पुण्यातील रमणा गणपतीला पेशव्यांपासूनचा इतिहास आहे. गावाच्या बाहेर हे “रमणा गणपती’चे मंदिर होते. मात्र, आता ते शहराच्या मुख्य भागात आले आहे. हा परिसर म्हणजे पर्वतीजवळील लक्ष्मीनगर भाग. याच भागात हे “रमणा गणपती’चे मंदिर आहे.
छत्रपती शाहूमहाराज आणि त्यांचे सेनापती दाभाडे यांनी आध्यात्मिक क्षेत्रातही बरेच काम केले आहे. श्रावण महिन्यामध्ये श्रावण शुद्ध षष्ठी ते दशमीपर्यंत ब्राह्मणांना दक्षिणा देत असत. परंतु केवळ दक्षिणा नव्हे; तर प्राचीन विद्येचा प्रसार असा या मागचा उद्देश होता. विद्वत्तेची परीक्षा घेऊनच, त्यांचे ज्ञान तपासून ही दक्षिणा दिली जात असे. दक्षिणेसाठी म्हणून नव्हे, तर आपल्या ज्ञानाच्या प्रसारासाठीही येथे दक्षिणेकडील शृंगेरी, कांची, श्रीरंगपट्टण, रामेश्वर आणि उत्तरेकडील काशी, मथुरा ग्वाल्हेर अशा अनेक भागांतून ब्राह्मण येत असत.
हे सगळे कार्य रमण्यात होत असत. या कार्यासाठी शनिवारवाड्यानजिक एक रमणा बांधण्यात आला होता. जिचे आताचे नाव नारायणपेठेतील “रमणबाग’असे आहे. ती जागा अपुरी पडल्याने पर्वतीच्या पायथ्याशी मोठ्या जागेत हा रमणा बांधण्यात आला. तेथेच एका तळ्याजवळ गणपतीचे एक ओसाड मंदिर होते. 1963 मध्ये डॉ. आर. एस. मेघनानी यांनी वडील शिवनदास मेघनानी यांच्या स्मरणार्थ 1963 मध्ये त्याचा जीर्णोद्धार केला.
येथील श्रीगणेशाची मूर्ती ही चतुर्भुज असून, डाव्या सोंडेची, बैठे स्वरूपातील आहे. याशिवाय शेंदूरविलेपीत असल्याने गणपतीचे बाकीचे रूप दिसत नाही. परंतु सभामंडप, प्रदक्षिणामार्ग आणि आवार मोठे आहे. याची व्यवस्था “देवदेवेश्वर संस्थाना’कडे आहे.