वॉशिंग्टन- चीनचा विस्तारवाद नवा नाही. जमीनीवर विकासाचे नाव घेत आणि अनेक देशांना कर्जाखाली दाबून टाकत चीनने आपले हातपाय पसरले आहेत. मात्र भविष्यातील युध्द किंवा युध्दे केवळ जमीनीवर होणार नाहीत. तर ती सागरात आणि आकाशात होतील. त्यामुळे त्या दिशेनेही चीनने आपली ताकद वाढवण्याचे प्रयत्न गतीमान केले आहेत.
दरम्यान, चीनच्या या हालचालींचा सुगावा अमेरिकेलाही लागला असून अमेरिकाही या संदर्भात आपली रणनीती बदलत नव्या योजनेवर काम करण्याची शक्यता असल्याचे सूचित होत आहे.
आपल्या नौदलाची ताकद वाढवण्यासाठी चीनने आता आपली पूर्ण शक्ती अणुउर्जेवर चालणाऱ्या पाणबुड्यांवर केंद्रीत केली आहे. मात्र अशा पाणबुड्या तयार करण्यासाठी त्यांच्याकडे केवळ एकच शिपयार्ड आहे. ही त्रुटी दूर करण्यासाठी चीनने आता या शिपयार्डच्या विस्ताराचे कामही हाती घेतले असल्याचे सॅटेलाइटद्वारे मिळालेल्या चित्रांच्या आधारे स्पष्ट होत आहे.
यूएसएनआयने दिलेल्या बातमीनुसार चीन आपल्या या शिपयार्डचा प्रचंड मोठा विस्तार करत आहे. त्यामुळे एकावेळी दोन पाणबुड्यांच्या निर्मितीचे कार्य येथे हाती घेता येऊ शकेल.
द ऑफिस ऑफ नेव्हल इंटेलीजन्सच्या म्हणण्यानुसार या दशकात चीनच्या अणुउर्जेवर चालणाऱ्या पाणबुड्यांचाच बोलबाला असणार असून 2030 पर्यंत त्यांच्याकडे अशा सहा पाणबुड्या असतील. काही विश्लेषकांच्या म्हणण्यानुसार चीनची कार्यशैली पाहता ही संख्या कदाचित त्यापेक्षा अधिकही असू शकते.
या पाणबुड्या घातक क्षेपणास्त्रांनी सज्ज करण्याचीही चीनची योजना असून एकाच वेळी चार ते पाच पाणबुड्यांची निर्मिती करता येऊ शकण्याची क्षमता प्राप्त करण्याच्या दिशेनेही चीन पाउले टाकतो आहे.
दरम्यान, भविष्यात महाशक्तींमध्ये होणाऱ्या संघर्षात पाणबुड्यांनाच सगळ्यांत घातक आणि निर्णायक मानले जाणार आहे. अमेरिकेचे संरक्षण मंत्री माइक एस्पर यांनीही काही दिवसांपूर्वी याचे सूतोवाच केले होते. त्यामुळे 2045 पर्यंत अमेरिकेचा ताफा तुफान वाढविण्याचे प्रयत्न या देशाने सुरू केले आहे. मोठ्या आणि अत्यंत शक्तीशाली अशा पाणबुड्यांच्या निर्मितीचे काम अमेरिकेतही वेगाने सुरू आहे.