नवी दिल्ली : करोनाविरोधातील देशव्यापी लढ्याचे नेतृत्व पंतप्रधान नरेंद्र मोदी करत असले तरी सनदी अधिकारी, शास्त्रज्ञ, संशोधक आणि डॉक्टरांचे एक पथक वाहून घेतलेल्या एखाद्या “मिशनरी’प्रमाणे त्यासाठी लढत आहेत.
या लढ्यातील या बिनीच्या शिलेदारांचा हा परिचय.
लव अग्रवाल (सहसचिव, आरोग्य मंत्रालय)
अग्रवाल हे भारतीय प्रशासकीय सेवेच्या 1996च्या तुकडीतील अधिकारी आहेत. करोनाशी लढण्यासाठी पूर्वतयारी करण्याच्या कामात ते मंत्र्यांच्या बरोबरीने कार्यरत आहेत. बाधितांची संख्या वाढते त्या भागातील उपाय योजनांबाबतचे धोरण ठरवण्यात त्यांचा मोलाचा सहभाग आहे. त्या भागात केंद्रीय पथक पाठवण्याची आवश्यकता आहे का? याचाही निर्णय ते घेतात. त्याचबरोबर करोना बाधित आणि मृत्यूंची राज्यनिहाय माहिती ते संकलीत करतात.
राज्य सरकारच्या अधिकाऱ्यांशी ते सातत्याने बैठक घेत असतात. साथीचा प्रादूर्भाव वाढल्यापसून त्यांना क्वचीतच पुरेशी झोप मिळाली आहे. देशातील एक टक्का लोकांनी जरी लॉक डाऊनेचे नियम तोडले तरी या साथीला आटोक्यात ठेवणे अवघड असल्याचे त्यांचे मत आहे. केंद्र आणि राज्य सरकारमध्ये या मुद्द्यावर समन्वय ठेवण्याबरोबरच ते माध्यमांनाही याची माहिती देत असतात. सध्या आरोग्य खात्याची धुरा जणू अग्रवाल सांभाळत आहेत.
डॉ. रमण गंगाखेडकर : आयसीएमआरचे वरीष्ठ संशोधक
डॉ. गंगाखेडकर हे इंडियन कौन्सिल ऑफ मेडिकल रिसर्चमध्ये साथीचे आजार आणि संसर्गजन्य आजार विभागाचे प्रमूख आहेत. चाचणी पध्दतीचे धोरण निश्चितीपासून संशोधनापर्यंतच्या कार्याचा भार त्यांच्या खांद्यावर आहे. सर्व चाचणींची जबाबदारी गंघाखेडकर यांच्यावर आहे. विषाणूंची बाधा, प्रसार लक्षणे, चाचणीचे स्वरूप आणि साथ रोखण्यासाठी आखलेले धोरण यांची अधिकृत माहिती देण्याची जबाबदारी त्यांच्यावर आहे. करोनाचा विषाणू हवेतून पसरतो हे मिथक डॉ. गंगाखेडकर यांनी खोटे ठरवले. असा कोणताही पुरावा आतापर्यंत मिळाला नसल्याचे त्यांनी निक्षून सांगितले. आयसीएमआरच्या एकाच लॅबरोटरीमध्ये जानेवारीपर्यंत करोनाची चाचणी होत होती. ती संख्या त्यांच्या नेतृत्वाखाली 144 पर्यंत वाढवण्यात आली. ही संख्या त्यांनी 16हजार पर्यंत नेण्याचे निश्चित करून तशी कार्यवाही सुरू केली.
करोना चाचणीची आचरसंहिता त्यांनी ठरवली. त्याचबरोबर चाचणीसाठी आवश्यक सामुग्री संबंधितांना वेळेत मिळेल याचीही दक्षता ते घेत आहेत. सर्व सरकारी रुग्णालयाच्या लॅबमधील डॉक्टर, खासगी लॅब यांच्याशी समन्वय साधत ते सुसज्ज राहतील याची दक्षता ते घेतात. एका अपघातात ते गंभरि जखमी झाले होते. मात्र आपल्या वेदना विसरून ते करोनाला संपवण्यासाठी अहोरात्र कष्टत आहेत.
डॉ. विनोद पॉल, एम्समधील बालरोगतज्ज्ञ
डॉ. विनोद पॉल हे एम्समधील बालरोग तज्ज्ञ आहेत. सध्या नीती आयोगाचे सदस्य म्हणून कार्यरत आहेत. त्याचबरोबर करोना विरोधातील लढ्यासाठी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी स्थापन केलेल्या 11 विशेष गटांचे ते प्रमुख आहेत. या साथीच्या प्रसारासंबंधीचे विविध मंत्रालयाचा समन्वय डॉ, पॉल यांच्या नेतृत्वाखाली होत असतो. ही साथ सोखण्यासाठी मार्गदर्शन सूचना आखण्यातही त्यांचा मोलाचा वाटा आहे. या साथीच्या विरोधातील कार्यवाहीच्या धोरणात्मक समितीचे प्रमुख म्हणून ते काम पहात असल्याने त्यांना अनेक महत्वाची धोरणात्मक कामे करावी लागत आहेत. यासंदर्भात 21 डॉक्टर आणि शास्त्रज्ञांच्या पथकाचेही ते प्रमुख आहेत.
रेल्वे बोग्यांचे आयसोलेशन वॉर्डमध्ये रूपांतर करण्याचा निर्णय डॉ. पॉल यांच्या मार्गदर्शनाखाली घेण्यात आला. त्यांनी या बोगींचे रुपांतरण केल्यानंतर पाहणी केल्यावर विश्वास व्यक्त केला होता, देश कोणत्याही परिस्थितीला सामोरा जाण्यास सज्ज आहे. आम्ही भविष्यातील आव्हानांना पेलण्यास समर्थ आहोत.