Budget Session 2024 : संसदेचे अर्थसंकल्पीय अधिवेशन आजपासून सुरू होत आहे. त्याआधी राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यांनी संसदेच्या दोन्ही सभागृहांना संबोधित करत मोदी सरकारच्या गेल्या 10 वर्षातील कामांचा लेखाजोखा मांडला. यावेळी राष्ट्रपतींनी, गेले वर्ष भारतासाठी ऐतिहासिक कामगिरीने भरलेले आहे. सरकारने सुधारणा, कार्यप्रदर्शन आणि परिवर्तनाची आपली वचनबद्धता सुरू ठेवली आहे.” असल्याचे म्हणत मोदी सरकारच्या १० वर्षांच्या कामगिरीचा लेखाजोखा मांडला आहे.
* राष्ट्रपतींच्या अभिभाषणातील प्रमुख मुद्दे –
* संसदेच्या या नवीन इमारतीतील हे माझे पहिले संबोधन आहे. स्वातंत्र्याच्या अमर कालखंडाच्या सुरुवातीला ही भव्य इमारत बांधण्यात आली होती. एक भारत श्रेष्ठ भारताचा गंधही इथे आहे. भारताच्या सभ्यता आणि संस्कृतीचे भानही आहे. त्यात आपल्या लोकशाही आणि संसदीय परंपरांचा आदर करण्याची प्रतिज्ञा देखील आहे.
* हे देखील आपल्या संविधानाच्या अंमलबजावणीचे 75 वे वर्ष आहे. याच काळात स्वातंत्र्याची ७५ वर्षे पूर्ण झाल्याचा सोहळा, अमृत महोत्सवही झाला. या काळात देशाला आपल्या अनेक स्वातंत्र्यसैनिकांची आठवण झाली. 75 वर्षांनंतर तरुण पिढीने पुन्हा स्वातंत्र्यलढ्याचा तो काळ जगला.
* मेरी माटी, मेरा देश मोहिमेअंतर्गत देशभरातील प्रत्येक गावातून मातीसह अमृत कलश दिल्लीत आणण्यात आले. दोन लाखांहून अधिक दगडी फलक लावण्यात आले होते. तीन कोटींहून अधिक लोकांनी पंचप्राणाची शपथ घेतली. 70 हजारांहून अधिक अमृत सरोवर बांधले गेले.
* जगातील गंभीर संकटांमध्ये, भारत ही सर्वात वेगाने वाढणारी प्रमुख अर्थव्यवस्था बनली आहे. सलग दोन तिमाहीत भारताचा विकास दर ७.५ टक्क्यांच्या वर आहे. चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर ध्वज फडकवणारा भारत हा पहिला देश ठरला.
* राम मंदिर बांधण्याची आकांक्षा शतकानुशतके होती. आज हे खरे ठरले आहे. जम्मू-काश्मीरमधून कलम 370 हटवण्याबाबत शंका होत्या. आज ते इतिहास आहेत. याच संसदेने तिहेरी तलाकविरोधात कडक कायदा केला.
* माझ्या सरकारने ‘वन रँक वन पेन्शन’ लागू केली, ज्याची चार दशकांपासून प्रतीक्षा होती. OOP च्या अंमलबजावणीनंतर माजी सैनिकांना अंदाजे 1 लाख कोटी रुपये मिळाले आहेत. पहिल्यांदाच भारतीय लष्करात चीफ ऑफ डिफेन्स स्टाफची नियुक्ती करण्यात आली आहे.
* आम्ही भारताला नाजूक पाचमधून बाहेर पडताना आणि पहिल्या पाच अर्थव्यवस्थांपैकी एक बनताना पाहिले आहे. भारताची निर्यात सुमारे $450 अब्ज वरून $775 बिलियन पेक्षा जास्त झाली आहे. एफडीआय पूर्वीच्या तुलनेत दुप्पट झाला आहे. खादी आणि ग्रामोद्योग उत्पादनांच्या विक्रीत चौपटीने वाढ झाली आहे.
* गेल्या दशकात माझ्या सरकारने सुशासन आणि पारदर्शकता हा प्रत्येक व्यवस्थेचा मुख्य आधार बनवला आहे. या कालावधीत देशाला इन्सॉल्वेंसी आणि बैंकरप्टी कोड मिळाला आहे. जीएसटीच्या रूपाने देशाला एक देश एक कर कायदा मिळाला आहे.
* उत्तर प्रदेश आणि तामिळनाडूमध्ये डिफेन्स कॉरिडॉर विकसित केला जात आहे. माझ्या सरकारने संरक्षण क्षेत्रात खाजगी क्षेत्राचा सहभाग सुनिश्चित केला आहे. आमच्या सरकारने तरुण स्टार्टअप्ससाठी अवकाश क्षेत्रही खुले केले आहे.
