Lok Sabha Election 2024 Schedule, Dates: निवडणूक आयोगाने लोकसभा निवडणुकीच्या तारखा जाहीर केल्या आहेत. लोकसभा निवडणूक 7 टप्प्यात घेण्याची घोषणा निवडणूक आयोगाने केली आहे. लोकसभेच्या 543 जागांवर मतदान होणार आहे. निवडणूक आयोगाने दिलेल्या माहितीनुसार, पहिला टप्पा 19 एप्रिल, दुसरा टप्पा 26 एप्रिल, तिसरा टप्पा 7 मे, चौथा टप्पा 13 मे, पाचवा टप्पा 20 मे, सहावा टप्पा 25 मे, सातवा टप्पा 1 जूनला होणार आहे. तर 4 जूनला निकाल लागणार आहे. ( Pune loksabha Polling)
महाराष्ट्रात कोणत्या टप्प्यात कोणत्या जिल्ह्यात होणार मतदान –
पहिला टप्पा – 19 एप्रिल – रामटेक, नागपूर, भंडारा-गोंदीया, गडचिरोली-चिमूर, चंद्रपूर
दुसरा टप्पा – 26 एप्रिल – बुलडाणा, अकोला, अमरावती, वर्धा, यवतमाळ,वाशिम, हिंगोली, नांदेड, परभणी
तिसरा टप्पा – 7 मे – रायगड, बारामती, धाराशीव, लातूर, सोलापूर, माढा, सांगली, सातारा, रत्नागिरी- सिंधुदुर्ग, कोल्हापूर, हातकणंगले
चौथा टप्पा – 13 मे – नंदूरबार, जळगाव, रावेर, जालना, छत्रपती संभाजीनगर, मावळ, पुणे, शिरुर, अहमदनगर, शिर्डी, बीड
पाचवा टप्पा – 20 मे – धुळे, दिंडोरी, नाशिक, पालघर, भिवंडी, कल्याण, ठाणे, मुंबईतील सहा मतदारसंघ
मुख्य निवडणूक आयुक्त राजीव कुमार यांनी दिल्लीतील विज्ञान भवनात पत्रकार परिषद घेऊन ही घोषणा केली. लोकसभेसोबतच आंध्र प्रदेश, ओडिशा, अरुणाचल प्रदेश आणि सिक्कीम या चार राज्यांच्या विधानसभा निवडणुकांच्या तारखाही जाहीर झाल्या आहेत. मुख्य निवडणूक आयुक्त राजीव कुमार म्हणाले की, देशाला खऱ्या अर्थाने उत्सवपूर्ण, लोकशाही वातावरण देण्यासाठी आम्ही कटिबद्ध आहोत. 17 व्या लोकसभेचा कार्यकाळ 16 जून 2024 रोजी संपत आहे.
‘फेक न्यूज पसरवणाऱ्यांवर कडक कारवाई केली जाईल’ –
राजीव कुमार म्हणाले की, आजच्या डिजिटल युगात चुकीच्या माहितीला सामोरे जाणे अवघड आहे. चुकीच्या माहितीला आळा घालण्यासाठी आम्ही काही उपाययोजना केल्या आहेत. आम्ही खोट्या बातम्यांचे खंडन करण्यात सक्रिय आहोत. फेक न्यूजचा प्रचार करणाऱ्यांवर सध्याच्या कायद्यानुसार कडक कारवाई केली जाईल. कोणतीही बातमी पुढे पाठवण्यापूर्वी त्याची खात्री करून घ्या. योग्य माहिती सुनिश्चित करण्यासाठी अधिकृत विधानावर अवलंबून रहा. सतर्क राहा आणि निवडणूक प्रक्रियेची अखंडता राखण्यात आम्हाला मदत करा.
