नवी दिल्ली : केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन 1 फेब्रुवारी 2023 रोजी 2023-24 या आर्थिक वर्षाचा अर्थसंकल्प सादर करतील. या दिवशी निर्मला सीतारामन पुढील आर्थिक वर्षातील प्रमुख आर्थिक योजना संसद भवनात सादर करतील. या दरम्यान सरकार अनेक योजनांच्या अंमलबजावणीसाठी आगामी खर्चाशी संबंधित अर्थसंकल्पात तरतूद करेल.
कोरोना महामारी आणि रशिया-युक्रेन युद्धाचा भारतीय अर्थव्यवस्थेवर परिणाम अशा अनेक संकटांच्या पार्श्वभूमीवर मात करण्यासाठी हा अर्थसंकल्प अत्यंत महत्त्वाचा ठरणार आहे. त्याचबरोबर महागाई आटोक्यात आणण्यासाठी सरकार अर्थसंकल्पाच्या माध्यमातून अनेक ठोस पावले उचलेल, अशी सर्वसामान्य जनतेची अपेक्षा आहे. अशा परिस्थितीत सरकारने कर दरात सवलत द्यावी, अशी लोकांची अपेक्षा आहे. दुसरीकडे, आज आम्ही तुम्हाला बजेटशी संबंधित काही रंजक गोष्टींबद्दल सांगणार आहोत, ज्याबद्दल तुम्हाला कदाचित माहिती असेल. तर चला, जाणून घेऊया….
* देशाच्या स्वातंत्र्यानंतर एकूण 74 वार्षिक अर्थसंकल्प सादर करण्यात आले आहेत. याशिवाय 14 अंतरिम अर्थसंकल्प, चार विशेष अर्थसंकल्प किंवा मिनी बजेट सादर करण्यात आले आहेत. तुम्हाला हे जाणून आश्चर्य वाटेल की जवाहरलाल नेहरू, इंदिरा गांधी आणि राजीव गांधी हे एकमेव पंतप्रधान आहेत ज्यांनी अर्थसंकल्प सादर केला.
* 26 नोव्हेंबर 1947 रोजी आरके षणमुखम चेट्टी यांनी भारताचा पहिला अर्थसंकल्प सादर केला होता. एवढेच नाही तर आरके षण्मुखम चेट्टी यांनी भारताचे पहिले अर्थमंत्री म्हणून काम केले.
* निर्मला सीतारामन यांनी आतापर्यंतचे सर्वात मोठे अर्थसंकल्पीय भाषण केले आहे. 2020 मध्ये निर्मला सीतारामन यांनी अर्थसंकल्प सादर करताना 2 तास 40 मिनिटे बोलून विक्रम केला.
* याशिवाय अर्थसंकल्प ब्रीफकेसमध्ये ठेवण्याची दीर्घकालीन परंपरा खंडित करण्याचे काम निर्मला सीतारामन यांनी केले होते. 2019 मध्ये सीतारामन यांनी महत्त्वाची कागदपत्रे सादर करण्यासाठी हिशोबाची पुस्तके आणली होती. ते एका विशिष्ट प्रकारच्या लाल रंगाच्या रेशमी कापडात गुंडाळलेले होते. त्यावर राष्ट्रीय चिन्ह बनवण्यात आले होते.