Lok Sabha Election Schedule । लोकसभा निवडणुकीचे वेळापत्रक कालच जाहीर झाले. निवडणुका एप्रिलपासून सुरू होऊन जूनपर्यंत चालणार आहेत. देशाच्या निवडणूक इतिहासात ही दुसरी वेळ आहे, जेव्हा जून महिन्यापर्यंत मतदान होणार आहे. 1951-52 मधील पहिल्या लोकसभेच्या निवडणुकीनंतर या वर्षी दुसऱ्या प्रदीर्घ कालावधीच्या निवडणुका होत आहेत. लोकसभा निवडणुकीचे वेळापत्रक ४४ दिवसांचे आहे. मात्र, इतके दिवस निवडणुका घेण्यामागे अनेक कारणे आहेत.
सात दशकांनंतरची सर्वात लांब निवडणूक Lok Sabha Election Schedule ।
25 ऑक्टोबर 1951 रोजी सुरू झालेल्या आणि 21 फेब्रुवारी 1952 रोजी संपलेल्या देशातील पहिल्या लोकसभा निवडणुका 68 टप्प्यांत झाल्या. 2024 ची संसदीय निवडणूक सात दशकांनंतरची सर्वात लांब असणार आहे. ज्यात विक्रमी 96.8 कोटी मतदार आहेत. शिवाय, 1991 च्या लोकसभा निवडणुकीत जूनमध्येच सार्वत्रिक निवडणुका झाल्या. पण त्यामागील कारण म्हणजे किशपथ ग्रहणानंतर केवळ 16 महिन्यांनी चंद्रशेखर सरकार बरखास्त करण्यात आले.
जूनपर्यंत निवडणुका का घ्याव्या लागल्या? Lok Sabha Election Schedule ।
लोकसभा निवडणुका 19 एप्रिलपासून सात टप्प्यांत होणार आहेत. यात सगळ्यात शेवटी 1 जून रोजी मतदान होणार आहे. एका इंग्रजी वर्तमानपत्राच्या वृत्तानुसार जूनपर्यंत निवडणुका घेण्यामागे दोन मुख्य कारणे आहेत. याचे पहिले कारण म्हणजे 2019 च्या तुलनेत यंदाच्या निवडणुका सहा दिवसांच्या विलंबाने जाहीर झाल्या. 2019 च्या निवडणुकांच्या तारखा 10 मार्च रोजी जाहीर झाल्या. दुसरे कारण म्हणजे मार्च आणि एप्रिलमध्ये होळी, तामिळ नववर्ष, बिहू आणि बैसाखी सारखे सण आहेत, ज्यासाठी सार्वजिनक सुट्ट्या देण्यात येतात.
उमेदवारी अर्ज मागे घेण्याची शेवटची तारीख किंवा मतदानाचा दिवस यासारख्या महत्त्वाच्या तारखा सणासुदीच्या दिवशी पडू नयेत, याची काळजीही निवडणूक आयोगाला घ्यावी लागली. तारखा जाहीर होण्यास विलंब होण्यास काही परिस्थिती कारणीभूत आहे. ज्यामध्ये निवडणूक आयुक्त अरुण गोयल यांचा अचानक राजीनामा देखील समाविष्ट आहे. त्यांच्या राजीनाम्यामुळे तीन सदस्यीय निवडणूक आयोगात फक्त मुख्य निवडणूक आयुक्त राजीव कुमार उरले होते. दुसरे निवडणूक आयुक्त अनुप चंद्र पांडे फेब्रुवारीमध्येच निवृत्त झाले होते.
सरकारने 14 मार्च रोजी ज्ञानेश कुमार आणि सुखबीर सिंग संधू या दोन नवीन निवडणूक आयुक्तांची नियुक्ती केली. त्यांनी 15 मार्च रोजी पदभार स्वीकारला आणि एका दिवसानंतर निवडणुका जाहीर झाल्या. एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याने सांगितले की, ‘लोकसभा निवडणुकीच्या तारखा जाहीर करण्याचे कारण आयोगाला वाटले की, संपूर्ण टीम तयार होईपर्यंत घोषणेला विलंब होऊ शकतो. कायदेशीररीत्या मुख्य निवडणूक आयुक्त निवडणुका घेत असतात, पण तरी ते वेगळे वाटले असते त्यामुळे वाट पहावी लागली.