पुणे – दोन वर्षांपूर्वी विविध प्रकारच्या खाद्यतेलाच्या भावानी उच्चांक गाठला होता. त्यामुळे घाऊक आणि किरकोळ बाजारात खाद्यतेलाचे भाव वाढलेले होते. सध्या तेलाच्या भावात सातत्याने घट होत असल्याचे व्यापाऱ्यांनी सांगितले.
खाद्यतेलांच्या १५ लिटर/किलोच्या डब्यामागे वर्षभरात २०० ते ३०० रुपयांनी घट झाली आहे. तर किरकोळ बाजारात एक किलो/लिटर तेलाच्या पिशवीमागे २० ते २५ रुपयांनी घट झाली आहे. त्यामुळे सर्वसामान्यांना काहीसा दिलासा मिळाला आहे. मार्केटयार्डातील भुसार विभागात रोज विविध प्रकारच्या खाद्यतेलाची साधारणतः १३० ते १५० टन आवक होते. जागतिक बाजारपेठेत तेलाचा पुरवठा मोठ्या प्रमाणात होईल, तोपर्यंत खाद्यतेलाचे वाढणार नाहीत.
जागतिक बाजारपेठेत भारत दुसऱ्या क्रमांकाचा आयातदार देश आहे. भारताला वर्षाला २०० ते २२५ लाख टन तेलाची गरज आहे. त्यातील दरवर्षी साधारणतः दीडशे लाख टन खाद्यतेल आयात केले जाते. तर साधारणतः १०० लाख टन खाद्य तेलनिर्मिती केली जाते.
का कमी झाले दर?
– यंदा भारतात तेलबियांचे उत्पादन वाढले
– जागतिक बाजारपेठेत खाद्यतेलाचा साठा जास्त
– भारत वगळता इतर देशांतून मागणी कमी
– इंडोनेशिया, मलेशियात पाम तेल उत्पादन वाढले
येथून होते तेलाची आवक
पामतेल : स्वित्झर्लंड, इंडोनेशिया, मलेशिया
सूर्यफूल : रशिया, युक्रेन
सोयाबीनः अर्जेंटिना, ब्राझील
शेंगदाणा : महाराष्ट्र, गुजरात, कर्नाटक, आंध्रप्रदेश, तामिळनाडू,
“सध्या जागतिक बाजारपेठेत तेलाचा साठा मोठ्या प्रमाणावर उपलब्ध आहे. त्यातच भारतातही तेल बियांचे उत्पन्न वाढले आहे. परिणामी, खाद्यतेलाच्या भावात घाऊक आणि किरकोळ बाजारात घट झाली आहे.” – रायकुमार नहार, खाद्यतेल व्यापारी, मार्केटयार्ड
घाऊक बाजारातील खाद्यतेलाचे 15 लिटर/किलोचे भाव (रुपयांत)
तेलाचा प्रकार — एप्रिल 2023 भाव — मार्च २०२४ भाव
पाम — १५७५ ते १६४०–१५४०ते १६४०
सूर्यफुल — १७४० ते १८५० — १५०० ते १६५०
सोयाबीन — १६५० ते १८००– १५०० ते १६९०
सरकी तेल — १५८० ते १७६०–१५८० ते १६३०
शेंगदाणा तेल — २६०० ते २८००–२३०० ते २५००
वनस्पती — १४७५ ते १८७५ — १५५० ते १८००