ऑलिम्पिक स्पर्धेत सुवर्णपदक जिंकणे हे प्रत्येक खेळाडूचे स्वप्न असते. त्यासाठी तो अनेक वर्षे मेहनतही करतो. तुम्ही ऑलिम्पिक किंवा इतर कोणताही खेळ कधी ना कधी पाहिला असेलच. खेळाडू गेममध्ये जिंकल्यानंतर त्यांना मिळणारी पदकं त्यांच्या दातांनी चावताना आपण अनेकदा पाहतो. त्यातही गोल पदक जिंकणारे खेळाडू हे अधिक वेळा करतात. या परंपरेची खूप चर्चा होत असली तरी त्यामागे एक खास कारण आहे.
स्पर्धा जिंकणाऱ्या खेळाडूला पदक दिले जाते हे आपल्या सर्वांना माहीत आहे. कोणत्याही खेळात प्रथम क्रमांक मिळवणाऱ्या खेळाडूला सुवर्णपदक, दुसऱ्या क्रमांकाच्या खेळाडूला रौप्य पदक आणि तिसऱ्या स्थानावर असणाऱ्या खेळाडूला कांस्य पदक दिले जाते. आता जाणून घेऊया ऑलिम्पिक किंवा इतर कोणत्याही स्पर्धेत खेळाडू मिळालेली पदकं तोंडाने का चावतात आणि त्यामागचं कारण काय?
सोसायटी ऑफ ऑलिम्पिक हिस्टोरिअन्सचे अध्यक्ष डेव्हिड वुलेन्चिन्स्की असे का करतात हे स्पष्ट करतात. छायाचित्रकार खेळाडूंना असे करण्यास सांगतात, असे त्याने सांगितले आहे. एका रिपोर्टनुसार, ही प्रथा अनेक दिवसांपासून सुरू आहे.
मात्र, सध्याच्या काळात फोटोग्राफर्स ऑलिम्पिक विजेत्यांना असे फोटो काढायला सांगतात. असे फोटो वर्तमानपत्र आणि मासिकांमध्ये वेगळ्या कोनातून पाहिले जातात, जे लोकांना खूप आवडतात. फोटोग्राफरच्या सांगण्यावरून खेळाडूंना असे फोटो काढले जातात, पण ही प्रथा कधी आणि का सुरू झाली हे कळत नाही.
एका अहवालानुसार, 1800 साली कॅलिफोर्नियामध्ये सुवर्णपदक चावण्याची प्रथा होती, कारण ते पदक खरे की बनावट असते ते तपासून पाहणे हादेखील एक उद्देश असायचं. असे म्हटले जाते की शेवटचे शुद्ध सोन्याचे पदक 1912 मध्ये देण्यात आले होते. त्यानंतर मात्र शुद्ध सोने दिले जात नाही. त्यामुळेही कदाचित खेळाडू हे पदक सोन्याचे आहे की नाही हे तपासत असतील.
ऑलिम्पिक खेळाडूंव्यतिरिक्त इतर प्रत्येक स्पर्धेत भाग घेणारे खेळाडू पदक जिंकल्यानंतर असे करतात, असे लेखक डेव्हिड वाल्झिन्स्की यांनी त्यांच्या पुस्तकात स्पष्ट केले आहे. त्यांनी सांगितले आहे की पूर्वीचे लोक फक्त चावून काहीतरी तपासायचे. तो म्हणतो की, कदाचित असे करून त्याला आपण पदक जिंकल्याचे दाखवायचे आहे.