Dainik Prabhat
Sunday, August 7, 2022
No Result
View All Result
  • मुखपृष्ठ
  • ताज्या बातम्या
  • राष्ट्रीय
  • आंतरराष्ट्रीय
  • राज्य
    • महाराष्ट्र
      • उत्तर महाराष्ट्र
      • विदर्भ
      • कोंकण
      • पश्चिम महाराष्ट्र
      • मराठवाडा
    • मुंबई
    • पुणे
    • पिंपरी-चिंचवड
    • पुणे जिल्हा
    • अहमदनगर
    • सातारा
  • अर्थ
  • क्रीडा
  • संपादकीय
  • राजकारण
  • मनोरंजन
    • बॉलिवुड न्यूज
    • क्लासिक सिनेमा
    • मराठी सिनेमा
    • टेलिव्हिजन
    • नवीन रिलीज
    • फोटो गॅलरी
    • हॉलीवुड न्यूज
  • क्राईम
  • फिचर
    • आरोग्य जागर
    • लाईफस्टाईल
    • रूपगंध
    • गंधर्व
    • टेक्नोलॉजी
    • राशी-भविष्य
  • महत्वाचे
    • ट्रेंडिंग
    • प्रॉपर्टी
    • अस्मिता
    • आरोग्यपर्व
    • कायदाविश्व
    • अर्थसार
    • युफोरिया
    • foodies कट्टा
    • फोटो गॅलरी
    • college connect 2.0
ई-पेपर । राशी-भविष्य । कोरोना अपडेट | #TrendingNow | #RussiaUkraineWar
Dainik Prabhat
  • मुखपृष्ठ
  • ताज्या बातम्या
  • राष्ट्रीय
  • आंतरराष्ट्रीय
  • राज्य
    • महाराष्ट्र
      • उत्तर महाराष्ट्र
      • विदर्भ
      • कोंकण
      • पश्चिम महाराष्ट्र
      • मराठवाडा
    • मुंबई
    • पुणे
    • पिंपरी-चिंचवड
    • पुणे जिल्हा
    • अहमदनगर
    • सातारा
  • अर्थ
  • क्रीडा
  • संपादकीय
  • राजकारण
  • मनोरंजन
    • बॉलिवुड न्यूज
    • क्लासिक सिनेमा
    • मराठी सिनेमा
    • टेलिव्हिजन
    • नवीन रिलीज
    • फोटो गॅलरी
    • हॉलीवुड न्यूज
  • क्राईम
  • फिचर
    • आरोग्य जागर
    • लाईफस्टाईल
    • रूपगंध
    • गंधर्व
    • टेक्नोलॉजी
    • राशी-भविष्य
  • महत्वाचे
    • ट्रेंडिंग
    • प्रॉपर्टी
    • अस्मिता
    • आरोग्यपर्व
    • कायदाविश्व
    • अर्थसार
    • युफोरिया
    • foodies कट्टा
    • फोटो गॅलरी
    • college connect 2.0
No Result
View All Result
Dainik Prabhat
No Result
View All Result
  • मुखपृष्ठ
  • ताज्या बातम्या
  • राष्ट्रीय
  • आंतरराष्ट्रीय
  • राज्य
  • अर्थ
  • क्रीडा
  • संपादकीय
  • राजकारण
  • मनोरंजन
  • क्राईम
  • फिचर
  • महत्वाचे
Home संपादकीय अग्रलेख

विकतचे दुखणे (अग्रलेख)

