पुणे- रिझर्व्ह बॅंकेने आपल्या कोणत्याही व्याजदरात अजून वाढ केली नसली तरी व्याजदरात वाढ होण्याच्या शक्यतेमुळे व्यवसायिक बॅंकांनी कर्जावरील व्याजदरात वाढ करण्यास सुरुवात केली आहे. अशा परिस्थितीमध्ये नवे कर्ज घेणाऱ्यांना तर जास्त व्याजदरावर कर्ज घ्यावे लागणारच आहे, त्याचबरोबर फिक्ड रेट व्याजदरावर कर्ज न घेतलेल्या जुन्या ग्राहकांना वाढीव व्याजदर द्यावा लागणार आहे. अशा परिस्थिती मध्ये कर्ज देणाऱ्यांना आणि घेणाऱ्यांना दोन पर्याय उपलब्ध असतात. पहिला पर्याय म्हणजे कर्जाची मुदत वाढवून कर्जाचा हप्ता सध्या आहे त्या पातळीवर ठेवला जातो. बहुतांश वेळा या पर्यायाचा जास्त वापर करण्यात येतो. दुसरा पर्याय म्हणजे पार्ट पेमेंट केल्यानंतर कर्जाचा हप्ता सध्याच्या पातळीवर राहण्यास मदत होते. घराच्या कर्जासाठीची मुदत वाढविण्याचा पर्याय कमी असतो. अशा वेळी ग्राहकाला उत्पन्न वाढवून वाढलेला कर्जाचा हप्ता देण्याशिवाय पर्याय राहात नाही.
एमसीएलआर म्हणजे काय
स्टेट बॅंकेने काल एमसीएलआर दरात म्हणजे मार्जिनल कॉस्ट ऑफ फंड बेस्ट लेंडिंग रेटमध्ये 0.10 टक्क्यांची वाढ केली आहे. या दरापेक्षा कमी दराने बॅंकांना कर्ज देता येत नसते. रिझर्व बॅंकेने रेपो दरात वाढ केल्यानंतर त्या प्रमाणात या दरात वाढ होणे अपेक्षित असते.
ईबीएलआर म्हणजे काय
याशिवाय बॅंका ईबीएलआर दराने म्हणजे एक्स्टर्नल बेंचमार्क लिंक्ड लेंडिंग रेट दराने कर्ज देत असतात. हा दर रेपो दराशी किंवा सरकारच्या कर्जरोख्यावरील परताव्याची संलग्न असतो. रिझर्व बॅंकेने रेपो दरात वाढ केली की लगेच या दरात वाढ होत असते.
व्याजदरात किती वाढ होणार
किरकोळ किमतीवर आधारित महागाई दर विचारात घेऊन रिझर्व बॅंक रेपो दर ठरविते. सध्या किरकोळ महागाईचा दर सात टक्क्यांच्या जवळपास आहे. व्यवसायिक बॅंकांच्या कर्जावरील व्याजदरात आणि महागाईच्या दरात जास्त फरक असू नये असे मानले जाते. त्यामुळे आगामी एक वर्षात रिझर्व बॅंकेच्या रेपो दरात किमान एक टक्का वाढ होईल असे समजले जाते. त्यानुसार व्यवसायिक बॅंकाही आपल्या विविध कर्जावरील व्याजदरात पुढील एक वर्षात आपल्या कर्जावरील व्याजदरात वाढ करण्याची शक्यता आहे.