ब्रिटनमध्ये करोनामुळे दहा हजार मृत्यू झाले असून, त्याचवेळी ब्रिटिश पंतप्रधान बोरिस जॉन्सन हे रुग्णालयातून घरी परतले आहेत. आता त्यांनी ब्रिटनलाही बरे करावे,अशी अपेक्षा आहे.
बोरिस यांना करोना झाला होता आणि तीन दिवस त्यांना आपत्कालीन देखभाल विभागात ठेवावे लागले होते. न्यूझीलंडची जेनी आणि पोर्तुगालचा लुईस या दोन आरोग्य कर्मचाऱ्यांनी आपला जीव धोक्यात घालून त्यांची शुश्रूषा केली. याबद्दल बोरिस यांनी त्यांचे आभार मानले आहेत.
करोनाचा संसर्ग झाल्यानंतर बोरिस यांनी स्वतःला विलग करून घेतले होते आणि तेथूनच ते संपूर्ण काम बघत होते. मात्र ताप कमी होत नसल्याने, सहा एप्रिलला त्यांना रुग्णालयात हलवण्यात आले. त्यानंतर उपचार सुरू असताना, जॉन्सन यांच्या प्रकृतीत आणखी बिघाड झाला होता. त्यामुळे त्यांना अतिदक्षता विभागात हलवण्यात आले होते. याआधी ब्रिटिश राजघराण्याचे प्रिन्स चार्ल्स यांना करोनाची लागण झाली होती. ब्रिटनसारख्या एका प्रगत देशाच्या प्रमुखाला करोना कसा झाला, याबद्दल आश्चर्य व्यक्त करण्यात येत होते. कोणत्याही देशाच्या पंतप्रधान, राष्ट्रपती वा राष्ट्राध्यक्षाने आपल्यावर देशाची जबाबदारी असल्याचे लक्षात घेऊन काळजी घेतली पाहिजे.
“मला लोकांशी हस्तांदोलन करण्याची सवय आहे. मी अनेकांशी हात मिळवतो. एका रुग्णालयाला भेट दिली असताना, तेथील काही रुग्णांशी मी हस्तांदोलन केले. त्यापैकी काहीजण करोनाचे रुग्ण होते’, अशी कबुली स्वतः बोरिस यांनीच दिली होती. ज्या देशात करोनामुळे हजारोंचे जीव गेले आहेत, त्या देशाच्या पंतप्रधानांनी याप्रकारचे बेजबाबदार वर्तन करणे, हे आश्चर्यकारकच. जागतिक मंदी, ब्रेक्झिटनंतरच्या अडचणी हे सर्व विचारात घेता, बोरिस यांनी अत्यंत गंभीर चूक केली. आधीच चाचणी संचांच्या कमतरतेबद्दल ब्रिटनभर तक्रार आहे. तसेच जोखीम पत्करणाऱ्या आरोग्यसेवेतील डॉक्टर व कर्मचाऱ्यांची चाचणी करणे अशक्य असताना, सौम्य लक्षणे दिसताच युवराज आणि पंतप्रधानांची मात्र चाचणी केली गेली. त्यांच्यासाठी चाचणी संच कुठून आणले, असा सवाल करण्यात आला.
“पंतप्रधान किंवा त्यांच्या मंत्र्यांची चाचणी त्वरेने करण्याबद्दल कुणाचीच हरकत नाही. परंतु करोनाविरुद्धच्या देशव्यापी लढ्यात आघाडीवर लढणाऱ्यांची चाचणी होत नसल्याबद्दल मात्र प्रत्येकाच्या मनात सवाल आहे’, अशी टिप्पणी नामवंत दूरचित्रवाणी निवेदक पिअर्स मॉर्गन यांनी केली आहे. शिवाय कोणतीही काळजी न घेतल्यामुळे इस्पितळात दाखल करावे लागलेल्या पंतप्रधानांच्या उपचाराचा खर्च सरकारच्याच खजिन्यातून केला जाणार आहे. करोनाची लागण सुरू झाल्यानंतरही बोरिस जॉन्सन यांनी बैठका घेणे थांबवले नाही.
त्यामुळे त्यांच्या संपर्कात आलेल्या इतरांचे जीवही धोक्यात आले. देशवासीयांसमोर प्रवचने झोडणाऱ्यांनी एखाद्या गोष्टीचे उदाहरण स्वतःपासून घालून दिले पाहिजे. तसेच ब्रिटनमध्ये शरीरात करोना विषाणू असतानाही, युवराज चार्लस पत्नीसह स्कॉटलंडच्या आपल्या घरी स्थलांतरित झाल्याबद्दल ब्रिटिश माध्यमांनी टीकाही केली आहे.
