Bhimashankar Wildlife Reserve : तुम्ही अनेक जंगलांच्या कथा ऐकल्या असतील. पण तुम्हाला अशा जंगलाबद्दल माहिती आहे का, जे रात्री चमकते? महाराष्ट्राच्या पश्चिम घाटात स्थित भीमाशंकर वन्यजीव राखीव हे असेच एक ठिकाण आहे, जिथे तुम्हाला काहीतरी नवीन पाहायला मिळेल. त्याचे सौंदर्य पर्यटकांना आकर्षित करते.
पण येथील रात्रीचा नजारा पाहण्यासारखा आहे. येथे केवळ शेकोटीचा प्रकाशच नाही तर झाडे देखील चमकतात. विशेषतः मान्सूनचा पाऊस सुरू झाला की या जंगलाची चमक अनेक पटींनी वाढते. तर, जर तुम्हीही महाराष्ट्राच्या पश्चिम घाटाला भेट देण्याचा विचार करत असाल, तर या ठिकाणाची माहिती तुम्हाला असणे गरजेचे आहे.
एखाद्या जादुई जगासारखे दिसते जंगल
पावसाळ्यात येथे वेगळेच दृश्य पाहायला मिळते. रात्रीच्या वेळी हे जंगल एखाद्या जादुई जगासारखे दिसते. कुठेतरी झाडाच्या खोडावर, कुठेतरी झुडुपाच्या मधोमध तर कुठे झाडावरून पडलेल्या पानांच्या ढिगाऱ्यात हलकीशी चमक पाहून तुम्हालाही आश्चर्य वाटेल. पण या जंगलात असे काय आहे जे रात्रीच्या वेळी चमकते? हा जादुई जगाचा भाग आहे का?
चमकणारा मशरूम
खरं तर, या जंगलात कोणतीही जादू नाही. मायसेना बुरशीमुळे भीमाशंकर वन्यजीव राखीव रात्रीच्या अंधारात चमकते. हा एक प्रकारचा मशरूम आहे, ज्याला अनेकदा लोक मॉस समजतात. याच जंगलात रात्रीच्या अंधारात माती आणि पानांच्या ढिगाऱ्यात हाच मशरूम चमकताना दिसतो.
ते कसे चमकते
या मशरूममध्ये ‘ल्युसिफेरेस’ नावाचे विशेष प्रकारचे एन्झाइम तयार होते. लाकडात असलेल्या ल्युसिफेरिनच्या संपर्कात आल्यावर ते चमकू लागते. ल्युसिफेरिन हे प्रकाश उत्सर्जित करणारे संयुग मानले जाते.
या दोन घटकांच्या रासायनिक अभिक्रियामुळे ‘बायोल्युमिनेसेंट ग्लो’ तयार होतो. जगभरातील जंगलांच्या तुलनेत भीमाशंकर रिझर्व्हमध्ये बायोल्युमिनेसेंट्स सर्वाधिक आढळतात.
जर तुम्ही इथे जाण्याचा विचार करत असाल तर जुलै ते सप्टेंबर दरम्यान भीमाशंकर वन्यजीव अभयारण्याला नक्की भेट द्या. निसर्गाच्या सान्निध्यात भीमाशंकर हे तीर्थक्षेत्र वसलेले आहे. भीमाशंकर अभयारण्य हे काजवा महोत्सवासाठी लोकप्रिय आहे.