by प्रभात वृत्तसेवा
April 26, 2019 | 6:00 am
A A

अमेरिकेचे अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प पुन्हा ऍक्‍शनमध्ये आले आहेत. त्यांचे इराणशी पटत नाही. त्यामुळे इराणला दाबून मारण्याचा त्यांचा प्रयत्न आहे. त्याकरिता सगळीकडून इराणची नाकाबंदी करण्याचा प्रकार पद्धतशीरपणे सुरू आहे. एखाद्या देशाला झुकवायचे असेल अथवा जेरीस आणायचे असेल तर आर्थिक कोंडी करण्याशिवाय जालीम उपाय नसतो. श्रीमंत अमेरिका हाच उपाय जगभरात वापरत आली आहे. श्रीमंती व त्यामुळे पोसलेली लष्करी ताकद याच्या जोरावर अमेरिकेची जगभरात दादागिरी सुरू असते. त्यातूनच गेल्या काही काळापासून रखडलेल्या नाट्याचा उर्वरित भाग आता अमेरिका नव्याने सादर करते आहे. इराणकडून कोणीही तेल घेऊ नये, असा फतवा अमेरिकेने अगोदरच काढला होता. मात्र, त्यावेळी काही देशांना सहा महिन्यांची मुदत देण्यात आली होती.

या देशांनी टप्प्याटप्प्याने इराणच्या तेलाची आयात कमी करावी व नंतर पूर्णपणे बंद करावी यासाठी मुदत दिली गेली होती. ती आता संपल्याचे अमेरिकेने जाहीर केले आहे. त्यामुळे आता जे देश अमेरिकेचा हा निर्णय मान्य करणार नाही, ते अमेरिकेची नाराजी ओढवून घेणार. याचाच अर्थ अमेरिकेच्या अवकृपेचे धनी ठरणार. या देशांची घरगुती पातळीवर काहीही स्थिती असली आणि गरज असली तरी अमेरिका म्हणते म्हणून त्यांना अनिच्छेने हे सगळे करावे लागणार. पूर्वीही असेच झाले होते. आता काय होते ते पाहावे लागेल. इराण हा एककल्ली आणि अमेरिकेच्या प्रभावाखाली न आलेला देश आहे. हे जरी खरे असले व त्यामुळे तो अमेरिकेच्या “गुडबुक’मध्ये नसला तरी अमेरिकेच्या इराणवरील खप्पा मर्जीचे हेच एकमेव कारण नाही आणि नसावे.

अमेरिकेचा भूतकाळ आणि वर्तमानकाळ तेच सांगतो. आपल्या स्वार्थासाठी कोणाचीही मदत घ्यायची अथवा त्याला मदत करण्यास बाध्य करायचे. मतलब साध्य झाला की मदत करणाऱ्यालाच अडगळीत टाकायचे अशी पक्‍की बनेलवृत्ती या देशाच्या रक्‍तात भिनली आहे. ती इतक्‍या काळात बदलली नाही व आता कोणी बदलू शकेल याचीही सूतराम शक्‍यता नाही. त्याला कारण अमेरिकेला वेसण घालायचे सामर्थ्य कोणाकडेही नाही. मात्र, आपल्या सामर्थ्याच्या बळावर आपली संपन्नता आणि आपली ताकद वाढवण्याचा आणि त्याचा दुरुपयोग करून मानवाधिकार, लोकशाहीचा रक्षणकर्ता अशी झूल पांघरून दादागिरी करण्याचा अमेरिकेचा नित्यक्रम सदैव सुरू असतो.

अर्थकारण हेच अमेरिकेच्या कोणत्याही कृत्यामागची प्रेरणा असते. जगात आज तेल किती महत्त्वाचे आहे हे वेगळे सांगायला नको. तेलाच्या कमतरतेमुळे जगाच्या विकासाचे चाक ठप्प होणार आहे. ते तसे होऊ द्यायचे नसेल तर त्याला इंधनाची गरज आहे. अमेरिकेला हेच इंधन गवसले असून या क्षेत्रातली अन्य देशांची मक्‍तेदारी मोडून सगळी किंवा बाजारपेठेचा बहुतांश भाग आपल्याकडे वळवण्याकरता त्या देशाने हा सगळा उपद्‌व्याप सुरू केला आहे.

