सध्या शास्त्रज्ञांसाठी मायक्रोप्लास्टिक ही नवी डोकेदुखी बनली आहे. महासागरांच्या खोलीत असलेले हे मायक्रोप्लास्टिक्स केवळ सागरी जीवसृष्टीलाच हानी पोहोचवत नाहीत, तर सीफूडच्या माध्यमातून मानवालाही धोका निर्माण करतात. हे मायक्रोप्लास्टिक महासागरांमध्ये इतक्या मोठ्या प्रमाणावर पसरत आहे की पर्यावरणवाद्यांसाठी हा चिंतेचा विषय बनला आहे.
अशा परिस्थितीत चिनी शास्त्रज्ञांनी एक उपाय पुढे आणला आहे. प्रत्यक्षात. चिनी शास्त्रज्ञांनी अशा प्रकारचे रोबोटिक मासे तयार केले आहेत, जे मायक्रोप्लास्टिक्स खाऊ शकतात आणि काहीवेळा प्रदूषित महासागर स्वच्छ करण्यासाठी उपयुक्त ठरू शकतात. होय, हा एक बायोनिक रोबोट आहे, ज्याचा आकार आणि क्रियाकलाप जिवंत माशासारखा आहे. एका अहवालानुसार, वैज्ञानिकांनी सुमारे 40 विविध प्रकारचे मासे विकसित केले आहेत. यापैकी 30 डिझाइन केलेल्या माशांमध्ये पोहण्याची आणि फक्त पाण्यात पलटण्याची क्षमता असेल.
त्याच वेळी, दक्षिण पश्चिम चीनच्या सिचुआन विद्यापीठातील शास्त्रज्ञांनी काही खास रोबोट फिश तयार केले आहेत, जे इतर रोबोट माशांपेक्षा वेगळे आहेत. त्यांच्यातील विशेष गोष्ट म्हणजे ते जिवंत माशांसारखे स्पर्श करण्यासाठी नाजूक आहेत, ज्यांची लांबी केवळ 1.3 सेमी किंवा अर्धा इंच आहे. ते मायक्रोप्लास्टिक्स खाण्यास देखील सक्षम आहेत.
* मायक्रोप्लास्टिक्सपासून मुक्ती मिळू शकते
खरं तर, रोबोट मासे मायक्रोप्लास्टिक्स शोषून घेतात आणि त्यांना उथळ पाण्यातच ठेवतात, जेणेकरून हा कचरा महासागरात खोलवर जाऊ शकत नाहीत. या माशांना मायक्रोप्लास्टिक गोळा करण्यास सक्षम करणे हे संशोधकांचे ध्येय होते. जेणेकरून, तो पाण्यात खोलवर जाऊन मायक्रोप्लास्टिक काढू शकेल. मात्र हे सध्या अशक्य आहे.
* मासे इतर माहिती देखील देऊ शकतात
हे मासे केवळ प्लास्टिक गोळा करण्यासाठीच नव्हे, तर सागरी प्रदूषणाशी संबंधित भरपूर माहिती देण्यासाठीही उपयुक्त ठरू शकतात. तूर्तास ते लहान स्वरूपात विकसित केले गेले आहेत, जेणेकरून ते अनेक प्रकारे वापरता येतील.
रोबोट मासे शरीराच्या काही भागात जाऊन काही आजारांवर उपचार करू शकतात. तसेच, ते प्रति सेकंद 2.76 पट वेगाने पोहू शकतात. त्यांच्यातील आणखी एक विशेष गोष्ट म्हणजे ते प्रदूषण शोषून घेण्यास सक्षम आहे तसेच प्रदूषणाच्या दुष्परिणामांपासून स्वतःला सावरण्यास सक्षम आहे.
हे रोबोट मासे पाण्याबाहेरून सहज नियंत्रित करता येतात. जेणेकरून दुसरे मोठे मासे किंवा जहाजाशी टक्कर होण्याचा धोका कमी असेल. दुसरीकडे, कोणत्याही जलचराने हे मासे खाल्ले तरी त्यांना ते सहज पचतील. कारण त्यांचे शरीर पॉलीयुरेथेनपासून बनलेले असते.
अशा परिस्थितीत हे मासे पर्यावरणाला अतिशय अनुकूल ठरतील. त्यांच्या मदतीने मायक्रोप्लास्टिक्स जमा करण्याचे काम रिअल टाइममध्ये करता येईल. तसेच, या माशांचा मोठ्या प्रमाणात वापर केल्याने एक दिवस महासागरांना मायक्रोप्लास्टिक्सपासून मुक्त करण्यात यश मिळू शकेल.