तेहरान : इराणने 3,000 हून अधिक अफगाण निर्वासितांना आपल्या देशातून हाकलून दिले आहे. (Iran ‘forcefully’ deports more than 3,000 Afghan refugees) अलीकडेच या निर्वासितांना इस्लाम काला आणि पुले अब्रिशाम सीमेवरून जबरदस्तीने अफगाणिस्तानात पाठवण्यात आले आहे. तालिबानच्या अफगाणिस्तानमधील अंतरिम सरकारच्या निर्वासित आणि प्रत्यावर्तन मंत्रालयाच्या मते, 24 आणि 25 जानेवारी रोजी इराणमधून अंदाजे 3,123 अफगाण प्रवासी बाहेर काढण्यात आले होते. इराणमध्ये अलीकडच्या काही दिवसांत अफगाण नागरिकांना ताब्यात घेऊन जबरदस्तीने अफगाणिस्तानात पाठवण्यात आले आहे.
अफगाणिस्तानच्या परराष्ट्र मंत्रालयाच्या म्हणण्यानुसार, तालिबानने अफगाणिस्तानात सत्ता हाती घेतल्यानंतर जीवन आणि गंभीर आर्थिक परिस्थितीच्या चिंतेमुळे अनेक अफगाणांनी देश सोडला. सध्या इराणमध्ये 40 लाखाहून अधिक अफगाण नागरिक राहतात. अफगाण निर्वासितांनी हेरात आणि निमरुझ प्रांतांच्या सीमेवरून अफगाणिस्तानात प्रवेश केल्याचे तालिबानी अधिकाऱ्यांनी म्हटले आहे. त्याचबरोबर अफगाण निर्वासितांशी न्यायाने वागण्याचे आवाहन त्यांनी इराणी अधिकाऱ्यांना केले.
तालिबानने ऑगस्ट 2021 मध्ये अफगाणिस्तानची सत्ता काबीज केली होती. यानंतर तालिबानच्या छळ आणि मृत्यूच्या भीतीने हजारो अफगाण नागरिकांनी देश सोडून पलायन केले. इराण आणि पाकिस्तान या दोन शेजारी राष्ट्रांमध्ये अफगाण नागरिकांनी मोठ्या प्रमाणात आश्रय घेतला आहे.
इराणमध्ये अफगाण स्थलांतरितांच्या वाढत्या संख्येमागील प्रमुख कारण म्हणजे अफगाणिस्तानातील राजकीय अस्थिरता आणि आर्थिक संकट. अफगाणिस्तानचा ताबा घेतल्यानंतर, इस्लामिक गट तालिबानने देशात धोरणे अंमलात आणली ज्यात मूलभूत अधिकारांवर, विशेषत: महिला आणि मुलींना प्रतिबंधित केले.
ह्युमन राइट्‌स वॉचच्या मते, तालिबानने सर्व महिलांना नागरी सेवेतील नोकरीच्या पदांवरून काढून टाकले आहे आणि बहुतेक प्रांतांमध्ये मुलींना माध्यमिक शाळेत जाण्यापासून प्रतिबंधित केले आहे. त्याचवेळी इराण आणि इतर शेजारी देशांमध्ये आश्रय घेतलेल्या अफगाण निर्वासितांनी नव्या आव्हानांबाबत निराशा व्यक्त केली आहे.