कच्च्या तेलाची निर्यात हाच इराणचा कणा आहे. किंबहुना इतर काही तेल उत्पादक देशांप्रमाणे इराणची तीच मूलभूत ताकद आहे. त्याची निर्यात थांबली तर इराणला गुडघे टेकण्याशिवाय पर्याय राहणार नाही. अर्थतज्ज्ञांच्या म्हणण्यानुसार इराणची तेल निर्यात ठप्प झाली तर केवळ त्याच देशाला नव्हे, तर जगाला त्याचे दूरगामी परिणाम भोगावे लागतील. एका मोठ्या पुरवठादाराचा माल विकत घेणेच बंद झाले अथवा पाडले गेले तर बाजारात तुटवडा निर्माण होणार. जो माल मिळेल त्याच्या दरात तेजी येणार. जी संपन्न राष्ट्रे आहेत त्यांचे ठीक आहे. मात्र ज्या अर्थव्यवस्था जेमतेम उभारी घेत आहेत व तसे प्रयत्न करत आहेत, त्यांच्या अर्थकारणावर याचा गंभीर परिणाम होणार. अगोदरच त्यांच्या चलनाचा मोठा वाटा इंधन खरेदीत जातो.

दरवाढीमुळे त्यात अधिकच भर पडणार व देशांतर्गत विकासकामांना याचा मार झेलावा लागणार. या सगळ्यातून अन्य काही साध्य होवो अथवा न होवो, मात्र संपूर्ण जग पुन्हा एकदा मंदीच्या भोवऱ्यात सापडण्याची शक्‍यता नाकारता येत नाही. अर्थात, तज्ज्ञांच्या या मताशी अन्य काही जण असहमतही आहेत. त्यांच्या मते इराणची बाजारातील हिस्सेदारी कमी झाली तर ती पोकळी भरून काढण्यासाठी अन्य तेल उत्पादक देश आपले उत्पादन वाढवतील. ओपेक देशांनी अगोदरच तसे सुरूही केले आहे. रशियानेही आपले उत्पादन 2018 पासूनच वाढवण्यास सुरुवात केली आहे.

अमेरिकेनेही यात लक्षणीय प्रगती केली आहे. चालू वर्षात आपले उत्पादन दहा टक्‍के वाढवून 1.18 कोटी बॅरलपर्यंत नेण्याचा त्यांचा प्रयत्न आहे. ज्या क्षेत्रात ते पूर्वी कधीच नव्हते, तेथे शिरकाव करण्याचाच नव्हे, तर आपला मोठा वाटा घेण्याचा हा अमेरिकेचा प्रयत्न आहे. पण या सगळ्यामुळे बाजारात स्पर्धा वाढेल आणि त्याचा लाभ ग्राहकांना होईल, असा तर्क तज्ज्ञांच्या दुसऱ्या गटाचा आहे. इराणच्या तेलावर पूर्ण बंदी जाहीर करताना ज्या देशांना मुदत दिली होती, त्यातले भारत आणि चीन हे प्रमुख. चीनने अजूनही आपली भूमिका जाहीर केली नसली तर भारताला याची झळ बसणार आहे.

आपल्याकडे पर्यायी व्यवस्था असल्याचे भारत सरकारच्या पातळीवर सांगितले जात असले तरी नवी व्यवस्था सुरू झाल्यावर ती सुरळीतपणे चालण्यासाठी काही काळ जावा लागतो. दरम्यानच्या काळात ओढाताण होतच असते. 2008 च्या मंदीची भारताला झळ पोहोचली नाही. उलट भारताचा हात धरून आम्ही तरून गेल्याचे अमेरिकेच्या तत्कालीन अध्यक्षांनीच म्हटले होते. मात्र गेल्या दोन अडीच वर्षांच्या काळात भारतात काही धक्‍कादायक निर्णय घेतले गेले आहेत. त्यातून अजून देश सावरलेला नाही.

निवडणुकांचा खर्च आणि बऱ्याच बाबींतील अनिश्‍चितता अशा काळात भारताला त्रास सहन करावा लागणारच आहे. आपण इराणकडून केवळ तेल आयात करतो असा एकांगी विषय नाही. तर त्या बदल्यात इराण आपल्याकडून बऱ्याच वस्तू घेतो. त्यामुळे तेलाच्या चढ्या दरासोबतच निर्यातीलाही फटका बसण्याचा दुहेरी धोका भारतासमोर आहे. बरे हे सर्व अमेरिका आणि तिच्या जागतिक पातळीवरील समीकरणांमुळे होणार आहे. पैसे मोजून भारताला हे दुखणे घ्यावे लागणार आहे. केवळ भारतच नव्हे, तर चीन आणि अन्य देशांनाही आज ना उद्या यावर तोडगा काढावा लागेल. त्याकरता अमेरिकेचा प्रतिकार करावाच लागेल.