* व्यवसाय सुलभतेत सातत्याने सुधारणा होत आहे. गेल्या काही वर्षांत, 40 हजारांहून अधिक गुंतागुंत काढून टाकण्यात आल्या आहेत किंवा ते सुलभ करण्यात आले आहेत. कंपनी कायदा आणि मर्यादित दायित्व भागीदारी कायद्यातील 63 तरतुदी गुन्ह्यांच्या यादीतून काढून टाकण्यात आल्या आहेत.
* माझ्या सरकारची आणखी एक मोठी सुधारणा म्हणजे डिजिटल इंडियाची निर्मिती. आज जगातील एकूण रिअल-टाइम डिजिटल व्यवहारांपैकी ४६ टक्के व्यवहार भारतात होतात. गेल्या महिन्यात यूपीआयद्वारे विक्रमी 1200 कोटी व्यवहार झाले. याअंतर्गत 18 लाख कोटी रुपयांचे व्यवहार झाले आहेत.
* डिजिटल तसेच भौतिक पायाभूत सुविधांवर विक्रमी गुंतवणूक करण्यात आली आहे. गेल्या 10 वर्षात गावांमध्ये जवळपास चार लाख किलोमीटरचे नवीन रस्ते बांधण्यात आले आहेत. राष्ट्रीय महामार्गाची लांबी 90 हजार किलोमीटरवरून 1 लाख 46 हजार किलोमीटर झाली आहे.
* आज सरकार शेती अधिक फायदेशीर करण्यावर भर देत आहे. पीएम किसान सन्मान निधी अंतर्गत आतापर्यंत शेतकऱ्यांना 2 लाख 80 हजार कोटी रुपये मिळाले आहेत. 10 वर्षात शेतकऱ्यांसाठी बँकांकडून मिळणारे सुलभ कर्ज तीन पटीने वाढले आहे.
* 11 कोटी शौचालये बांधून आणि उघड्यावर शौचास जाणे बंद करून अनेक आजारांना आळा बसला आहे. त्यामुळे शहरी भागातील प्रत्येक गरीब कुटुंबाची दरवर्षी ६० हजार रुपयांपर्यंतच्या उपचारात बचत होत आहे. पाईपद्वारे शुद्ध पिण्याचे पाणी मिळून दरवर्षी लाखो मुलांचे प्राण वाचवले जात आहेत.
* सरकारने पहिल्यांदाच मागासलेल्या जमातींचीही काळजी घेतली आहे. त्यांच्यासाठी सुमारे २४ हजार रुपयांची पंतप्रधान जनमान योजना करण्यात आली आहे.
* सरकारने दिव्यांगांसाठी सुगम्य भारत अभियानही सुरू केले आहे. तसेच भारतीय सांकेतिक भाषेतील पाठ्यपुस्तके उपलब्ध करून देण्यात आली आहेत. ट्रान्सजेंडर्सना समाजात सन्माननीय स्थान मिळावे आणि त्यांच्या हक्कांचे संरक्षण व्हावे यासाठीही कायदा करण्यात आला आहे.
* सबका साथ, सबका विकास, सबका विश्वास आणि सबका प्रयास या मंत्रावर चालणारे सरकार समाजातील प्रत्येक घटकाला न्याय्य संधी उपलब्ध करून देण्यात व्यस्त आहे. ओबीसींच्या केंद्रीय कोट्यातील पदवी आणि वैद्यकीय शाखेतील पीजी प्रवेशात २७ टक्के आरक्षण निश्चित करण्यात आले. राष्ट्रीय मागासवर्ग आयोगाला घटनात्मक दर्जा देण्यात आला.
* अनेक दशकांपासून दुर्लक्षित राहिलेल्या अशा क्षेत्रांना सरकारने पहिल्यांदाच विकासाशी जोडले आहे. आपल्या सीमेला लागून असलेली गावे ही देशातील शेवटची गावे मानली जायची. सरकारने ते देशातील पहिले गाव बनवले. या गावांच्या विकासासाठी व्हायब्रंट ग्राम कार्यक्रम सुरू करण्यात आला.
* दहशतवाद असो की विस्तारवाद असो, आज आपले सैन्य ‘टिट फॉर टॅट’ धोरणाने प्रत्युत्तर देत आहेत. जम्मू-काश्मीरमध्ये आज सुरक्षिततेचे वातावरण आहे. आज संपासारखी शांतता नाही, गजबजलेल्या बाजारपेठेत गर्दी आहे. ईशान्येकडील फुटीरतावादाच्या घटनांमध्ये मोठी घट झाली आहे.
* आज जगात पर्यावरणपूरक अशा उत्पादनांना विशेष मागणी आहे. म्हणूनच माझे सरकार शून्य परिणाम, शून्य दोष यावर भर देत आहे. आज आपण हरित ऊर्जेवर खूप लक्ष केंद्रित केले आहे. 10 वर्षांमध्ये, जीवाश्म नसलेल्या इंधनावर आधारित ऊर्जा क्षमता 81 GW वरून 188 GW पर्यंत वाढली आहे.
