– हिमांशू
काही गोष्टी ‘अपरिहार्यता’ म्हणून येतात आणि ‘गरज’ बनून मुक्काम ठोकतात. ‘घी देखा लेकिन बडगा नही देखा,’ या न्यायानं आपल्याला त्या गोष्टीतले ङ्गायदे झटकन समजतात; पण तोटे आणि धोक्यांकडे अजाणतेपणी वा हेतुपुरस्सर डोळेझाक केली जाते. ‘वर्क ङ्ग्रॉम होम’ ही अशीच एक नामी गोष्ट. कोविडच्या काळात सगळं जग ठप्प झालं तेव्हा कामं सुरू राहावीत म्हणून घरूनच काम करण्याची पद्धत स्वीकारली गेली. अर्थात, त्याच्याही आधीपासून ती प्रचलित होतीच; पण तिचा ङ्गैलाव अगदीच तुरळक होता. कोविड काळात अनेकांनी ‘गरज’ म्हणून ही पद्धत स्वीकारली. नंतर अनेकांनी ती तशीच पुढे सुरू ठेवली आणि हळूहळू ती ‘कल्चर’चा भाग होऊ लागली.
‘वर्क ङ्ग्रॉम होम’चे ङ्गायदे कोविड काळातच सर्वत्र चर्चिले जाऊ लागले आणि बघता-बघता सर्वांना भुरळ पडली. आपल्याच घरी माणसं तणावमुक्त वातावरणात काम करतील, घरच्या कामालाही हातभार लावू शकतील, घरात अचानक येणार्या संकटांवेळी आपण घरी असू तर ते ङ्गायद्याचं ठरेल, असे अनेक ङ्गायदे पुढे आले. ज्या महानगरांमध्ये ऑङ्गिसात जाण्यासाठी लोकांना बराच मोठा प्रवास करावा लागतो, बस-ट्रेनचे धक्के खावे लागतात, कामावर पोहोचायला उशीर होतो, अशा शहरांसाठी ‘वर्क ङ्ग्रॉम कल्चर कल्चर’ ही पर्वणी ठरू शकते, अशीही चर्चा झाली. शिवाय ऑङ्गिसचा आकार लहान ठेवण्याचा प्रयत्नही अनेकांनी यशस्वी करून दाखवला.
परंतु आपण घरूनच काम करतोय, याचा आनंद अनेकांनी लवकरच गमावला. कामाच्या वेळेला मर्यादा उरल्या नाहीत. कुटुंबाला द्यायचा ‘क्वालिटी टाइम’ विभागला गेला आणि अधूनमधून ऑङ्गिसच्या कामाची घुसखोरी सुरू झाली. मग मात्र अशी नोकरी करणारे अनेकजण वैतागले. अर्थात नोकरी देणार्यांचा हुरूप मात्र वाढू लागला. परंतु अशा एका अतिउत्साही कंपनीला असा ङ्गटका बसला, की कंपन्याही ङ्गेरविचार करू लागल्या. अमेरिकेतल्या एका कंपनीत काम करणार्या तरुणीचा नवराही तिच्यासारखाच घरून काम करणारा होता.
तिच्या कंपनीची ऑनलाइन कॉन्ङ्गरन्स मीटिंग सुरू असताना नवरा आजूबाजूला घुटमळत होता आणि त्यातून त्याला एक मस्त ‘टिप’ मिळाली. बायको ज्या कंपनीत काम करत होती, ती कंपनी आणखी एका कंपनीला ‘टेक ओव्हर’ करणार होती. नवर्याने तातडीनं त्या कंपनीचे शेअर मोठ्या संख्येनं विकत घेतले. दोन दिवसांत कंपन्यांमध्ये ‘टेकओव्हर’चा सौदा झाला आणि नवर्यानं खरेदी केलेल्या शेअर्सची किंमत प्रचंड वाढली. नवरोबांनी लगेच शेअर्स विकून टाकले आणि चौदा कोटींचा नङ्गा कमावला. ‘कॉन्ङ्गिडेन्शिअल’ मीटिंग ऑनलाइन घेणं कंपनीला खूपच तोट्याचं ठरलं आणि चोरून ऐकणारा गडगंज झाला.
अर्थात, या नवरोबाला झालेला आनंदही अगदीच अल्पायुषी ठरला. कारण हा घोटाळा उघड झाल्यावर त्याला तिहेरी ङ्गटका बसला. एक म्हणजे, एका दिवसात कमावलेली सगळी रक्कम त्याला परत करावी लागली. दुसरं म्हणजे, त्यावर मोठ्या रकमेचा दंडही भरावा लागला. तिसरा तोटा असा झाला, की त्याच्या बायकोला नोकरी गमवावी लागली आणि पतीदेवांनी केलेले हे उपद्व्याप तिला आधी माहीतच नसल्यामुळं तिला प्रचंड धक्का बसून तिने तातडीनं घटस्ङ्गोटासाठी अर्ज दाखल केला. याला म्हणतात हपापाचा माल गपापा!