लखनौ – वाराणसीच्या दिवाणी न्यायालयाने ज्ञानवापी मशिदीतील सर्वेक्षणाबाबत गुरुवारी निकाल दिला. तीन दिवस चाललेल्या या सुनावणीत सर्व पक्षकारांचा युक्तिवाद ऐकल्यानंतर न्यायालयाने याचिकाकर्त्यांचे मुस्लिम बाजूचे आक्षेप फेटाळून लावले आणि न्यायालयाचे आयुक्त अजय मिश्रा यांना हटवले जाणार नसल्याचे सांगितले. न्यायालयाने न्यायालय आयुक्त अजय मिश्रा यांच्यासोबत विशाल सिंग यांची सहायक आयुक्त म्हणून नियुक्ती केली आहे. त्याचवेळी, माध्यमांशी बोलताना एका वकिलाने सांगितले की, न्यायालयाने कोणत्याही परिस्थितीत 17 मे पर्यंत सर्वेक्षण पूर्ण करण्याचे निर्देश दिले आहेत.
न्यायालयाचे आयुक्त अजय मिश्रा यांच्यावर आक्षेप घेत अंजुमन इनझामिया मस्जिद कमिटीच्या वतीने न्यायालयात याचिका दाखल करण्यात आली होती. या प्रकरणातील सुनावणीदरम्यान न्यायालयाचे आयुक्त आपले काम प्रामाणिकपणे करत असल्याचे हिंदू पक्षाच्या वतीने सांगण्यात आले. त्यामुळे गुरुवारी निकाल देताना न्यायालयाने मुस्लिम पक्षाचा हा युक्तिवाद फेटाळून लावला. मशिदीच्या संपूर्ण भागाचे सर्वेक्षण करण्याचे आदेश देताना, सर्वेक्षणाच्या कामात अडथळा आणणाऱ्यांविरुद्ध एफआयआर नोंदवण्याचे निर्देश न्यायालयाने दिले आहेत.
ज्ञानवापी मशिदीच्या सर्वेक्षणाबाबतच्या निर्णयात न्यायालयाने म्हटले आहे की, तळघराचेही सर्वेक्षण केले जाईल. कुलूप न उघडल्यास व्हिडिओग्राफीसाठी ते तोडले जाऊ शकते. न्यायालयाच्या आदेशानुसार सर्वेक्षणाच्या वेळेत बदल करण्यात आला आहे. न्यायालयाच्या आदेशानुसार सकाळी 8 ते दुपारी 12 या वेळेत सर्वेक्षण केले जाणार आहे. 17 मेपर्यंत राज्य सरकार आणि स्थानिक प्रशासनाच्या मदतीने सर्वेक्षणाचे काम पूर्ण करावे, असे न्यायालयाने म्हटले आहे. सर्वेक्षण पूर्ण झाल्यानंतर त्याचा अहवाल न्यायालयात सादर करावा लागणार आहे.
न्यायालयाच्या निर्णयानंतर हर हर महादेवच्या घोषणा –
त्याचवेळी न्यायालयाच्या निर्णयानंतर हिंदू पक्षाने परिसराबाहेर हर हर महादेवच्या घोषणा दिल्या. या प्रकरणाची सुनावणी पूर्ण झाल्यानंतर दिवाणी न्यायाधीशांच्या न्यायालयाने बुधवारी आपला निर्णय राखून ठेवला होता, त्यावर गुरुवारी निकाल देण्यात आला.
हा आहे संपूर्ण वाद –
18 ऑगस्ट 2021 रोजी न्यायालयात सुरू झालेल्या या वादातील लोकांचे म्हणणे आहे की, ज्ञानवापी मशिदीच्या परिसरात माँ शृंगार गौरी, भगवान गणेश, हनुमान, आदि विश्वेश्वर, नंदीजी आणि इतर देवी-देवतांच्या मूर्ती आहेत. या सर्व देवता काशी विश्वनाथ कॉरिडॉरला लागून असलेल्या प्लॉट क्रमांक 9130 वर आहेत. मशिदीच्या व्यवस्था समितीने या मूर्तींचे नुकसान करू नये, अशी मागणी फिर्यादीने न्यायालयाकडे केली आहे. तसेच हिंदू लोकांना येथे दर्शन आणि पूजा करण्याची परवानगी द्यावी. हिंदू पक्षाच्या याचिकेत न्यायालयाने एक आयोग स्थापन करून मशिदीच्या आवारात देवतांच्या मूर्तींची उपस्थिती सुनिश्चित करावी, अशी मागणी केली आहे. याबाबत कोर्ट कमिशनरची नियुक्ती करून कोर्टाने मशीद परिसराची कथित व्हिडिओग्राफी करण्याचे आदेश दिले होते.
मुस्लिम समाजाचे काय म्हणणे आहे –
मुस्लिम पक्ष हिंदूंचा हा दावा स्पष्टपणे नाकारतो. मुस्लीम पक्षाचे वकील अभय यादव यांनी सांगितले की, शृंगार ही गौरीची मूर्ती आहे असे आमचे मत आहे, परंतु ती मशिदीच्या पश्चिमेकडील भिंतीच्या बाहेर आहे. अशा स्थितीत मशिदीत जाऊन सर्वेक्षण करण्याची गरज नाही. मशिदीच्या आत जाण्याचे कोणतेही सर्वेक्षण करण्याचे आदेश न्यायालयाने दिलेले नाहीत, असेही त्यांचे म्हणणे आहे. त्यांनी शृंगार गौरी मंदिर असलेल्या भूखंड क्रमांक 9130 च्या स्थितीवरही प्रश्नचिन्ह उपस्थित केले असून याचिकाकर्त्यांनी त्याचा कोणताही नकाशा न्यायालयात सादर केलेला नाही, असे सांगितले.