भारतीय सशस्त्र सेना ध्वज दिन 7 डिसेंबर रोजी साजरा केला जातो. देशाच्या सीमांचे तीन सैन्यदल रक्षण करत आहेत. लष्कर जमिनीवर सज्ज असताना हवाई दल आकाशावर नजर ठेवते. भारताचे सागरी मार्ग आणि सीमा सुरक्षित ठेवण्यासाठी देशाचे नौदल सज्ज आहे. हा विशेष दिवस लष्कर, नौदल आणि हवाई दलाच्या सैनिकांच्या कल्याणासाठी साजरा केला जातो आणि देशाच्या सैन्याचा सन्मान केला जातो. भारतीय सशस्त्र सेवा ध्वज दिन साजरा करण्याची सुरुवात स्वातंत्र्यानंतर झाली. हा दिवस 1949 मध्ये पहिल्यांदा साजरा करण्यात आला.
सशस्त्र सेना ध्वज दिनाचा इतिहास
भारतीय सशस्त्र सेना ध्वज दिन साजरा करण्यामागे एक खास कारण आहे. भारत अनेक दशके इंग्रजांचा गुलाम राहिला. मात्र, 15 ऑगस्ट 1947 रोजी देश स्वतंत्र झाला. यानंतर भारताची राज्यघटना तयार झाली आणि तो लोकशाही देश बनला. देशाच्या सीमांचे रक्षण करणे हे आपल्यासमोर मोठे आव्हान होते. त्यासाठी सैन्ये अस्तित्वात आली, जी मजबूत केली जात होती. स्वातंत्र्यानंतर दोन वर्षांनी, 28 ऑगस्ट 1949 रोजी, भारत सरकारने भारतीय सैन्यातील सैनिकांच्या कल्याणासाठी एक समिती स्थापन केली.
लष्करी जवानांच्या कल्याणासाठी स्थापन करण्यात आलेल्या समितीने दरवर्षी 7 डिसेंबर रोजी ध्वजदिन साजरा करण्याचा निर्णय घेतला. या समितीने पैसे गोळा करण्यासाठी लोकांमध्ये छोटे झेंडे वाटून त्यातून देणग्या गोळा केल्या. त्या काळात ध्वजाचे तीन रंग होते (लाल, गडद निळा आणि हलका निळा). हे रंग तिन्ही सैन्यांचे प्रतिनिधित्व करतात.
समिती देणगी का गोळा करत होती?
ध्वजातून देणगी गोळा करण्यामागे समितीचे तीन मुख्य उद्दिष्ट होते. प्रथम, युद्धादरम्यान झालेल्या जीवितहानीवर सहकार्य करणे. दुसरे, लष्करी जवान आणि त्यांच्या कुटुंबांचे कल्याण व सहकार्य आणि तिसरे, निवृत्त जवान आणि त्यांच्या कुटुंबांचे कल्याण.
