नवी दिल्ली – एनडीएच्या उमेदवार द्रौपदी मुर्मू यांचा विजय जवळपास निश्चित आहे. बीजेडी, वायएसआर काँग्रेस, बसपा, टीडीपी, जेडीएस, शिरोमणी अकाली दल, शिवसेना आणि झारखंड मुक्ती मोर्चा या विरोधी पक्षांनी पाठिंबा जाहीर केल्याने त्यांना 61 टक्के मते मिळू शकतात, असे मानले जात आहे. अशा स्थितीत देशाला पहिल्या आदिवासी महिला राष्ट्रपती मिळण्याची आशा प्रबळ आहे. एनडीएच्या उमेदवाराला एकूण 10,86,431 मतांपैकी 6.67 लाख मते आहेत. त्यापैकी 3.08 लाख मते सत्ताधारी भाजप आणि मित्रपक्षांची आहेत.
बीजेडीकडे जवळपास 32,000 मते आहेत, जी एकूण मतांच्या जवळपास 2.9 टक्के आहेत. 147 सदस्यीय ओडिशा विधानसभेत सत्ताधारी बीजेडीचे 114 आमदार आहेत, तर भाजपचे 22 आमदार आहेत. बीजेडीचे लोकसभेत 12 आणि राज्यसभेत 9 सदस्य आहेत. मुर्मू यांना AIADMK (17,200 मते), वायएसआर काँग्रेस पार्टी (सुमारे 44,000 मते), तेलगू देसम पार्टी (सुमारे 6,500 मते), शिवसेना (25,000 मते) आणि जेडीएस (सुमारे 5,600 मते) यांचाही पाठिंबा मिळत आहे. नुकत्याच पार पडलेल्या राज्यसभा निवडणुकीच्या निकालानंतर वरिष्ठ सभागृहात भाजपचे संख्याबळ 92 वर पोहोचले आहे. लोकसभेत त्याचे 301 सदस्य आहेत.
स्वातंत्र्यानंतर जन्मलेली व्यक्ती प्रथमच राष्ट्रपती होणार –
राष्ट्रपती म्हणून निवडून आल्यास मुर्मू या सर्वोच्च पदावर पोहोचणाऱ्या स्वातंत्र्यानंतरच्या पहिल्या नेत्या असतील.
खासदारांना हिरवा रंग, आमदारांना गुलाबी रंगाची मतपत्रिका मिळणार –
18 जुलै रोजी होणाऱ्या राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीत संसद आणि राज्य विधानसभेच्या सदस्यांना वेगवेगळ्या रंगांच्या मतपत्रिका मिळणार आहेत. खासदारांना हिरव्या रंगाची मतपत्रिका तर आमदारांना गुलाबी रंगाची मतपत्रिका मिळणार आहे. आमदाराच्या मताचे मूल्य त्या राज्याच्या लोकसंख्येवर अवलंबून असते. उत्तर प्रदेशात प्रत्येक आमदाराच्या मताचे मूल्य 208, झारखंड आणि तामिळनाडूसाठी 176, महाराष्ट्रासाठी 175, सिक्कीमसाठी सात, नागालँडसाठी नऊ आणि मिझोरामसाठी आठ आहे.
जम्मू-काश्मीरमध्ये विधानसभेचे अस्तित्व नसल्यामुळे यावेळी खासदारांच्या मतांचे मूल्य 708 वरून 700 वर आले आहे. अशा स्थितीत वेगवेगळ्या रंगाच्या मतपत्रिका आल्याने निवडणूक अधिकाऱ्यांना मतमोजणीत मदत होणार आहे. मतपत्रिका दोन स्तंभात छापल्या जातात. पहिल्या रखान्यात उमेदवारांची नावे असतात आणि दुसरा रखाना उमेदवारांना मतदाराने पसंती दर्शवण्यासाठी असतो. सत्ताधारी एनडीएकडून द्रौपदी मुर्मू आणि विरोधकांकडून यशवंत सिन्हा हे राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीसाठी उमेदवार आहेत.
इलेक्टोरल कॉलेज, जे आनुपातिक प्रतिनिधित्व प्रणालीद्वारे राष्ट्रपतीची निवड करते, त्यात निवडून आलेले खासदार आणि राज्य विधानसभेचे सदस्य असतात. या निवडणुकीत नामनिर्देशित खासदार, आमदार आणि विधान परिषदेच्या सदस्यांना मतदानाचा अधिकार नाही. राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीसाठी संसद भवन आणि राज्यांच्या विधानसभांमध्ये मतदान होते. संसद भवनात मतमोजणी होते. यावेळी 21 जुलै रोजी मतमोजणी होणार आहे.