Tags: editorial article

शिफारस केलेल्या बातम्या

आता भारतभर मान्सूनचे आगमन
अग्रलेख

आता भारतभर मान्सूनचे आगमन

1 month ago
अबाऊट टर्न – “फ्लोअर’टेस्ट
अग्रलेख

अबाऊट टर्न – “फ्लोअर’टेस्ट

1 month ago
मंथन – क्रिप्टोचा गडगडाट
संपादकीय

मंथन – क्रिप्टोचा गडगडाट

1 month ago
मीमांसा :  संरक्षण स्वावलंबनाचे वास्तव
संपादकीय

मीमांसा : संरक्षण स्वावलंबनाचे वास्तव

1 month ago

ईपेपर । राशी-भविष्य । कोरोना अपडेट| #RussiaUkraineWar

ताज्या बातम्या

#CWG2022 #ParaTableTennis : पॅरा टेबल टेनिसमध्ये भाविनाला सुवर्ण तर सोनलबेनला ब्रॉंझपदक

#CWG2022 #TableTennis : टेबल टेनिसपटू शरथ-साथियनला दुहेरीत रजतपदक

महाराष्ट्राच्या कृषीक्षेत्रात आमूलाग्र बदल घडविण्यावर भर – मुख्यमंत्री शिंदे

ओबीसी समाजाच्या समस्या दूर करण्याचा सर्वतोपरी प्रयत्न करणार – उपमुख्यमंत्री फडणवीस

गोल्डनपंचनंतर निखत झरीनची पहिला प्रतिक्रिया…

महाराष्ट्रातील 214 कैद्यांची करणार सुटका

रशियाच्या अधिकाऱ्याची युक्रेनच्या खेरसोनमध्ये गोळ्या घालून हत्या

“निती’ आयोगाच्या बैठकीला नितीश कुमारांची अनुपस्थिती; भाजपबरोबर मतभेद? जेडीयूने स्पष्टच सांगतलं…

त्या वक्तव्यानंतर राज्यपालांना माध्यमांशी न बोलण्याचे भाजपश्रेष्ठींचे आदेश?

सत्ता संघर्षाची सुनावणी पुन्हा लांबणीवर? 8 ऑगस्टची सुनावणी ‘या’ तारखेला होण्याची शक्यता…

Most Popular Today

Tags: editorial article

No Result
View All Result
  • मुखपृष्ठ
  • ताज्या बातम्या
  • राष्ट्रीय
  • आंतरराष्ट्रीय
  • राज्य
    • महाराष्ट्र
      • उत्तर महाराष्ट्र
      • विदर्भ
      • कोंकण
      • पश्चिम महाराष्ट्र
      • मराठवाडा
    • मुंबई
    • पुणे
    • पिंपरी-चिंचवड
    • पुणे जिल्हा
    • अहमदनगर
    • सातारा
  • अर्थ
  • क्रीडा
  • संपादकीय
  • राजकारण
  • मनोरंजन
    • बॉलिवुड न्यूज
    • क्लासिक सिनेमा
    • मराठी सिनेमा
    • टेलिव्हिजन
    • नवीन रिलीज
    • फोटो गॅलरी
    • हॉलीवुड न्यूज
  • क्राईम
  • फिचर
    • आरोग्य जागर
    • लाईफस्टाईल
    • रूपगंध
    • गंधर्व
    • टेक्नोलॉजी
    • राशी-भविष्य
  • महत्वाचे
    • ट्रेंडिंग
    • प्रॉपर्टी
    • अस्मिता
    • आरोग्यपर्व
    • कायदाविश्व
    • अर्थसार
    • युफोरिया
    • foodies कट्टा
    • फोटो गॅलरी
    • college connect 2.0

Copyright © 2022 Dainik Prabhat

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

error: Content is protected !!