संध्याकाळची वेळ. बसचा प्रवास. नेहमीचाच, नाही म्हटले तरी काहीसा कंटाळवाणा. बसला नेहमीचीच गर्दी. दिवसभरच्या कामाने थकल्याभागलेल्या सर्वांनाच घरची ओढ लागलेली. ज्यांना बसायला जागा मिळाली होती, ते त्यामानाने सुखी. गर्दीत उभे असणाऱ्यांना मात्र हा प्रवास अधिक त्रासदायक. अशा गर्दीत तास-दीड तास प्रवास दमणूक करणाराच. अगदी सवयीचा असला तरीही नकोसा वाटणारा. आज मी प्रवास करत होते, ती ग्रीन बस असल्याने त्यामानाने अधिक आरामशीर होती.
मी महिलांच्या बाजूच्या दोन नंबरच्या सीटवर बसले होते. अधूनमधून डोळे आपोआप मिटत होते. डुलकी लागत होती. थांब्याथांब्याला प्रवासी उतरत होते, आणि त्याहून अधिक बसमध्ये येत होते. लोक दाटीवाटीने उभे होते.
ट्रॅफिक नेहमीच्या गतीने चालली होती. बसमध्ये प्रवाशांची होती, तशीच गर्दी रस्त्यावर वाहनांची होती. आमची बस संथपणे जात होती. तेवढ्यात एक खणखणीत आवाज कानी पडला.
“”अहो ड्रायव्हरसाहेब, मागून येणाऱ्या बस पुढे जात आहेत आणि तुम्ही आपले एका बाजूने हळूहळू चालले आहात. अर्ध्या तासाच्या प्रवासाला 50-55 मिनिटे लागणार आहेत. लोकांना घरी जायचे आहे. तुमचे सारे लक्ष आहे मोबाइलमध्ये. तो जरा बंद करा की” त्या खणखणीत आवाजाने सारे लक्ष अगोदर बोलणाऱ्या व्यक्तीकडे आणि नंतर ड्रायव्हरकडे गेले.
खरोखरच आमची बस रस्त्याच्या अगदी डाव्या बाजूने हळूहळू जात होती. मागून येणाऱ्या तीनचार बस साईड घेऊन पुढे गेल्यानंतर त्या बाईंनी ड्रायव्हरला आवाज दिला होता. ड्रायवरचे लक्ष मोबाइलमध्ये होते, ही गोष्ट खरीच होती. बाईंच्या बोलण्यानंतर त्याने मोबाइल खिशात ठेवला आणि मिळमिळीत स्वरात म्हटले,
” मॅडम या बसेसच अशा आहेत. मी काय करणार?”
“”ते आम्हाला सांगू नका. आम्ही काही आजच प्रवास करत नाही अशा बसेसने. तुम्हाला घाई नाही. तुम्हाला ड्यूटी संपेपर्यंत बसमध्येच बसायचे आहे, पण आम्हाला घरी जायचे आहे. मी सुरुवातीपासून बघते आहे की तुमचे सारे लक्ष मोबाइलमध्ये आहे. जरा साईड काढा, बस पुढे जाऊ द्या. इतर बस जातात पुढे आणि तुम्हाला जाता येत नाही का?”
बाईंच्या या सरबत्तीनंतर बाकी प्रवाशांनाही वाचा फुटली. चार तोंडे च्याव च्याव करू लागताच ड्रायव्हरने काही न बोलता मुकाटपणे गियर बदलत बसची लेन बदलली आणि बसला जरा वेग आला.
पुढच्या सीटवर एक आजोबा बसले होते, ते म्हणाले, “”ताई, बरे झाले तुम्ही बोललात. कोणी तरी बोलले पाहिजे. हे नेहमीचेच आहे. पण काय करणार?
“”काय करणार काय?” अशा बस चालवताना मोबाइलवर बोलणाऱ्या ड्रायव्हरचे फोटो काढून पाठवले पाहिजेत. त्यांना दंड झाला की मग ते सुधारतील”
खरं तर अशा वेळी ड्रायव्हर गप्प बसत नाहीत. प्रवाशांशी वाद घालतात. आपलेच खरे करतात. पण या बाईंसमोर बोलण्याची टाप झाली नाही ड्रायव्हरची. बसने आता चांगलाच वेग घेतला होता.
दोन तीन स्टॉप गेले. पुढच्या स्टॉपवर उभ्यानेच प्रवास करणाऱ्या त्या बाई उतरल्या. उतरताना ड्रायव्हरला म्हणाल्या, “”ड्रायव्हर साहेब, तुमचे वागणे “रिस्की’ आहे. जरा सवयी बदला. तुम्हालाच त्रास होईल.” “”होय मॅडम,” ड्रायव्हर एखाद्या आज्ञाधारक विद्यार्थ्याप्रमाणे नम्र स्वरात म्हणाला. त्या बाई बसच्या पायरीवर होत्या तेवढ्यात कोणीतरी विचारले, “”मॅडम, तुम्ही मुख्याध्यापिका आहात का?’ “”नाही, मी मेडिकलला आहे.” त्या म्हणाल्या आणि बसमधून खाली उतरल्या.
अश्विनी महामुनी