Israel – Hamas War : गेल्या १५ महिन्यांपासून गाझामध्ये सुरू असलेले युद्ध संपवण्यासाठी इस्रायल आणि हमासमध्ये टप्प्याटप्प्याने करार झाला आहे. अमेरिकेच्या पाठिंब्याने झालेल्या या करारामुळे इस्रायलचे अनेक अरब देशांशी असलेले संबंध सामान्य झाले. दरम्यान, कतारच्या पंतप्रधानांनी सांगितले आहे की हा करार १९ जानेवारीपासून लागू होईल. इस्रायल आणि हमासमध्ये युद्धबंदीचा करार होताच गाझाचे लोक रस्त्यावर उतरले आणि आनंद साजरा करू लागले.
३३ इस्रायली बंधकांची सुटका होणार –
कराराच्या अंमलबजावणीच्या पहिल्या टप्प्यात ३३ इस्रायली ओलिसांना सोडण्यात येणार आहे. यात महिला, मुले आणि ५० वर्षांपेक्षा जास्त वयाचे पुरुष आहेत. दुसऱ्या टप्प्याच्या अंमलबजावणीसाठी चर्चा पहिल्या टप्प्याच्या १६ व्या दिवशी सुरू होईल आणि त्यात सैनिकांसह उर्वरित सर्व ओलिसांची सुटका, कायमस्वरूपी युद्धबंदी आणि गाझामधून इस्रायली सैन्याची पूर्णपणे माघार यांचा समावेश असण्याची शक्यता आहे.
गाझा कधीही दहशतवाद्यांसाठी सुरक्षित आश्रयस्थान बनू नये –
तिसऱ्या टप्प्यात सर्व उर्वरित मृतदेह परत करणे आणि इजिप्त, कतार आणि संयुक्त राष्ट्रांच्या देखरेखीखाली गाझाची पुनर्बांधणी सुरू करणे समाविष्ट असेल. इजिप्त आणि कतार यांच्या काही महिन्यांच्या मध्यस्थीमुळे आणि अमेरिकेच्या पाठिंब्यामुळे हा करार शक्य झाला आहे.
अजूनही अनेक आव्हाने –
करार लागू झाल्यानंतरही, दोन्ही पक्षांना अनेक आव्हानांना तोंड द्यावे लागेल. उदाहरणार्थ, इस्रायलला सुरक्षा हमीची आवश्यकता असेल आणि गाझाच्या पुनर्बांधणीसाठी मोठ्या प्रमाणात पैशांची आवश्यकता असेल. युद्धानंतर गाझावर कोण राज्य करेल हा एक अनुत्तरीत प्रश्न आहे कारण इस्रायलने गाझाच्या प्रशासनात हमासचा कोणताही सहभाग मान्य करण्यास नकार दिला आहे.
इस्रायलवर खूप दबाव होता –
या करारामुळे इस्रायली जनतेचा इस्रायली पंतप्रधान बेंजामिन नेतान्याहू यांच्यावरील राग काही प्रमाणात कमी होईल कारण त्यांच्यावर ओलिसांना सोडण्यासाठी सतत दबाव येत होता. याशिवाय, इस्रायलवर त्याच्या मित्र अमेरिकेसह आंतरराष्ट्रीय स्तरावर मोठा दबाव होता. आंतरराष्ट्रीय न्यायालयानेही इस्रायली कृतींना नरसंहार म्हणून वर्णन केले आणि आंतरराष्ट्रीय गुन्हेगारी न्यायालयाने नेतन्याहू यांच्याविरुद्ध अटक वॉरंट जारी केले.
कशी झाली सुरूवात?
७ ऑक्टोबर २०२३ रोजी, हमासच्या बंदूकधाऱ्यांनी इस्रायली सीमावर्ती भागात हल्ला केला आणि जवळजवळ १,२०० सैनिक आणि नागरिकांची हत्या केली. तसेच, २५० हून अधिक परदेशी आणि इस्रायली लोकांचे अपहरण करण्यात आले. गेल्या आठवड्यात झालेल्या तात्पुरत्या युद्धबंदी दरम्यान हमासने यापैकी १०० हून अधिक ओलिसांना सोडले. दरम्यान, युद्धबंदीच्या वृत्तांदरम्यान, इस्रायलने बुधवारी गाझावर हल्ले सुरूच ठेवले, गेल्या २४ तासांत ६२ लोकांचा मृत्यू झाला.