Delhi Assembly Election । दिल्लीच्या निवडणूक क्षेत्रात ‘त्यांनी’ अशा प्रकारे प्रवेश केला की त्यांनी सर्व राजकीय पक्षांच्या योजना उधळून लावल्या. त्यानंतर ‘त्यांनी’ १२ वर्षे दिल्लीच्या हृदयावर इतके राज्य केले की त्यांना काढून टाकणे जवळजवळ अशक्य झाले. मात्र, आता ‘त्यांच्या’च्या झाडूने त्याला बळी बनवले अन् दिल्लीने २७ वर्षांनंतर भगवा रंग स्वीकारला. आम्ही तुम्हाला हे सर्व आम आदमी पक्षाबद्दल सांगतोय. ज्यांना २०२५ च्या दिल्ली विधानसभा निवडणुकीत दारुण पराभवाला सामोरे जावे लागले. भाजपने ४८ जागा जिंकल्या, तर गेल्या दोन निवडणुकांमध्ये राजकीय त्सुनामी निर्माण करणाऱ्या आम आदमी पक्षाला फक्त २२ जागांवर समाधान मानावे लागले. दरम्यान, या निवडणुकीत कोणत्या पक्षाला किती टक्के मते मिळाली? कोणते मोठे नेते हरले? कोणाचा खेळ बिघडला ?, लहान-मोठ्या विजयांशी संबंधित प्रत्येक गोष्ट, दिल्लीची संपूर्ण राजकीय समीकरण समजून घ्या ‘या’ १३ मुद्द्यांमधून…
दिल्ली विधानसभा निवडणुकीचे निकाल कसे लागले? Delhi Assembly Election ।
दिल्लीतील ७० विधानसभा जागांसाठी ५ फेब्रुवारी रोजी मतदान झाले आणि ८ फेब्रुवारी रोजी निकाल जाहीर झाले. यापैकी भाजपने ४८ जागा जिंकल्या तर आम आदमी पक्षाला २२ जागा मिळाल्या. आम आदमी पक्षाने २०१५ मध्ये ६७ आणि २०२० मध्ये ६२ जागा जिंकल्या होत्या. महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे काँग्रेस पक्षाला सलग तिसऱ्यांदा दिल्लीत एकही विधानसभेची जागा जिंकता आली नाही. त्याच वेळी, फक्त दोन जागा जिंकणाऱ्या असदुद्दीन ओवैसी यांच्या एआयएमआयएमने आपली ताकद चांगली दाखवली.
कोणत्या पक्षाला किती टक्के मते मिळाली?
मतदानाच्या टक्केवारीबद्दल बोलायचे झाले तर, दिल्लीच्या राजकीय क्षेत्रात कब्जा करणाऱ्या भाजपला ४५.६१ टक्के मते मिळाली आहेत, तर सलग दोन वेळा सत्तेत असलेल्या आम आदमी पक्षाला फक्त ४३.५५ टक्के मते मिळू शकली. मतांच्या बाबतीत भाजप (४५.५६%), आप (४३.५७%), काँग्रेस (६.३५%), जेडीयू (१.०५%) आणि एआयएमआयएम (०.७७%) हे पाच प्रमुख पक्ष आहेत.
मतांच्या प्रमाणात कोणाला फायदा आणि कोणाला तोटा?
२०१५ च्या विधानसभा निवडणुकीत ‘आप’ला ५४.५ टक्के मते मिळाली होती, तर २०२० च्या विधानसभा निवडणुकीत पक्षाला ५३.८ टक्के मते मिळाली होती. याचा अर्थ असा की पक्षाच्या जागा लक्षणीयरीत्या कमी झाल्या आहेतच, परंतु त्यांच्या मतांच्या टक्केवारीतही मोठा फटका बसला आहे. दुसरीकडे, २०२० च्या विधानसभा निवडणुकीत भाजपला ३८.५१ टक्के मते मिळाली. काँग्रेससाठी दिलासा देणारी बाब म्हणजे तिसऱ्यांदा एकही जागा जिंकता आली नसली तरी त्यांच्या मतांचा वाटा वाढला आहे. २०२० च्या विधानसभा निवडणुकीत काँग्रेसचा मतदानाचा वाटा ४.२६ टक्के होता, जो २०२५ च्या विधानसभा निवडणुकीत वाढून ६.३५ टक्के झाला.
