Vedic Clock in Ujjain – मध्य प्रदेशातील उज्जैन शहरातील गौघाट येथील जिवाजीराव वेधशाळेत बहुप्रतिक्षित ‘वेदिक घड्याळ’ बसविण्यात आले आहे. आता या वेळेच्या मोजणीच्या घड्याळात मुहूर्त पाहता येतील. येत्या १ मार्च रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि राज्याचे मुख्यमंत्री डॉ. मोहन यादव यांच्या हस्ते त्याचे उद्घाटन होणार आहे. जगातील अशा प्रकारचे हे पहिले वैदिक घड्याळ असेल.
बारा ज्योतिर्लिंगांपैकी एक असलेले महाकालेश्वर शहर नेहमीच काळाच्या गणनेचे केंद्र राहिले आहे. उष्णकटिबंध येथून जातो आणि ते उज्जैन शहर हे मंगळाचे जन्मस्थान देखील मानले जाते. येथून विक्रम संवत सुरू होत असल्याने जगभरात विक्रम संवत या नावाने कॅलेंडर आणि शुभ काळ चालवले जातात. त्यामुळे जगातील पहिले असे वैदिक घड्याळ जिवाजीराव वेधशाळेतील ८० फूट उंच टॉवरवर बसवण्यात आले आहे.
या घड्याळाचे वैशिष्ट्य म्हणजे ते एक सूर्योदय आणि दुसऱ्या सूर्योदयातील ३० तासांचा वेळ दर्शवेल. यामध्ये भारतीय प्रमाणवेळेनुसार ६० मिनिटांचा नसून ४८ मिनिटांचा एक तास असतो. त्यात वैदिक काळाबरोबरच वेगवेगळे मुहूर्तही दाखवले जाणार आहेत. घड्याळ तंत्रज्ञ सुशील गुप्ता यांनी सांगितले की, हे वैदिक घड्याळ वेळ मोजण्याची जुनी पद्धत आहे त्याच गणनेवर बनवण्यात आली आहे. या ३० तासांच्या वैदिक गणितीय घड्याळामुळे तुम्ही मुहूर्त पाहू शकाल आणि ते मोबाईल एपवरूनही ऑपरेट करता येईल.
हे जगातील पहिले वैदिक घड्याळ बसवण्यात मुख्यमंत्री डॉ. मोहन यादव यांचा महत्त्वाचा वाटा आहे. त्यासाठी त्यांनी उच्च शिक्षणमंत्री असताना प्रयत्न सुरू केले होते. त्यामुळेच हे अनोखे घड्याळ बनवता आले.
