Lok Sabha Election 2024 । लोकसभा निवडणुकीचे बिगुल वाजले आहे. बंगालमध्ये सत्ताधारी तृणमूल काँग्रेसने 42 लोकसभा जागांवर आपल्या उमेदवारांची नावे जाहीर केली आहेत. तर भारतीय जनता पक्षाने आतापर्यंत 20 उमेदवारांची नावे जाहीर केली आहेत. यामुळे बंगालमध्ये यंदा तिरंगी लढत होणार हे स्पष्ट झाले असून यासोबतच टीएमसीच्या इंडिया आघाडीतील समावेशाची आशा देखील मावळली आहे.
दरम्यान, काँग्रेस व डाव्या पक्षांची आघाडीची धडपड सुरु आहे. काही दिवसांपूर्वीच डाव्या आघाडीने आपल्या 16 उमेदवारांची नावे जाहीर केली आहेत. काँग्रेससोबत जागावाटपाच्या मुद्यावर चर्चा पुढे न सरकल्याबद्दल त्यांनी नाराजी व्यक्त केली आहे.
गेल्या दोन दशकांत पश्चिम बंगालच्या राजकारणात बरेच बदल झाले असून सर्वप्रथम, १९९८ मध्ये टीएमसीच्या वाढीसह डाव्यांचा प्रभाव लक्षणीयरित्या कमी झाल्याचे पाहायला मिळाले होते. अशातच आता भाजपचा येथे प्रमुख विरोधीपक्ष म्हणून उदय झाला असून यामुळे काँग्रेस व डाव्यांचा प्रभाव आणखीनच कमी होताना दिसतोय.
Lok Sabha Election 2024 । बंगालमध्ये टीएमसीचे वर्चस्व
– 2011 मध्ये सत्तेवर आलेल्या TMC ने 2009 पासून राज्यात सर्वाधिक लोकसभेच्या जागा जिंकल्या आहेत.
-विधानसभा निवडणुकीत टीएमसीने आपले वर्चस्व प्रस्थापित केले आहे. TMC ने 2016 मध्ये 295 पैकी 211 जागा जिंकल्या होत्या आणि 2021 च्या निवडणुकीत 215 जागा जिंकल्या होत्या.
-काँग्रेस आणि डाव्यांचा आलेख सातत्याने घसरत आहे. त्याचवेळी भाजपला मोठा फायदा झाला आहे. 2021 मध्ये पक्षाला 77 जागा मिळाल्या.
– २०१४ च्या लोकसभा निवडणुकीत भाजप प्रचंड बहुमताने केंद्रात सत्तेवर आला, तर बंगालमध्ये टीएमसीने ४८ पैकी ३४ जागा जिंकल्या. त्यावेळी काँग्रेसने 4 जागा जिंकल्या होत्या आणि डाव्यांनी आणि भाजपने प्रत्येकी 2 जागा जिंकल्या होत्या. पण 2019 पर्यंत भाजपने हे अंतर लक्षणीयरीत्या कमी केले होते.
-बंगालमध्ये पक्षाने लोकसभेच्या 18 जागा जिंकल्या होत्या आणि टीएमसीला फक्त 22 जागा मिळाल्या होत्या. काँग्रेस दोन जागांवर घसरली आणि डाव्या पक्षाला एकही जागा मिळाली नाही.
Lok Sabha Election 2024 । लोकसभा आणि विधानसभा निवडणुकीत मतांची टक्केवारी
– लोकसभा निवडणुकीतील मतांचा वाटा पाहिल्यास, 2014 ते 2019 दरम्यान टीएमसीने त्यात 3.9 टक्क्यांनी वाढ केली होती. पण तरीही 12 कमी जागा जिंकल्या.
-भाजपच्या मतांची टक्केवारी 23.6 टक्क्यांनी वाढली. त्याच वेळी, काँग्रेस पक्षाच्या मतांमध्ये 4 टक्के आणि डाव्यांच्या मतांमध्ये 22.4 टक्के घट झाली आहे.
Lok Sabha Election 2024 । ममता बॅनर्जी यांचा प्रचंड मताधिक्य
– 2019 मध्ये भाजपने जिंकलेल्या 18 पैकी 9 जागांवर, टीएमसी, काँग्रेस आणि डाव्यांच्या मतांचा वाटा भाजपपेक्षा आरामात ओलांडला.
-तृणमूल काँग्रेसच्या मतांमध्ये केवळ काँग्रेसच्या मतांची भर पडली असती, तर दोन्ही पक्ष १८ जागांपैकी ६ जागांवर भाजपच्या पुढे गेले असते.
– पण २०२१ च्या विधानसभा निवडणुकीत टीएमसीची कामगिरी पाहता, ममता बॅनर्जींना खात्री आहे की त्यांचा पक्ष एकटा लढला तरी फायद्यात राहू शकतो.
– या 18 लोकसभा जागांपैकी TMC 10 जागांवर भाजपपेक्षा पुढे आहे. काँग्रेस विधानसभा मतदारसंघातील मतांची भर पडली असती तर युतीला आणखी 3 जागा मिळाल्या असत्या तर डाव्यांसाठी फक्त 1 जागेचा फरक पडला असता.