कोण किती जागा जिंकते आणि कोण किती हरते?
२०२० च्या विधानसभा निवडणुकीच्या तुलनेत आम आदमी पक्षाला थेट ४० जागा कमी पडल्या आहेत. २०२० मध्ये पक्षाला ६२ जागा मिळाल्या होत्या आणि यावेळी त्या फक्त २२ जागांवर आल्या. त्याच वेळी, २०२० मध्ये फक्त आठ जागा जिंकणाऱ्या भाजपला ४८ जागा मिळाल्या आहेत. याचा अर्थ असा की आम आदमी पक्षाने ज्या ज्या जागा गमावल्या आहेत, त्या सर्व भाजपने जिंकल्या आहेत.
‘हे’ मोठे चेहरे त्यांची प्रतिष्ठा वाचवू शकले नाहीत Delhi Assembly Election ।
२०२५ च्या विधानसभा निवडणुकीत अनेक मोठे चेहरे त्यांची विश्वासार्हता टिकवू शकले नाहीत आणि त्यांना पराभवाचा सामना करावा लागला. विशेष म्हणजे या यादीत केवळ आम आदमी पक्षच नाही तर भाजप नेत्यांचाही समावेश आहे. आम आदमी पक्षापासून सुरुवात करून, माजी मुख्यमंत्री अरविंद केजरीवाल नवी दिल्ली विधानसभा मतदारसंघातून पराभूत झाले. त्याच वेळी, जागा बदलल्यानंतरही उपमुख्यमंत्री मनीष सिसोदिया जिंकू शकले नाहीत. याशिवाय, आप सरकारमध्ये आरोग्यमंत्री असलेले सत्येंद्र जैन आणि कॅबिनेट मंत्री सौरभ भारद्वाज यांनाही पराभवाची कडू चव स्वीकारावी लागली. तसेच, आम आदमी पक्षात माजी कायदा मंत्री असलेल्या सोमनाथ भारती आणि राखी बिर्लन यांनाही जिंकण्याची संधी मिळाली नाही. भाजपबद्दल बोलायचे झाले तर पक्षाचे ज्येष्ठ नेते रमेश बिधुरी यांना पराभवाचा सामना करावा लागला. कालकाजी मतदारसंघात त्यांचा मुख्यमंत्री आतिशी यांनी पराभव केला.
‘या’ मोठ्या नेत्यांना विजय मिळाला
२०२५ च्या दिल्ली विधानसभा निवडणुका आम आदमी पक्षासाठी चांगल्या नव्हत्या. पक्षातील अनेक मोठ्या चेहऱ्यांना पराभवाचा सामना करावा लागला, परंतु अनेक मोठे चेहरे त्यांची विश्वासार्हता वाचवण्यात यशस्वी झाले. यापैकी आतिशी कालकाजी मतदारसंघातून विजयी झाल्या तर गोपाल राय बाबरपूर मतदारसंघातून विजयी झाल्या. याशिवाय तिलक नगर मतदारसंघातून जर्नेल सिंग, ओखला मतदारसंघातून अमानतुल्ला खान आणि बल्लीमारन मतदारसंघातून इम्रान हुसेन यांनी विजय मिळवला. भाजपच्या मोठ्या चेहऱ्यांबद्दल बोलायचे झाले तर, प्रवेश साहिब सिंग वर्मा यांनी अरविंद केजरीवाल यांचा पराभव केला. त्याच वेळी, कपिल मिश्रा यांनी करावल नगर मतदारसंघातून आपचे मनोज त्यागी यांचा पराभव केला. याशिवाय भाजपचे अरविंदर सिंग लवली, विजेंद्र गुप्ता, मनजिंदर सिंग सिरसा हे विजयी होण्यात यशस्वी झाले.
