला आहे जिथे ते या समाजातील लोकांमधील निरक्षरता दूर करण्यासाठी आणि आदिवासींच्या आरोग्य सेवेचा दर्जा उंचावण्यासाठी काम करतात.
3. चामी मुर्मू
झारखंडच्या चामी मुर्मूला ‘सेराईकेलाचा सहकारी’ म्हणूनही ओळखले जाते. सेराईकेला खरसावन जिल्ह्यात वनीकरणाच्या प्रयत्नात नेतृत्व केल्याबद्दल आणि 30 लाखांहून अधिक रोपांची लागवड केल्याबद्दल त्यांना पद्म पुरस्कार देण्यात येणार आहे. चामीने 40 गावांमधील 30,000 हून अधिक महिलांना स्वयं-सहायता गट (SHG) स्थापन करून आणि रोजगार उपलब्ध करून दिले. 52 वर्षीय मुर्मू यांनी ॲनिमिया आणि कुपोषणाचा सामना करण्यासाठी कार्यक्रम सुरू केले. जंगलातील बेकायदेशीर तोड, लाकूड माफिया आणि नक्षलवादी कारवायांविरुद्धही ती लढत आहे.
4. गुरविंदर सिंग
ट्रकच्या धडकेने गुरविंदर सिंग यांना अर्धांगवायू (कंबरेखाली) झाला. तरीही तो चांगल्या कामात मग्न राहिला. हरियाणात राहणारे गुरविंदर सिंग बेघर, निराधार, महिला आणि अनाथ यांच्या कल्याणासाठी काम करतात. “दिव्यांगजन की आशा” या नावाने सिंग यांनी 300 मुलांसाठी बाल संगोपन संस्था स्थापन केली आणि 6,000 हून अधिक अपघातग्रस्त आणि गर्भवती महिलांना मोफत रुग्णवाहिका सेवाही दिली.
5. दुखू माझी
दुखू माझी “गच्छा दादू” म्हणूनही ओळखले जाते. बंगालीमध्ये गच म्हणजे झाड. 78 वर्षीय दुखू माझी यांनी पुरुलिया, बंगालमध्ये ओसाड जमिनीवर 5000 पेक्षा जास्त वट, आंबा आणि ब्लॅकबेरीची झाडे लावली आहेत. ते रोज सायकलने प्रवास करतात आणि रोज एक झाडं लावतात.
6. शांती देवी पासवान आणि शिवन पासवान
शांती आणि शिवन हे पती-पत्नी आहे. या जोडप्याने टॅटू काढण्याची कला जगासमोर आणली. अमेरिका, जपान, हाँगकाँगसह अनेक देशांमध्ये त्यांच्या चित्रांची प्रशंसा झाली आहे. ही कला जतन करण्यासाठी शांती यांनी आता २० हजार महिलांना प्रशिक्षण दिले आहे. आर्थिक विवंचनेमुळे दोघांनीही ते बनवण्यास सुरुवात केली.