पुणे –करोनाची लागण झाली आहे की नाही याची खातरजमा चाचणीद्वारे केली जाते. मात्र, जागतिक आरोग्य संघटनेने अलीकडेच केलेला एक दावाही काहीसा बुचकळ्यात टाकणारा आहे. लहान मुलांना करोना झाला आहे की नाही याचे चाचणीद्वारे मिळणारे निष्कर्ष फारसे खात्रीलायक नसतात, अशा आशयाचे संकेत आरोग्य संघटनेने तज्ज्ञांच्या हवाल्याने दिले आहेत.
मुलांची रॅपिड अँटीजेन टेस्ट आणि त्याचा निष्कर्ष याबाबत अमेरिका आणि ब्रिटनसह जगातील 17 वेगवेगळ्या संस्था आणि व्यक्तींनी अभ्यास केला असून, त्याचा अहवालही प्रसिद्ध केला आहे. त्यात साडेसहा हजारांच्या आसपास मुलांना सहभागी करून घेतले होते. रॅपिड अँटीजेनची सुविधा देणाऱ्या सहा ब्रॅंडस्चीही यासाठी मदत घेतली होती. या संपूर्ण अभ्यासप्रक्रियेत केवळ प्रशिक्षित व्यक्तींचा समावेश केला होता. संबंधित मुलांच्या अगोदर रॅपिड अँटीजेन आणि नंतर आरटीपीसीआर चाचण्या करण्यात आल्या. त्यात असे आढळून आले की 36 टक्के मुले करोनाबाधित होती. मात्र, रॅपिड अँटीजेन टेस्टमधून ही बाब स्पष्ट झाली नाही. अर्थात लागण होऊनही टेस्टमध्ये तसे निष्कर्ष आले नाहीत. त्यातही विशेष म्हणजे ज्या मुलांमध्ये लक्षणे होती आणि त्यांची रॅपिड टेस्ट केल्यावर त्यांनाही करोना झाल्याचे शिक्कामोर्तब करण्यातही टेस्ट अपयशी ठरली. ही संख्याही 28 टक्के होती. जर एखाद्या चाचणीचा वापर होत असेल मात्र त्याचे निष्कर्ष विश्वासार्ह नसतील तर ते धोकादायक असल्याचे तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे.
आईचे दूध सुरक्षितच…
स्तनदा माता करोनाबाधित असेल तर तिच्या दुधाने बाळाला धोका पोहोचू शकतो का, याविषयी दुसऱ्या लाटेवेळी अभ्यास करण्यात आला होता. मात्र, आता नव्याने केलेल्या संशोधनात आईचे दूध बाळासाठी धोकादायक नसल्याच्या बाबीवर शिक्कामोर्तब झाले आहे. त्यासाठी 110 स्तनदा मातांचा अभ्यास करण्यात आला आणि त्यांच्या दुधाचे नमुने गोळा करण्यात आले. यातील 65 माता करोनाबाधित होत्या. यातील काही महिलांमध्ये लक्षणे दिसत होती, तर काहींमध्ये ती नव्हती. मात्र, बाधित असलेल्या एकाही महिलेच्या दुधात करोनाचा सक्रिय विषाणू आढळून आला नाही. हे का आणि कसे होते याचे उत्तर अद्याप मिळाले नसून त्यावर अभ्यास सुरू आहे.
दुसऱ्या लाटेवेळीदेखील स्तनदा मातांचा प्रश्न उपस्थित झाला होता. त्यावेळी करोनाबाधित मातेला अनेक सुरक्षा साधनांचा वापर करून स्तनपान करण्याचा सल्ला दिला जात होता. आईच्या दुधातून संसर्ग होण्यापेक्षा तो सुरक्षेचे नियम न पाळल्याने होतो.
– डॉ. प्रमोद जोग, माजी राष्ट्रीय अध्यक्ष, बालरोगतज्ज्ञ संघटना