शासनाकडूनही समाज अद्याप दुर्लक्षित; कोणत्याच सुविधा नाहीत
– विवेकानंद काटमोरे
हडपसर – पोतराज हा आपल्या समाजाचे एक दुर्लक्षित अंग. पोटासाठी मरीआईचं नाव घेऊन तो नाचतो. देवीच्या भक्तांनी त्यांना अनेक नावे दिली असली तरी शासनदरबारी कोणतीही नोंद नसल्याने त्यांना शासनाच्या अनेक योजनांपासून आजही वंचित राहावे लागत आहे. घर नाही, जमीन नाही, कर्ज घेण्यासाठी कागदपत्रं नाहीत. त्यामुळे पोटापाण्यासाठी बिऱ्हाड बरोबर घेऊन देवीचा देव्हारा डोक्यावर घेत अंगावर आसुडाचे फटके मारणारा पोतराज सर्वत्र दिसतो. खरं तर, हे चित्र म्हणजे आपल्या समाज, शासनव्यवस्थेवर त्याने आसूड मारल्याचे वास्तव आहे.
लॉकडाऊनच्या काळात सर्वांपुढे आर्थिक अडचणी निर्माण झाल्याने आत्महत्या घडत आहेत; परंतु उघड्या अंगाने फिरणारा पोतराज अनेकांना जगण्याचे बळ देतो. शासनाकडून दुर्लक्षित राहिलेल्या हा समाज आजही मुख्य प्रवाहापासून दूर आहे. तरीही तो समाजव्यवस्थेशी शासनाशी लढतो आहे.
पोटाची खळगी भरण्यासाठी आत्मक्लेश करीत स्वतःच्या अंगावर आसुडाचे फटके ओढले तरी त्यातूनही त्यांना पोटभर अन्न मिळू शकत नाही. शिक्षणाचा अभाव, अंधश्रद्धा आणि देवीच्या कोपाच्या भीतीने सुरू असलेली परंपरा यातून पोतराजला बाहेरही काढण्यासाठी प्रयत्न होणे आवश्यक आहे.
याबाबत पोतराज रामदास पवार म्हणाले की, रुढींच्या नावाखाली आमच्या जमातीचे मातेर झाले आहे. पोतराज संतोष जाधव हे सांगतात की, शासनाकडून कोणत्याच सुविधा मिळत नाहीत. शासनाने व समाजानेही आम्हाला दुर्लक्षित केले आहे.