न्यूयॉर्क : सोमवारी रात्री, जगातील तीन सर्वात मोठ्या सोशल मीडिया साइट्स थांबल्या, त्यानंतर ट्विटरवर लोकांच्या टिप्पण्यांचा पूर आला. फेसबुक, इन्स्टाग्राम आणि व्हॉट्सऍप ठप्प झाल्यानंतर जणू त्यांच्या वापरकर्त्यांच्या श्वासच थांबला ! हे घडणार होतेच कारण ते कोणत्याही सोशल मीडिया साइटच्या इतिहासातील दुसरे सर्वात मोठे आउटेज होते.
सोमवारी व्हॉट्सऍप, फेसबुक आणि इन्स्टाग्राम सुमारे सहा तास ठप्प होते, ज्यामुळे जगभरातील वापरकर्ते नाराज झाले आणि 10.6 दशलक्ष वापरकर्त्यांनी तक्रार केली. फेसबुक, व्हॉट्सऍप आणि इन्स्टाग्रामच्या या आउटेजचा तुम्ही अंदाज लावू शकता की आउटेज दरम्यान, फेसबुक कर्मचारी कार्यालयात प्रवेश करू शकले नाहीत. सर्व एंट्री गेटचे एक्सेस थांबल्यामुळे सर्वजण प्रवेशद्वारांमध्ये अडकले. कारण त्यांचा सर्व्हर फेसबुकच्या सर्व्हरसोबतच कार्य करतो.
* फेसबुकने आतापर्यंतच्या सर्वात मोठ्या आउटेजवर काय म्हटले?
जगभरातील वापरकर्त्यांसाठी फेसबुक, फेसबुक मेसेंजर, व्हॉट्सऍप, इन्स्टाग्राम सारखे ऍप्स सहा तासांसाठी बंद असतानाही फेसबुकच्या इंजिनीअरिंग टीमने अधिकृतपणे सांगितले की, त्याची सेवा सुमारे २.५ तास विस्कळीत झाली आहे.
फेसबुकने म्हटले आहे की, “गेल्या चार वर्षांतील हा सर्वात मोठा आउटेज होता आणि यासाठी आम्ही दिलगिरी व्यक्त करतो.” आम्हाला या आउटेजबद्दल काय घडले आणि या आउटेजमधून काय शिकले याबद्दल काही तांत्रिक माहिती देखील द्यायची आहे. वास्तविक ही सर्व समस्या कॉन्फिगरेशन पडताळणी दरम्यान सुरू झाली जी स्वयंचलितपणे केली जाते.
फेसबुकने या आउटेजबाबत अधिक माहिती देताना सांगितले की, ‘कॉन्फिगरेशन दरम्यान, दोन डेटा सेंटर एकमेकांशी जोडलेले असतात आणि निष्क्रिय कॅशे तपासले जातात आणि नवीनसह अद्ययावत केले जातात. सतत चुकीच्या आज्ञा प्राप्त झाल्यावर ही प्रक्रिया कॅशेसह कार्य करत नाही.
आज, आम्ही कॉन्फिगरेशनमध्ये बदल केला जो बॅकबोन राउटरने नाकारला आणि जगभरातील वापरकर्त्यांसाठी समस्या निर्माण केली. यामुळे प्रत्येक वापरकर्त्याला इन्व्हॅलिड परिणाम मिळाले. यामुळे लोकांना सतत त्रुटी येत होत्या आणि कमांड डेटा सेंटरपर्यंत पोहोचू शकले नाहीत. यामुळे आम्हाला साइटची संपूर्ण ट्रॅफिक बंद करावी लागली. कॉन्फिगरेशन दोन डेटा सेंटरमधील सेतूचे काम करते.
* हॅकिंगमुळे आउटेज झाले ?
अनेक सोशल मीडिया वापरकर्त्यांचे म्हणणे आहे की हॅकिंगमुळे फेसबुकच्या सेवा विस्कळीत झाल्या होत्या. मात्र फेसबुकने हे स्पष्टपणे नाकारले आहे. फेसबुकने म्हटले आहे की वापरकर्त्यांच्या डेटाशी छेडछाड केल्याचा कोणताही पुरावा सापडला नाही. अशा परिस्थितीत, आउटेजसाठी हॅकिंगचा हवाला देणे योग्य नाही. याआधी 2019 मध्येही फेसबुकमध्ये अशीच समस्या होती जेव्हा फेसबुक 14 तासांसाठी थांबले होते.
* फेसबुकचे किती नुकसान झाले?
या सहा तासांच्या आउटेजमध्ये फेसबुकला दर तासाला सुमारे 7.45 कोटी रुपयांचा तोटा झाला आहे. फेसबुकचे सीईओ मार्क झुकेरबर्ग यांची वैयक्तिक संपत्ती 6 अब्ज डॉलर्स किंवा सुमारे 44,790 कोटी रुपयांनी कमी झाली आहे, ज्यामुळे जगातील सर्वात श्रीमंत लोकांच्या यादीत त्यांनी मिळविलेले स्थान एका क्रमांकाने घसरले. याशिवाय फेसबुकच्या शेअरमध्येही 4.9 टक्के घट झाली आहे.