Challenges of Devendra Fadnavis । भाजपचे ज्येष्ठ नेते देवेंद्र फडणवीस यांनी काल महाराष्ट्राचे नवे मुख्यमंत्री म्हणून शपथ घेतली. मुंबईच्या ऐतिहासिक आझाद मैदानावर राज्यपाल सी.पी. राधाकृष्णन यांनी त्यांना पद आणि गोपनीयतेची शपथ दिली. यावेळी पंतप्रधान नरेंद्र मोदींसह भाजप आणि एनडीएचे अनेक ज्येष्ठ नेते उपस्थित होते. देवेंद्र फडणवीस यांच्यासह शिवसेना पक्षप्रमुख एकनाथ शिंदे आणि राष्ट्रवादी काँग्रेसचे अध्यक्ष अजित पवार यांनी उपमुख्यमंत्री म्हणून पद आणि गोपनीयतेची शपथ घेतली.
शपथविधी सोहळ्याला पंतप्रधानांव्यतिरिक्त केंद्रीय गृहमंत्री अमित शहा, उत्तर प्रदेशचे मुख्यमंत्री योगी आदित्यनाथ, बिहारचे मुख्यमंत्री नितीश कुमार, आसामचे मुख्यमंत्री हिमंता बिस्वा सरमा आणि अनेक राज्यांचे मुख्यमंत्री उपस्थित होते. तिसऱ्यांदा महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री बनलेल्या देवेंद्र फडणवीस यांच्यासमोर आव्हाने कमी आहेत. मुख्यमंत्री झाल्यानंतर त्यांना कोणत्या आघाड्यांवर संघर्ष करावा लागेल ते जाणून घेऊया.
चांगले प्रशासन (Good Governance) Challenges of Devendra Fadnavis ।
देवेंद्र फडणवीस यांचा मुख्यमंत्रिपदाचा पहिला कार्यकाळ चांगला मानला जातो. या काळात त्यांनी अनेक मोठे निर्णय घेतले. त्यांनी महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांना वर्षभर पाणी देण्यासाठी ‘जलयुक्त शिवार योजना’ आणि मुंबई-नागपूर जोडण्यासाठी 55 हजार कोटी रुपयांचा एक्स्प्रेस प्रकल्प सुरू केला होता. मुंबईतील मेट्रोच्या जाळ्याच्या विस्तारास मान्यता देण्यात आली.
दरम्यान , आता कालपासून सुरु झालेल्या त्यांच्या तिसऱ्या कार्यकाळातही फडणवीस यांना महाराष्ट्रातील विकासकामांवर मोठा खर्च करावा लागणार आहे. त्याचबरोबर राज्याची आर्थिक स्थितीही चांगली नाही. वित्तीय वर्ष सतत कमी होत आहे. त्याच वेळी, शहरी आणि ग्रामीण भागात बेरोजगारीचे प्रमाण जास्त आहे. महसुलातही घट झाली आहे.
मराठा आरक्षण (Maratha Reservation)
मराठा आरक्षण हे फडणवीस सरकारसाठीही आव्हान ठरू शकते. मनोज जरांगे दीर्घकाळापासून मराठा आरक्षणासाठी लढा देत आहेत. एकनाथ शिंदे यांनी मनोज जरांगे यांना विश्वासात घेऊन मराठा आरक्षण लागू केले जाईल, असे आश्वासन निवडणुकीदरम्यान दिले होते.
मराठा आरक्षणाच्या अंमलबजावणीबाबत राजकीय गुंतागुंत कमी नाही. या मुद्द्यावर ओबीसी समाजात असंतोष आहे. त्यांच्या वाट्याचे आरक्षण कापून मराठ्यांना देता येईल, असा त्यांचा विश्वास आहे. अशा परिस्थितीत दोन्ही समाजाच्या मागण्यांमध्ये समतोल साधण्याचे मोठे आव्हान त्यांच्यासमोर असेल.
निवडणूक आश्वासन पूर्ण करण्याचे आव्हान (The challenge of delivering on promises)
महायुतीच्या विजयात ‘लाडकी बहिन योजने’चा महत्त्वाचा वाटा आहे. या योजनेंतर्गत 21 ते 65 वर्षे वयोगटातील ज्या महिलांचे वार्षिक कौटुंबिक उत्पन्न अडीच लाख रुपयांपेक्षा कमी आहे, त्यांना दरमहा 1500 रुपये दिले जात आहेत. या योजनेंतर्गत मिळणारी रक्कम 2100 रुपये करण्याचे आश्वासन देण्यात आले आहे.
अलीकडच्या काळात महाराष्ट्राची आर्थिक स्थिती कमकुवत झाली आहे. एफडीआय राज्याबाहेर गेले आहे. शेतकऱ्यांचे उत्पन्न घटले आहे. कर्ज 7.82 लाख कोटी रुपये झाले आहे. या कल्याणकारी योजनांमुळे ९० हजार कोटी रुपयांचा अतिरिक्त बोजा पडणार आहे. अशा स्थितीत योजनांचा खर्च आणि राज्यांचे उत्पन्न यात समतोल राखणे फडणवीस सरकारसमोर आव्हान असेल.
शेतकऱ्यांच्या मागण्या (Farmers’ demands) Challenges of Devendra Fadnavis ।
कांदा, ऊस, सोयाबीन, कापूस आणि द्राक्षे ही महाराष्ट्रातील महत्त्वाची पिके आहेत. या पिकांना योग्य भाव मिळत नसल्याने शेतकऱ्यांमध्ये नाराजी आहे. कांदा निर्यातबंदीमुळे लोकसभा निवडणुकीत भाजपला मोठे नुकसान सहन करावे लागले होते. कांदा उत्पादक भागात भाजपला 12 जागांचे नुकसान सहन करावे लागले.
सोयाबीन आणि कापूस उत्पादक शेतकऱ्यांनी त्यांच्या पिकांना रास्त भाव मिळत नसल्याचा मुद्दा उपस्थित केला आहे. याशिवाय सरकारने शेतकऱ्यांचे कर्ज माफ करण्याचे निवडणूक आश्वासन दिले आहे. अशा स्थितीत आता शेतकऱ्यांना सुखी करण्याचे मोठे आव्हान त्यांच्यासमोर असेल.
मुंबई महानगर पालिका निवडणुका (Mumbai Municipal Corporation Elections)
विधानसभा निवडणुकीत उद्धव ठाकरेंना पराभवाला सामोरे जावे लागले आहे. आता त्यांचे सर्व लक्ष बृहन्मुंबई महानगरपालिका (BMC) निवडणुकीकडे आहे.मुंबई महानगर पालिका ही देशातील सर्वात श्रीमंत महापालिका आहे. त्याचा अर्थसंकल्प अनेक छोट्या राज्यांच्या बजेटपेक्षा जास्त आहे. त्यावर शिवसेनेचा बराच काळ ताबा आहे. अशा स्थितीत उद्धव ठाकरेंच्या गटाला पराभूत करणे भाजपसमोर मोठे आव्हान असेल.
2017 च्या महापालिका निवडणुकीत शिवसेना सर्वात मोठा पक्ष ठरला. यानंतर भाजप होता. या निवडणुकीपूर्वी देवेंद्र फडणवीस यांना शिवसेना (शिंदे गट) आणि अजित पवार यांच्याशी समतोल साधावा लागणार आहे. मुख्यमंत्री न केल्याने शिवसेनेत (शिंदे गट) असंतोष आहे.
