Tipu Sultan – 20 नोव्हेंबर या दिवशी टिपू सुलतान यांची जयंती साजरी केली जाते. मात्र अनेकदा वादविवादाच्या कारणामुळे टिपू सुलतान यांच्या जयंती कार्यक्रमाला परवानगी नाकारली जाते. दरम्यान आज धुळे शहरात टिपू सुलतान यांच्या जयंती कार्यक्रमाला पोलिसांनी कायदा सुव्यवस्थेचं कारण पुढे करत परवानगी नाकारली आहे. त्यानंतर समाज पार्टीच्या कार्यकर्त्यांनी निदर्शने करत जिल्हाधिकाऱ्यांचे कार्यालय गाठले होते. यावेळी कार्यकर्त्यांनी टिपू सुलतान यांचा पुतळा उभारण्यासाठी जागा उपलब्ध करून देण्याची मागणीही केली आहे.
तसेच बारामतीमध्येही टिपू सुलतान यांच्या जयंतीवर बंदी घालण्याची मागणी करण्यात आली आहे. बजरंग दल आणि हिंदू संघटनांनी यासाठी ठिय्या आंदोलन करण्यात आले.
शेर-ए-म्हैसूर –
टिपू सुलतान यांचा जन्म 20 नोव्हेंबर 1750 रोजी कर्नाटकातील देवनाहल्ली येथे झाला. त्यांच्या वडिलांचे नाव हैदर अली आणि आईचे नाव फखरुन्निसान होते. त्यांचे वडील म्हैसूर साम्राज्याचे सैनिक होते पण त्यांच्या ताकदीच्या जोरावर ते 1761 मध्ये म्हैसूरचे शासक बनले. इतिहास टिपू सुलतानकडे केवळ एक सक्षम शासक आणि योद्धा म्हणूनच पाहत नाही तर तो एक विद्वानही होता.
त्यांच्या शौर्याने प्रभावित होऊन त्यांचे वडील हैदर अली यांनी त्यांना शेर-ए-म्हैसूर ही पदवी दिली होती. 4 मे 1799 रोजी टिपू सुलतानचा इंग्रजांविरुद्ध श्रीरंगपट्टणाचे रक्षण करताना मृत्यू झाला.
टिपू सुलतान यांच्या नावावरून वाद का?
हिंदू संघटनांचा दावा आहे की, टिपू सुलतान धर्मनिरपेक्ष नव्हता, तर असहिष्णू आणि निरंकुश शासक होता. तो दक्षिणेचा औरंगजेब होता ज्याने लाखो लोकांचे धर्मांतर केले आणि मोठ्या प्रमाणात मंदिरे पाडली. 2015 मध्ये, आरएसएसचे मुखपत्र पांचजन्यमध्ये, टिपू सुलतानच्या जयंतीच्या निषेधार्थ लाखो लोकांचे जबरदस्तीने धर्मांतर करणारा टिपूला दक्षिणेचा औरंगजेब असे वर्णन केले आहे.
19व्या शतकात, ब्रिटिश सरकारी अधिकारी आणि लेखक विल्यम लोगन यांनी त्यांच्या ‘मलबार मॅन्युअल’ या पुस्तकात टिपू सुलतानने आपल्या 30,000 सैनिकांच्या गटासह कालिकतमध्ये कसा कहर केला हे लिहिले आहे. टिपू सुलतानने स्त्री-पुरुषांना सार्वजनिकरित्या फाशी दिली आणि त्यांच्या मुलांना त्यांच्या गळ्यात लटकवले. या पुस्तकात विल्यमने टिपू सुलतानवर मंदिरे, चर्च पाडणे, जबरदस्ती विवाह असे अनेक आरोपही केले आहेत. 1964 मध्ये येथे प्रकाशित झालेल्या ‘लाइफ ऑफ टिपू सुलतान’ या पुस्तकात असे म्हटले आहे की सुलतानने मलबार भागातील एक लाखाहून अधिक हिंदू आणि 70,000 हून अधिक ख्रिश्चनांना मुस्लिम धर्म स्वीकारण्यास भाग पाडले. त्यामुळे हिंदू संघटनांकडून टिपू सुलतान यांची जयंती साजरी करण्यास नेहमी विरोध केला जातो असे मानले जाते.
जातीय दृष्टिकोनातून त्यांच्यावर आरोप केले जात असले तरी टिपू सुलतानला जगातील पहिला मिसाईल मॅन म्हटले जाते. बीबीसीच्या वृत्तानुसार, भारताच्या क्षेपणास्त्र कार्यक्रमाचे जनक एपीजे अब्दुल कलाम यांनी त्यांच्या ‘विंग्ज ऑफ फायर’ या पुस्तकात लिहिले आहे की त्यांनी नासा केंद्रात टिपूच्या सैन्याच्या रॉकेटचे चित्र पाहिले होते. टिपू आणि त्याचे वडील हैदर अली यांनी दक्षिण भारतातील वर्चस्वाच्या लढाईत अनेकदा रॉकेटचा वापर केला होता.
जाणून घ्या टिपू सुलतानशी संबंधित या खास गोष्टी –
1. टिपू सुलतान हा जगातील पहिला मिसाईल मॅन मानला जातो. बीबीसीच्या एका बातमीनुसार टिपू सुलतानचे रॉकेट लंडनच्या प्रसिद्ध सायन्स म्युझियममध्ये ठेवण्यात आले आहेत. 18 व्या शतकाच्या उत्तरार्धात ब्रिटिशांनी ही रॉकेट सोबत नेली.
2. टिपूकडून अनेक युद्धे गमावल्यानंतर मराठे आणि निजामाने इंग्रजांशी तह केला. अशा स्थितीत टिपूनेही इंग्रजांना तह करण्याचा प्रस्ताव ठेवला. तसे, टिपूचे सामर्थ्य इंग्रजांनाही कळले होते, म्हणून गुप्तपणे त्यांनाही तह हवा होता. मार्च 1784 मध्ये दोन्ही पक्षांमध्ये बोलणी झाली आणि परिणामी ‘मंगळूरचा तह’ झाला.
3. टिपूने वयाच्या 18 व्या वर्षी इंग्रजांविरुद्ध पहिले युद्ध जिंकले होते.
4. ‘पलक्कड किल्ला’ ‘टिपूचा किल्ला’ या नावानेही प्रसिद्ध आहे. हे पलक्कड शहराच्या मध्यवर्ती भागात वसलेले आहे. हे 1766 मध्ये बांधले गेले. हा किल्ला भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षण अंतर्गत संरक्षित स्मारक आहे.
5. टिपू सुलतान स्वतःला नागरिक टिपू म्हणवत असत.