गेल्या वर्षी नाताळ तोंडावर असताना, ब्रिटनमध्ये झालेल्या नाट्यमय सार्वत्रिक निवडणुकीत पंतप्रधान बोरिस जॉन्सन यांनी बहुमताने सत्ता राखली. ब्रिटनमधील राजकीय अस्थिरता या निकालाने संपुष्टात आली आणि युरोपीय समुदायातून बाहेर पडण्याचा मार्ग (ब्रेक्झिट) सुकर झाला. 1980 मध्ये मार्गारेट थॅचर यांना जसे बहुमत मिळाले होते, तशाच विजयाची पुनरावृत्ती करत, 360 पेक्षा अधिक जागा हुजूर पक्षाच्या बोरिस यांनी जिंकल्या. बोरिस यांनी निवडणुकीच्या प्रचारात “गेट ब्रेक्झिट डन’, या मुद्द्यावर भर दिला होता. पुन्हा एकदा सत्तेवर आल्यानंतर, चार महिन्यांच्या आतच आपल्या आयुष्यातील सर्वात मोठा व्यक्तिगत व राजकीय लढा आपल्याला द्यावा लागणार आहे, याची बोरिस यांना कल्पनाही नसेल. बोरिस हे करोना पॉझिटिव्ह असल्याचे लक्षात येण्यापूर्वी एक आठवडा अगोदरच त्यांच्यावर तीव्र टीका झाली होती. करोनाबाबतच्या उपाययोजना करण्यात 10, डाउनिंग स्ट्रीटवरील पंतप्रधानांच्या कार्यालयास साफ अपयश आल्याची टीका हुजूर पक्षातूनच झाली होती.
पंतप्रधानांचे कार्यालय आणि कॅबिनेट सेक्रेटरी मार्क सेडविल यांच्यात करोनाच्या उपाययोजनांबाबत मतभेद असल्याचीही चर्चा होती. नॅशनल हेल्थ सर्व्हिसच्या लाखो कर्मचाऱ्यांपैकी केवळ दोन हजारजणांची चाचणी करण्यात आल्याचे सरकारने दोन एप्रिलला घोषित केले, तेव्हा तर सरकारवादी प्रसारमाध्यमांनाही टीका करणे भाग पडले. कोव्हिड-19च्या पहिल्या टप्प्यात सरकारने जाणीवपूर्वक निष्क्रियतेचे धोरण स्वीकारले. समाजात करोनाबाबत सामूहिक प्रतिकारशक्ती निर्माण व्हावी, असा हेतू होता. आरोग्यमंत्री मॅट्ट हॅनकॉक यांनी हस्तक्षेप केल्यानंतर हे धोरण बदलण्यात आले. त्यानंतर ब्रिटनमध्ये सामाजिक अंतर ठेवण्याचा सल्ला नागरिकांना देण्यात आला आणि लॉकडाऊनही जाहीर करण्यात आला. परंतु तोवर जे व्हायचे ते नुकसान झाले होते.
युरोपात सर्वाधिक फटका बसलेल्या देशांत ब्रिटनचा समावेश होतो. बोरिस जॉन्सन यांना ब्रिटनमधील प्रसारजगतात “लव्हेबल बफून’ असे संबोधले जाते. ते लंडनचे दोनदा महापौर झाले होते. हुजूर पक्षाला एवढे यश क्वचितच मिळाले आहे. इंग्लिश मिडलॅंड आणि नॉर्थ येथे हुजूर पक्षाला संसदीय निवडणुकीत यश मिळवून देण्याची अपवादात्मक कामगिरीही त्यांच्या नावावर आहे. तसेच त्यांच्या नेतृत्वाखाली ब्रिटन शेवटी युरोपीय समुदायातून बाहेर पडला.
माजी पंतप्रधान थेरेसा मे यांना हे जमले नाही. ब्रेक्झिटनंतर ब्रिटनला अनेक आर्थिक प्रश्नांना सोमोरे जावे लागणार आहे. निर्यात वाढवून परकीय चलन कसे मिळवायचे, परकीय गुंतवणूक कशी वाढवायची या समस्या आहेतच, तसेच मंत्रिमंडळातही अनेक मतभेद आहेत. करोनाचा मुकाबला करण्यात सरकार यशस्वी ठरलेले नाही. जर्मनी व फ्रान्सने याबाबत जे यश मिळवले, तेवढेही ब्रिटनला जमले नाही. ठणठणीत बरे झाल्यानंतर, आता बोरिस यांना देशाच्या आरोग्याकडे लक्ष पुरवावे लागणार आहे.