गुवाहाटी – देशासाठी कर्तव्य बजावणारे प्रतिकूल परिस्थितीतही कर्तव्य पार पाडण्याचा मार्ग शोधतात. नागालॅंडच्या सीमेवर वसलेल्या एका दुर्गम गावात लिरोथांग नावाच्या तरुण फुटबॉलपटूने गावातील तरुणांना योग्य दिशा कशी द्यायची या ध्यासात गुंतलेला आहे. ज्या तरुणांचे पाय मद्याच्या आणि ड्रग्जच्या नशेत लडखडायचे, तेच तरुण आज फुटबॉल खेळण्यात आनंद मानताना दिसत आहेत. दारू आणि ड्रग्जच्या व्यसनाची जागा त्याच्या फुटबॉलच्या आवडीने घेतली आणि आता हा खेळ त्याच्या बदललेल्या आयुष्याचा एक भाग बनला आहे.
नागालॅंडच्या सीमेजवळील मेरापाणी गावातील लिरोथांग या युवकाची ही कहाणी आहे. मेरापाणीतील या तरुणाने लॉकडाउनची संधी साधली आणि भरकटलेल्या तरुणाईला व्यसनमुक्तीचा मार्ग दाखवला. खरं तर 22 वर्षीय लिरोथांग पंजाबमधील एका फुटबॉल क्लबसाठी खेळतो. लॉकडाउनपूर्वी तो आपल्या क्लबमधून सुट्टी घेऊन गावाला भेट देण्यासाठी आला होता, मात्र लॉकडाउनमुळे तो आपल्या गावातच अडकून राहिला. यादरम्यान गावातील तरुण अमली पदार्थ आणि दारूच्या आहारी गेल्याचे लिरोथांगच्या निदर्शनास आले. आपल्या गावातील बहुतेक तरुणांना वाचवण्यासाठी लिरोथांगने आपल्या गावातील तरुणांना ड्रग्जच्या तावडीतून सोडवायचे, असा निर्धार केला.
लिरोथांग म्हणाला की, गावातील तरुणांना नशेत पाहून मी ठरवले की जेव्हाही मी दीर्घ रजेवर घरी येईन तेव्हा मी त्यांना फुटबॉल शिकवेन आणि त्यांच्या पायाला फुटबॉलची सवय लागली तर त्यांची नशा दूर होईल. लिरोथांगने या वर्षी जूनमध्ये आपल्या गावातील तरुणांना फुटबॉल शिकवण्यास सुरुवात केली.
लिरोथांग सांगतात की, आज 17 वर्षे वयोगटातील सुमारे 21 मुले त्यांच्याकडून मैदानावर फुटबॉलचे प्रशिक्षण घेत आहेत. सुरुवातीला त्याच्याकडे मुलांना प्रशिक्षण देण्यासाठी किट नव्हते, परंतु आता त्याला स्थानिक लोकांकडून पाठिंबा मिळत आहे, काही अकादमी आणि क्लबदेखील मदतीसाठी पुढे आले आहेत. यासोबतच अनेक कंपन्यांनी पोषण आहारही दिला आहे.
वर्ष 2010 मध्ये लिरोथांगच्या मेरापानी गावात फुटबॉलचा सामना होता. सामना पाहण्यासाठी मोठे खेळाडू आले होते. लिरोथांग वेगाने धावत असल्याचे पाहून त्याला गोलघाट येथे चाचणीसाठी बोलावण्यात आले, ज्यामध्ये लिरोथांगची निवड झाली. यानंतर 2013 मध्ये साईच्या ट्रायल्समध्येही त्याची निवड झाली. 2015 मध्ये तो कोलकात्याच्या मोहन बागान क्लबमध्ये सामील झाला. 2018 मध्ये गोव्यात चर्चिल ब्रदर्स एफसीसाठी खेळला आणि 2020 मध्ये राउंडग्लास पंजाब एफसीमध्ये सामील झाला.