Bank nominee – बँक खाते, डिमॅट खाते किंवा इतर कोणत्याही आर्थिक खात्यांसाठी नॉमिनी करणे फार महत्वाचे आहे. जेव्हा तुम्ही खाते उघडण्यासाठी बँकेत गेलात तेव्हा बँकेच्या कर्मचाऱ्याने तुम्हाला नॉमिनी बनवण्यास सांगितले असेल. नॉमिनीचे नाव, खातेदाराशी असलेले नाते, वय, पत्ता इत्यादी माहिती बँक खात्यात घेतली जाते. सर्वप्रथम, आपण बँक खात्यांसाठी नॉमिनी बनवणे इतके महत्त्वाचे का आहे हे जाणून घेऊ, त्यानंतर आपल्याला हे देखील कळेल की जर एखाद्या व्यक्तीच्या बँक खात्यासाठी नॉमिनी बनवले गेले नसेल, तर त्याच्या मृत्यूनंतर, पैसे कोणाकडे जमा केले जातील.
खातेदाराच्या मृत्यूनंतर, जमा केलेले पैसे नॉमिनीला दिले जातात –
एखाद्या खातेदाराचा मृत्यू झाल्यास, त्याच्या खात्यात जमा केलेले सर्व पैसे त्याने केलेल्या नॉमिनीला दिले जातात. जर एखाद्या व्यक्तीने एकापेक्षा जास्त नॉमिनी केले असतील तर त्या सर्व नॉमिनींना समान रक्कम दिली जाते. अनेक बँका अशी सुविधा देखील देत आहेत ज्यामध्ये तुम्ही एकापेक्षा जास्त नॉमिनी बनवू शकता आणि तुमच्या मृत्यूनंतर कोणत्या व्यक्तीला किती हिस्सा द्यायचा हे देखील नमूद करू शकता.
उदाहरणाद्वारे नॉमिनीचे महत्त्व समजून घ्या –
उदाहरणार्थ, स्वप्निलने त्याच्या बँक खात्यासाठी त्याची पत्नी, आई आणि बहीण नामांकित केले आहेत. जर स्वप्निलचा कोणत्याही कारणाने मृत्यू झाला, तर त्याच्या बँक खात्यात जमा झालेले सर्व पैसे त्याची पत्नी, आई आणि बहिणीमध्ये समान वाटले जातील. दुसरीकडे, करणने त्याच्या बँक खात्यासाठी 3 लोकांना नॉमिनी देखील केले आहेत. पण नामांकन करताना करणने आपल्या मृत्यूनंतर खात्यात जमा झालेल्या पैशांपैकी 50 टक्के रक्कम पत्नीला आणि 25-25 टक्के रक्कम आई आणि बहिणीला द्यावी, असे नमूद केले आहे. अशा परिस्थितीत जर करणचा मृत्यू झाला तर त्याच्या खात्यात जमा झालेल्या पैशांपैकी 50 टक्के रक्कम त्याच्या पत्नीकडे जाईल, तर 25-25 टक्के रक्कम त्याच्या आई आणि बहिणीला दिली जाईल.
जर नॉमिनी नसेल तर खात्यात जमा झालेले पैसे कोणाला मिळणार?
जर एखाद्या व्यक्तीने त्याच्या बँक खात्यासाठी कोणीही नॉमिनी केले नसेल, तर त्याच्या मृत्यूनंतर, त्याच्या खात्यात जमा केलेले सर्व पैसे त्याच्या कायदेशीर वारसाला दिले जातील. विवाहित व्यक्तीचे कायदेशीर वारस म्हणजे त्याची पत्नी, मुले आणि पालक. जर मृत खातेदार अविवाहित असेल तर त्याचे आईवडील, भावंड त्याचा कायदेशीर वारस म्हणून दावा करू शकतात. आम्ही तुम्हाला सांगतो की जर नॉमिनी केले गेले नाही, तर बरीच कागदपत्रे जोडावी लागतात.
पैसे कसे मिळवायचे –
जर एखाद्या खातेदाराचा मृत्यू झाला असेल आणि त्याने त्याच्या बँक खात्यासाठी नॉमिनी केले नसेल, तर त्याच्या खात्यात जमा केलेले सर्व पैसे त्याच्या कायदेशीर वारसाला दिले जातील. त्यासाठी कायदेशीर वारसाला काही महत्त्वाच्या कागदपत्रांसह बँकेच्या शाखेत जावे लागेल. मृत खातेधारकाचे मृत्यू प्रमाणपत्र, कायदेशीर वारसाचे फोटो, KYC, लेटर ऑफ डिस्क्लेमर एनेक्सचर-ए, लेटर ऑफ इंडेम्निटी एनेक्सचर-सी यांसह बॅंकेच्या मागणीनुसार आवश्यक कागदपत्रे सादर करावी लागतात.