पुन्हा एकदा व्हायचं तेच झालं! आणखी एक गंभीर विषय पुरता कळेनासा झाला. एखादी बातमी येते, चर्चा होते आणि काही दिवसांनी वेगळंच काहीतरी कळतं. बऱ्याच वेळा मूळ बातमीच्या अगदी उलट काहीतरी कानावर येऊ लागतं. मग एकमेकांकडे बोट दाखवून लोक हिरीरीनं भांडू लागतात. सोशल मीडियावर उभी फूट पडते. (किंबहुना ती असतेच!) खरं तर मूळ बातमी अत्यंत गंभीर विषयासंबंधीची असते; परंतु नंतर तिचं गांभीर्य पुरतं हरवून जातं. कुणाचं खरं आणि कुणाचं खोटं, हाच मुख्य विषय बनतो.
मग एकाला लहान करून दुसऱ्याला मोठं करण्याची स्पर्धा लागते आणि या सगळ्या गदारोळात मूळ बातमी खरी की खोटी, हेही कुणाला कळेनासं होतं. समाजात पसरवले जाणारे फोटो, व्हिडीओ किंवा माहिती खरी की खोटी, याचा शोध घेऊन वृत्तवाहिन्यांनी व्हायरल गोष्टींमागील वास्तवाच्या तपासाचे विशेष कार्यक्रम सुरू केले; पण सत्य बाहेर येईपर्यंत असत्य कुठल्या कुठे निघून गेलेलं असतं. अनेकजण त्यामुळे बाधित झालेले असतात. सध्या जो विषय डोक्याच्या अँटिनाला गवसेनासा झालाय, तो व्हायरल झालेल्या बातमीचा नसून, व्हायरल झालेल्या विषाणूचा आहे. तोच तो… चीनमधून जगात पसरत असलेला करोना!
चीनमधून भारतीय लोकांना घेऊन विमान दिल्लीत उतरलं आणि त्यातल्या प्रवाशांना स्वतंत्र कक्षात ठेवून तपासण्या सुरू झाल्या. केरळमध्ये विषाणू पसरू लागल्याच्या बातम्या येऊ लागल्या. खरं तर व्हायरल बातमीपेक्षा वेगानं पसरणारा हा विषाणू म्हणजे जगापुढचं गंभीर संकटच! इतकं गंभीर, की जागतिक आरोग्य संघटनेनं जगभरात आणीबाणी जारी केली. तरीही जे व्हायचं ते झालंच! हा विषाणू साप, वटवाघूळ असले प्राणी खाल्ल्यामुळे पसरला, अशी सुरुवातीला बातमी होती. सोशलबहाद्दरांनी चिनी लोकांना त्यांच्या खाण्यापिण्याच्या सवयींवरून यथेच्छ झोडपायला सुरुवात केली. तेवढ्यात कुणाच्यातरी लक्षात आलं, की ज्या वुहान शहरातून हा विषाणू बाहेर पडला, तिथंच चीनची जैविक प्रयोगशाळा आहे. चीन जैविक अस्त्रे तयार करण्याच्या खटपटीत असावा आणि चुकून हा व्हायरोबा प्रयोगशाळेच्या बाहेर पडला असावा, असं मत तज्ज्ञांनी मांडलं आणि अमेरिकेतल्या माध्यमांनी ते प्रसिद्धही केलं. इथून विषयालाच कलाटणी मिळाली.
लेबनानमधल्या एका टीव्ही चॅनेलनं नेमकी याच्या उलट बातमी दिली. अमेरिकेतले तिघेजण जैविक पदार्थांनी भरलेल्या 21 पाइप घेऊन चीनला निघाले होते. पण ते पकडले गेले आणि खटलाही सुरू झालाय, अशी ही बातमी होती. मग गेल्या वर्षी चीनला गेलेलं अमेरिकेचं प्रतिनिधी मंडळ, त्यानंतर 14 दिवसांनी चीनमध्ये आढळलेला पहिला रुग्ण, विषाणूच्या वाढीला लागणारा 14 दिवसांचा कालावधी, असे विषय ऐरणीवर आले. आता विषाणू चर्चेतून बाद. कलगी-तुऱ्याची साथ सुरू!
– हिमांशू