– हिमांशू
चला भावांनो, कामाला लागू या. आठवड्यात सत्तर तास काम करायचंय आपल्याला. म्हणजे साप्ताहिक सुटी न घेता रोज दहा तास आणि सुटी घेतल्यास रोज सुमारे बारा तास. काय म्हणालात? अवघड वाटतंय? अहो, अवघड असेल; पण अशक्य नाही ना! एवढी मोठी माणसं सांगतात म्हणजे त्यात शंभर टक्के तथ्य असलंच पाहिजे. त्याशिवाय का ती एवढी मोठी झाली? म्हणूनच म्हणतो, तुम्ही बांधकामावरचे बिगारी असा, कारखान्यातले कामगार असा, शेतकरी असा किंवा कॉर्पोरेट कंपनीचे एम्प्लॉई असा… आठवड्याला सत्तर तासांचा “केआरए’घेऊ या. आपलं काम बघून इतरांच्या तोंडाला फेस आला पाहिजे, एवढं काम करू या.
देशासाठी काम करणार आहोत आपण. स्वार्थी होऊन चालणार नाही. आपल्याला मिळणाऱ्या पगाराशी कामाचा संबंध जोडू नका. पगार आपल्यासाठी असतो. काम देशासाठी असतं. कॉंट्रॅक्टवर आहोत म्हणून काय झालं? नोकरी कायम नाही म्हणून काय झालं? टांगती तलवार आपल्याच डोक्यावर आहे ना? असू दे! जगातली तिसऱ्या क्रमांकाची अर्थव्यवस्था बनणार आहोत आपण. चला, प्लॅनिंग करू या. सकाळी (हो सकाळीच) उठून तास-दोन तासांत आपल्या आवश्यक दैहिक गरजा पूर्ण करायच्या आणि लगेच बाहेर पडायचं. पोरं हट्ट करतील. मागं लागतील. शाळेतल्या गमती-जमती सांगू पाहतील. “रात्री ऐकेन,’ असं सांगून स्कूटरला किक मारा आणि वेळेत, शक्यतो वेळेपूर्वीच ऑफिसमध्ये पोहोचा.
ऑफिस लांब आहे वगैरे सबबी अजिबात नकोत. घरापासून ऑफिसचं अंतर किती, वाटेत किती सिग्नल लागतात, तिथं किती वेळ लागतो, या सगळ्याचं गणित डोक्यात पक्कं असलं पाहिजे आणि त्या हिशोबानंच घर सोडलं पाहिजे. ऑफिसात पोहोचलं की साडेअकरा तास काम. (डबा वगैरे आणला असेलच, तर तो खाण्याचा वेळ यात गृहित धरलेला नाही) चहा वगैरे पिण्यासाठी अजिबात ऑफिसच्या बाहेर पडायचं नाही. ऑफिसमध्ये मशीन बसवलंय. खरं तर चहा वाईटच! मशीनचा चहा पिता-पिता कालांतरानं चहाची सवय आपोआप सुटेल आणि तोही वेळ वाचेल. ऑफिसमध्ये येताना उगवता सूर्य बघितला होतात ना? मग जाताना फक्त मावळता सूर्य बघा.
दुपार वगैरे आपल्या आयुष्यात येत नसते. संध्याकाळी स्कूटरवरून घरी जात असताना भलतेसलते विचार मनात आणू नका, नाहीतर पडाल. बायको-पोरं अजिबात नाराज होणार नाहीत. पोरं एक तर झोपलेली असतील किंवा सकाळी तुम्ही दिलेली कमिटमेन्ट विसरून गेलेली असतील. फिरायला, सिनेमा-नाटक वगैरे बघायला जाणं कसं निरुपयोगी आहे, हे बायकोला समजावून सांगा. एनर्जी शिल्लक असेल तर थोडं भांडा आणि स्वस्थ झोपा.
दिवसांमागून दिवस, महिन्यांमागून महिने कसे गेले, कळणारसुद्धा नाही. मग अप्रायजलचा दिवस जवळ येईल आणि ऑफिसमध्ये “कॉस्ट कटिंग’च्या कंड्या पिकू लागतील. जितकी पगारवाढ मिळेल तितकी खुशीनं स्वीकारा आणि आपलं कॉंट्रॅक्ट रिन्यू झालं, हेच किती समाधानकारक आहे, हे स्वतःला समजावून सांगा. अशीच वर्षामागून वर्षं जातील. तरुणांचा देश वृद्धांचा झालेला असेल. परंतु त्यापैकी अनेक तरुणांचं काम मी एकट्यानं केलं, याचा अभिमान बाळगून निवृत्त व्हा. मोठी माणसं सांगतात, ते चुकीचं नसतं!