पुणे – पेट्रोल आणि डिझेलनंतर पर्यायी इंधन म्हणून सीएनजीचा वापर केला जात आहे. हे एक स्वस्त इंधन आहे जे स्वस्त तर आहेच पण त्याचा वापर वाहनाचे मायलेज देखील सुधारतो. मात्र गेल्या काही वर्षांत त्याची किंमत झपाट्याने वाढली आहे. अशा स्थितीत ते आता स्वस्त इंधन राहिलेले नाही. आता कार उत्पादक डिझेल इंजिनच्या गाड्या बंद करत असल्याने लोकांचा सीएनजीकडे कल वाढला आहे. सीएनजीवर चालणाऱ्या वाहनांची संख्या वाढली आहे. पण सीएनजी कारचे फायदे आणि तोटेही जाणून घेतले पाहिजेत. आज आम्ही तुम्हाला काही मुद्द्यांवर अशीच माहिती देत आहोत. जेणेकरून तुम्हालाही समजेल की या प्रकारची वाहने तुमच्यासाठी योग्य पर्याय आहे की नाही.
* सीएनजी कारचे फायदे :
1. पर्यावरणपूरक : सीएनजी कारचा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे त्या पेट्रोल आणि डिझेलवर चालणार्‍या कारपेक्षा अधिक पर्यावरणपूरक असतात. म्हणजेच त्यामुळे प्रदूषण होत नाही. सीएनजी हे स्वच्छ जळणारे इंधन आहे, जे वातावरणात लक्षणीयरीत्या कमी प्रदूषक आणि हरितगृह वायू उत्सर्जित करते. परिणामी, सीएनजी कार वायू प्रदूषण कमी करण्यास आणि शहरी भागातील हवेची गुणवत्ता सुधारण्यास मदत करतात.
2. किफायतशीर : सीएनजी हे पेट्रोलपेक्षा स्वस्त इंधन आहे, त्यामुळे सीएनजी कार चालवणे अधिक किफायतशीर आहे. सीएनजीचे उत्पादन पेट्रोलच्या तुलनेत कमी आहे. पेट्रोलवर चालणाऱ्या कारपेक्षा सीएनजी कारची इंधन कार्यक्षमता जास्त असते, याचा अर्थ तुम्ही दीर्घकाळात इंधनाच्या खर्चावर आणखी पैसे वाचवू शकता. मात्र, भारतातील पेट्रोल आणि सीएनजीच्या किंमतीतील तफावत आता खूपच कमी झाली आहे.
3. कमी देखभाल : सीएनजी कार पेट्रोलवर चालणाऱ्या कारच्या तुलनेत कमी देखभाल खर्चासह येतात. याचे कारण असे की सीएनजी पेट्रोलपेक्षा अधिक स्वच्छपणे जळते, त्यामुळे इंजिनच्या भागांची झीज कमी होते आणि मोटर तेल इंधनामुळे कमी दूषित होते. यामुळे वाहनाच्या आयुष्यभरात दुरुस्तीचा खर्च कमी होतो.
4. स्विचिंग पर्याय : सीएनजी संपल्यास पेट्रोल पॉवरवर स्विच करण्याचा पर्याय तुमच्याकडे नेहमी असतो. हे तुम्हाला मर्यादित उपलब्धता असलेल्या लांब मार्गांवर प्रवास करण्यास मदत करेल आणि जर तुम्ही घाईत असाल आणि रांगेत उभे नसाल तर तुमचा वेळ देखील वाचेल.
* सीएनजी कारचे तोटे :
1. मर्यादित उपलब्धता : देशभरात पेट्रोल-डिझेल सहज उपलब्ध आहे पण सीएनजी नाही. हे फक्त मेट्रो सिटीपर्यंतच उपलब्ध आहे, त्यामुळे लांबचा प्रवास करावा लागल्यास त्रास होऊ शकतो. तुमच्‍या शहरात अनेक सीएनजी स्‍टेशन असले तरीही, कार रिफिल करण्‍यासाठी तुम्हाला अनेक वेळा रांगेत उभे राहावे लागते.
2. महाग : पेट्रोलवर चालणाऱ्या कारच्या तुलनेत सीएनजी कारची आगाऊ किंमत जास्त आहे. याचे कारण असे की सीएनजी इंधन प्रणाली अधिक क्लिष्ट आहे आणि उच्च-दाब इंधन टाक्या, इंधन इंजेक्टर आणि नियामक यांसारखे अतिरिक्त घटक आवश्यक आहेत.
3. तडजोड केलेली बूट स्पेसबी : सीएनजी सिलेंडरच्या मोठ्या आकारामुळे, कारच्या (हॅचबॅक) बूटमधील 80-90% जागा वाया जाते. त्यामुळे तुम्हाला सामान ठेवण्यास अडचण येईल. पण ऑटो एक्स्पो 2023 मध्ये टाटाने ड्युअल सीएनजी सिलिंडर असलेल्या कार सादर केल्या, या कार बूटमध्ये जागा राखून ठेवतात.