‘निवडणुकीत अवैध पैसा ही गंभीर बाब’ –
मुख्य निवडणूक आयुक्त म्हणाले की, मसल पॉवरप्रमाणेच निवडणुकीतील अवैध पैसा ही देखील निवडणूक प्रक्रियेसाठी गंभीर बाब आहे. बेकायदेशीर निधीचा प्रवाह रोखण्यासाठी, ECI ने अंमलबजावणी एजन्सीसह सर्वसमावेशक आढावा घेतला. ईएसएम पोर्टल, एजन्सींमधील समन्वय यासारख्या उपाययोजनांमुळे गेल्या 11 निवडणुकांमध्ये जप्तीच्या घटनांमध्ये झपाट्याने वाढ झाली आहे. 2022-23 च्या निवडणुकीत 11 राज्यांमध्ये रोख जप्तीचे प्रमाण पाच वर्षांपूर्वीच्या तुलनेत 800% पेक्षा जास्त वाढून 3,400 कोटी रुपये झाले आहे. अंमलबजावणी एजन्सींना बेकायदेशीर पैसा, दारू, ड्रग्ज आणि मोफत मिळणाऱ्या वस्तूंवर कारवाई करण्याचे आणि विघटन करणाऱ्या प्रथांच्या विरोधात सतर्क राहण्याचे निर्देश देण्यात आले आहेत.
‘डीएम-एसपींना सक्त सूचना’ –
निवडणूक प्रक्रियेत मसल पॉवरचा लोकशाहीविरोधी प्रभाव रोखण्यासाठी अनेक उपाययोजना करण्यात आल्या आहेत. डीएम आणि एसपींना कडक सूचना देण्यात आल्या होत्या. प्रत्येक जिल्ह्यात एकात्मिक नियंत्रण कक्षाद्वारे CAPF पुरेसे तैनात केले जातील आणि त्यांना मदत केली जाईल. पाळत ठेवण्यासाठी चेक पोस्ट आणि ड्रोनचा वापर केला जाईल.
10.50 लाख मतदान केंद्रे बनवण्यात आली –
मुख्य निवडणूक आयुक्त राजीव कुमार म्हणाले की, आमची टीम निवडणुकीसाठी पूर्णपणे तयार आहे. निवडणुकीसाठी दीड लाख मतदान केंद्रे करण्यात आली आहेत. 1.80 लाख नवीन मतदार प्रथमच मतदान करणार आहेत. 19.74 कोटी युवा मतदार मतदान करतील. 55 लाख ईव्हीएममधून मतदान होणार आहे. देशात 12 राज्ये आहेत जिथे लिंग गुणोत्तर 1000 पेक्षा जास्त आहे. म्हणजे या राज्यांमध्ये पुरुषांपेक्षा महिला मतदार जास्त आहेत.
47.15 कोटी महिला मतदार –
राजीव कुमार म्हणाले की, 97 कोटी मतदारांपैकी 47.15 कोटी महिला मतदार आहेत. तर पुरुष मतदारांची संख्या 49.70 कोटी आहे. 19.74 कोटी युवा मतदार आहेत. ज्यांचे वय 20-29 वर्षांच्या दरम्यान आहे. निवडणूक आयोगाने 85 वर्षांवरील मतदारांसाठी घरबसल्या मतदानाची सुविधा उपलब्ध करून दिली आहे.
97 कोटी मतदार, 1.80 कोटी नवीन मतदार जोडले गेले –
2024 च्या लोकसभेत 97 कोटी लोक मतदान करू शकतील. 8 फेब्रुवारी रोजी, निवडणूक आयोगाने सर्व 28 राज्ये आणि 8 केंद्रशासित प्रदेशांच्या मतदारांशी संबंधित विशेष सारांश पुनरावृत्ती 2024 अहवाल जारी केला होता.
18 ते 29 वयोगटातील 1.80 कोटी नवीन मतदार मतदार यादीत सामील झाल्याचे निवडणूक आयोगाने सांगितले होते. 2019 च्या लोकसभा निवडणुकीच्या तुलनेत नोंदणीकृत मतदारांची संख्या 6 टक्क्यांनी वाढली आहे. निवडणूक आयोगाने सांगितले – लोकसभा निवडणुकीत मतदानासाठी जगातील सर्वाधिक म्हणजे 96.88 कोटी मतदार नोंदणीकृत आहेत. याशिवाय, लिंग गुणोत्तर देखील 2023 मध्ये 940 वरून 2024 मध्ये 948 पर्यंत वाढले आहे.