हिमांशू
पहिला चेंडू : फाडफाड इंग्लिश… दुसरा चेंडू : तंत्रज्ञान आणि तिसरा चेंडू : दामदुप्पट! बस्स, एवढ्या तीन चेंडूंमध्ये विकेट पडलीच पाहिजे! इंग्लिश बोल श्लोक-मंत्रांसारखे पवित्र मानणाऱ्या लोकांना आपल्याकडे तोटा नाही. या मंत्रशक्तीने समोरच्या व्यक्तीच्या तोंडावर अंगारा फुंकला जातो. त्यानंतर, लोक ज्याला ईश्वर मानतात अशा तंत्रज्ञानाच्या आणाभाका घेतल्या जातात आणि सरतेशेवटी पैसे दामदुप्पट करण्याचं आश्वासन दिलं जातं.
एवढं केलं की भलेभले नांगी टाकतात. समाजातील लब्धप्रतिष्ठित व्यक्ती, अगदी नेतेमंडळीसुद्धा संमोहित होतात आणि आपल्याकडची रक्कम आपल्याला भुरळ घालणाऱ्याच्या हातात ठेवतात. त्याला दुसरं काय हवं असतं? असे आणखी काही “बकरे’ मिळाले की सगळ्यांची रक्कम घेऊन तो माणूस पोबारा करतो. आपल्याकडे एकाच कथानकात थोडेफार बदल करून जसे डझनावारी चित्रपट तयार होतात, तसेच फसवणुकीसाठीचे “स्कॅम’सुद्धा सामान्यतः वरील कथानकावर बेतलेले असतात.
या मालिकेतला ताजा-ताजा स्कॅम म्हणजे बार्शीतला “फटे स्कॅम’! जगातल्या कुठल्याही स्कीममध्ये पैसे “तीन महिन्यांत दामदुप्पट’ होत नाहीत, हे माहीत असूनसुद्धा अनेकजणांनी विशाल फटे नावाच्या व्यक्तीसमोर अक्षरशः शरणागती पत्करली आणि त्यांनी विशालच्या हवाली केलेल्या रकमेचा आकडा शेकडो कोटींवर जाण्याची शक्यता आता वर्तवली जात आहे. नेतेमंडळीच्या बरोबरीनेच डॉक्टर, उद्योजक, प्रशासकीय अधिकारी आणि व्यापाऱ्यांना आमिष दाखवून रक्कम घेतल्याचा आरोप असलेला विशाल फटे फरार झालाय.
नॉनस्टॉप इंग्लिश बोलणाऱ्या विशाल फटेने त्याच्या मित्रांनाही सोडलं नाही, असं सांगितलं जातंय. याच मित्रांना त्यानं पाब्लो एस्कोबार बनण्याचं आपलं स्वप्न शेअर केलं होतं. गुन्हेगारी जगतातील पाब्लो ही सर्वांत श्रीमंत व्यक्ती आहे. परंतु हे स्वप्न आपण तंत्रज्ञानाच्या सहाय्यानं गुंतवणूक करून पूर्ण करणार आहोत, असं विशाल सांगायचा. अर्थातच, मित्रांनीही आपल्याकडील पुंजी त्याच्या हवाली केली. शहरातील बड्या आणि नामवंत व्यक्तींची फसवणूक झाली असल्यामुळे गेल्या काही दिवसांपासून बार्शीत हाच एक चर्चेचा विषय आहे. अर्थात, तरीही तक्रार द्यायला कुणी पुढेच येत नव्हतं.
अखेर दीपक आंबरे नावाच्या विशालच्या मित्रानेच पहिली तक्रार नोंदवली. आपण “अल्गो ट्रेडिंग’ करतो, असं आमिष विशाल सगळ्यांना दाखवायचा. याचा अर्थ अल्गोरिदमवर आधारित असलेलं आपलं सॉफ्टवेअर शेअर मार्केटचा अभ्यास करतं, कंपन्यांचा अभ्यास करतं आणि कोणत्याही व्यक्तीच्या हातात पैसे न देता तंत्रज्ञानाच्या मदतीनं ते थेट गुंतवले जातात, असं तो सांगायचा. “तीन महिन्यांत दामदुप्पट’ ही करामत शेअर मार्केटमध्ये शक्य आहे असं लोकांना वाटलं आणि “अल्गोरिदम’ वगैरे शब्द या शक्यतेवर शिक्कामोर्तब करणारे ठरले.
अनेकांना विशालने नफा मिळवूनही दिला. मग लोकांचा विश्वास बसायला कितीसा वेळ लागणार होता? या स्कॅममध्ये लोकांनी गमावलेल्या संभाव्य रकमेचा आकडा फुगतच चाललाय. तक्रारींचा पाऊस सुरू झालाय. परंतु या प्रकाराच्या मुळाशी आमिषाला बळी पडणारा आपला मूळ स्वभावच कारणीभूत आहे. तिकडे औरंगाबाद जिल्ह्यात अशाच प्रकारच्या “तीस-तीस’ नावाच्या घोटाळ्याची चर्चा सुरू झालीय. सेलमध्ये “फ्री’ म्हणून दिली जाणारी वस्तूही कधी फुकट मिळत नसते, हे माहीत असूनसुद्धा अशा प्रकारच्या आमिषांना बळी पडणाऱ्यांची संख्या कमी होत नाही, हाच खरा चिंतेचा विषय!