काँग्रेसने ‘आप’चा खेळ कसा बिघडवला?
दिल्ली विधानसभा निवडणुकीत ‘आप’ची स्थिती खूपच वाईट असली तरी, यासाठी काँग्रेस मोठ्या प्रमाणात जबाबदार आहे. खरं तर, दिल्लीत किमान १० विधानसभा जागा अशा आहेत जिथे काँग्रेसने आम आदमी पक्षाला थेट मोठा धक्का दिला आहे. सर्वप्रथम, नवी दिल्ली जागेबद्दल बोलायचे झाले तर, येथे अरविंद केजरीवाल यांना ४०८९ मतांनी पराभव पत्करावा लागला. दरम्यान, तिसऱ्या क्रमांकावर असलेले काँग्रेसचे संदीप दीक्षित यांना ४५६८ मते मिळाली. जर दिल्ली विधानसभा निवडणुकीत काँग्रेस आणि आम आदमी पक्षाची युती झाली असती तर या फरकाचा फायदा ‘आप’ला मिळू शकला असता. त्याचप्रमाणे जंगपुरा येथे मनीष सिसोदिया यांच्या पराभवाचे अंतर ६७५ मतांचे होते. येथे काँग्रेसचे फरहाद सुरी यांना ७३५० मते मिळाली. ग्रेटर कैलाशमध्ये सौरभ भारद्वाज ३१८८ मतांनी पराभूत झाले, जिथे काँग्रेसचे गरवीत सिंघवी यांना ६७११ मते मिळाली. मालवीय नगरमधून सोमनाथ भारती २१३१ मतांनी पराभूत झाले. येथे काँग्रेसचे जितेंद्र कोचर यांना ६७७० मते मिळाली.
राजेंद्र नगरमधून आपचे दुर्गेश पाठक १२३१ मतांनी पराभूत झाले. येथे काँग्रेस उमेदवाराला ४०१५ मते मिळाली. संगम विहारमध्ये आपचे उमेदवार दिनेश मोहनिया यांचा फक्त ३४४ मतांनी पराभव झाला, जिथे काँग्रेसचे हर्ष चौधरी यांना १५८६३ मते मिळाली. तिमारपूरमध्ये आपचे सुरेंद्र पाल ११६८ मतांनी पराभूत झाले, तर काँग्रेस उमेदवाराला ८३६१ मते मिळाली. आपचे महेंद्र चौधरी मेहरौलीमध्ये १७८२ मतांनी पराभूत झाले. येथे काँग्रेस उमेदवाराला ९७३१ मते मिळाली. दुसरीकडे, त्रिलोकपुरीमध्ये आपच्या अंजना यांचा फक्त ३९२ मतांनी पराभव झाला. येथे काँग्रेसचे अमरदीप यांना ६१४७ मते मिळाली. जर या सर्व जागांवर ‘आप’ला काँग्रेसचा पाठिंबा मिळाला असता तर निकाल वेगळे असू शकले असते.
AIMIM ने भाजपला एक जागा भेट दिली
भाजपच्या विजयात केवळ काँग्रेसच नाही तर असदुद्दीन ओवैसी यांच्या एआयएमआयएम पक्षानेही महत्त्वाची भूमिका बजावली. परिस्थिती अशी होती की आयएमआयएममुळे दिल्लीतील मुस्लिम बहुल जागा मुस्तफाबाद भाजपच्या ताब्यात गेली. प्रत्यक्षात,याठिकाणी भाजपचे मोहन सिंग बिष्ट १७५७८ मतांनी विजयी झाले. मोहन सिंग यांना ८५२१५ मते मिळाली, तर आपचे आदिल अहमद खान यांना ६७६३७ मते मिळाली. आदिलचे काम एआयएमआयएमचे मोहम्मद ताहिर हुसेन यांनी खराब केले, ज्यांनी मुस्लिम मतांचे अशा प्रकारे विभाजन केले की त्यांना ३३४३४ मते मिळाली. अशा परिस्थितीत आपच्या आदिलला पराभवाचा सामना करावा लागला.
या जागांवर विजयाचे अंतर सर्वाधिक
दिल्ली विधानसभा निवडणुकीत सर्वात मोठ्या फरकाने विजय मिळवला तर मतिया महल विधानसभा जागा आम आदमी पक्षाच्या अले मोहम्मद इक्बाल यांनी. अले मोहम्मद यांना ५८१२० मते मिळाली आणि ते ४२७२४ मतांनी विजयी झाले. दुसऱ्या क्रमांकावर आलेल्या भाजपच्या दीप्ती इंदोरा यांना फक्त १५३९६ मते मिळाली. दुसऱ्या सर्वात मोठ्या विजयाबद्दल बोलायचे झाले तर, तोही आम आदमी पक्षाचे चौधरी जुबैर अहमद यांनी ४२४७७ मतांनी जिंकला. सीलमपूर विधानसभा मतदारसंघात चौधरी जुबैर अहमद यांना ७९००९ मते मिळाली, तर दुसऱ्या क्रमांकावर असलेले भाजपचे अनिल कुमार शर्मा (गौर) यांना फक्त ३६५३२ मते मिळाली. ते मोहम्मद इक्बालच्या कुटुंबाचे आशीर्वाद होते. अले मोहम्मद यांना ५८१२० मते मिळाली आणि ते ४२७२४ मतांनी विजयी झाले. दुसऱ्या क्रमांकावर आलेल्या भाजपच्या दीप्ती इंदोरा यांना फक्त १५३९६ मते मिळाली.
‘या’ जागांवर विजयाचे अंतर खूपच कमी ‘
दिल्ली विधानसभा निवडणुकीत सर्वात कमी विजयाबद्दल बोलायचे झाले तर, भाजप उमेदवार चंदन कुमार चौधरी यांनी संगम विहार जागा फक्त ३४४ मतांनी जिंकली. दुसरीकडे, भाजपचे रविकांत यांनी त्रिलोकपुरी जागा फक्त ३९२ मतांनी जिंकली. याशिवाय, तरविंदर सिंग मारवाह यांनी जंगपुरा विधानसभा जागा फक्त ६७५ मतांनी जिंकली. त्यांनी आम आदमी पक्षाचे मनीष सिसोदिया यांचा पराभव केला.
‘या’ विधानसभा जागांवर भाजपची सर्वोत्तम कामगिरी
मिळालेल्या मतांच्या बाबतीत, मटियाला विधानसभा जागेवर भाजपला सर्वाधिक मते मिळाली. येथे भाजपचे संदीप सेहरावत यांना १४६२९५ मते मिळाली आणि ते २८७२३ मतांनी विजयी झाले. त्याच वेळी, जर आपण मतांच्या फरकाने विजयाबद्दल बोललो तर, बवाना विधानसभा मतदारसंघात भाजपला मतांच्या फरकाने सर्वात मोठा विजय मिळाला. येथे भाजपचे रविंदर इंदर सिंह यांना ११९५१५ मते मिळाली आणि ते ३१४७५ मतांनी विजयी झाले.
मुस्लिम जागांवर ‘ही’ होती परिस्थिती
दिल्लीतील मुस्लिम बहुल जागांबद्दल बोललो तर सीलमपूर, ओखला, मटिया महल, मुस्तफाबाद आणि बल्लीमारन जागांचा उल्लेख येतो. सीलमपूरमध्ये आपचे झुबेर अहमद, ओखलामध्ये आपचे अमानतुल्ला खान, मटिया महलमध्ये आपचे अले मोहब्बत इक्बाल आणि बल्लीमारनमध्ये आपचे इम्रान हुसेन विजयी झाले. तथापि, मुस्तफाबाद विधानसभा जागेचे निकाल आश्चर्यकारक होते. मुस्लिम बहुल जागा असूनही, भाजपचे मोहन सिंग बिष्ट यांनी येथे मोठा विजय मिळवला.
हेही वाचा
दिल्लीत भाजपची एकहाती सत्ता, मात्र सरकार स्थापन केल्यावर असणार ‘हे’ सर्वात मोठं आव्हान
